ابوالقاسم عبدالله کعبی بلخی خراسانی

جنسیت: مرد
نام پدر: احمد بن محمود
تولد و وفات: ( ... - ۳۱۷/۳۱۹/۳۲۷/۳۲۹) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: متکلم معتزلی و سرسلسلهٔ فرقهٔ کعبیه
نسبت وی به قبیلهٔ بنی کعب می‌رسد. اصل او از بلخ بود. وی در علم کلام آراء و عقاید به‌‌خصوصی داشت. ابوالعباس مستغفری در "تاریخ نسف" گوید که کعبی در زمان ریاست ابوعثمان سعید بن ابراهیم وارد نسف شد و در رباط جوبق منزل گرفت. ابوعثمان برای وی مجلس املاء برپا ساخت. محمد بن زکریا بن حسین نسفی از وی روایت کرده است. مدتی در بغداد ساکن گشت. سپس به بلخ بازگشت و در همان‌جا درگذشت. در "ایضاح‌المکنون" ذیل نام کتاب "قبول‌الاخیار فی معرفهٔ‌الرجال" سال وفات وی ۴۸۸ ق ذکر شده است. خطیب بغدادی گوید که او در کلام کتب بسیاری تصنیف کرد و آنها را در بغداد منتشر ساخت. از آثارش: کتاب "التفسیر‌القرآن"؛ "المقالات"؛ کتاب "الغرر"؛ کتاب "استدلال بالشاهد علی الغائب"؛ کتاب "الجدل" یا "ادب‌الجدل"؛ کتاب "السنهٔ و الجماعهٔ"؛ کتاب "فی الرد علی مبتنی"؛ کتاب "الامامهٔ"؛ "المسترشد فی الامامهٔ"؛ کتابی در نقض رازی در "الفلسفه الالهیهٔ" ، "اوائل الادلهٔ فی اصول‌الدین"؛ "مفاخر خراسان"؛ "عیون‌المسائل"؛ "محاسن آل طاهر"؛ "الطعن علی‌المحدثین"؛تائید مقاله ابی‌الهذیل".

منبع : مطالب ارسالی