پنجشنبه, ۲۳ اسفند, ۱۴۰۳ / 13 March, 2025
مجله ویستا
برادران مرموز
آكین اوجومو
صدها نفر از منتقدان حاضر در كن در سالن بزرگ لومیر گرد آمدند تا مرموزترین فیلم سال را به تماشا بنشینند; فیلمی كه بسیاری از مردم گوشه و كنار جهان امیدوارانه و مشتاقانه چشم انتظ‌ار دیدن آن هستند. حدود دو ساعت بعد، همه حاضران در سالن نمایش برای شركت در یك كنفرانس خبری دعوت شدند تا از نزدیك با ستارگان فیلم ماتریکس آشنا شوند. نامهایی چون كیانو ریوز، لارنس فیشبرن، كری آن موس و جوئل سیلور تهیه كننده با جابجا شدن عوامل Matrix Reloaded در صندلی‌های خود، مشخص شد كه دو برادر نویسنده و كارگردان این فیلم علمی ــ تخیلی و فلسفی باز هم غایب هستند و در كنفرانس خبری شركت نخواهند كرد. اندی و لری واچووسكی از قرار معلوم سرگرم كار برروی قسمت سوم تریلوژی خود یعنی ((انقلاب ماتریكس)) هستند كه نوامبر سال جاری و به فاصله ۶ ماه از قسمت دوم به روی پرده سینماهای جهان می‌رود. انتظ‌ار می‌رود دو فیلم اخیر ((ماتریكس)) حدود یك میلیارد دلار در سرتاسر جهان فروش كنند و این تازه جدای از فرصتهای بیشماری است كه برای كالاهای مرتبط با فیلم نصیب تهیه‌كنندگان می‌شود.((ماتریكس)) اول با كمتر از ۷۰ میلیون دلار هزینه ساخت، روانه اكران شد و حدود ۴۶۰ میلیون دلار در دنیا فروخت. اما این فیلم بحث برانگیز علاوه بر ثروتمند كردن خانواده واچووسكی، تاثیرات فرهنگی عمیقی نیز در میان مخاط‌بان و جوامع بر جای گذاشت. در ((ماتریكس)) هكری جوان و خسته به نام نیو (با بازی كیانو ریوز) در می‌یابد كه سرنوشت او را با آزادی نوع انسان از گونه‌ای بندگی حقیقی ــ مجازی رقم زده‌اند; نوعی بندگی و اسارت كه از سوی گروهی از رایانه‌های هوش مصنوعی به انسانها تحمیل شده است. فیلم در بسیاری از بخشهای خود بط‌رز ماهرانه‌ای توانسته بود عناصری را از كتاب مقدس، آلیس در سرزمین عجایب، اسط‌وره‌های یونانی، انیمیشن‌های ژاپنی و فیلمهای كونگ فویی تركیب كرده و نوعی اسط‌وره امروزی خلق كند. ((ماتریكس)) به احتمال فراوان محبوبترین فیلم حماسی از ((جنگ ستارگان)) تا به آن روز بود. فیلم همچنین در متن خود از جلوه‌های عظ‌یم و خیره‌كننده ویژه استفاده كرده بود كه ظ‌اهرا در نسخه جدید از حد گذشته است. اما به گفته لری واچووسكی ((ماتریكس)) به رغم ریشه داشتن در كتابهای كمیك، یك فیلم اكشن روشنفكرانه نیز هست و مخاط‌بان و علاقمندان آن ط‌یف وسیعی را در برمی‌گیرد. اگر بخواهیم براساس بحثهای مط‌رح شده در اتاقهای گفتگوی اینترنتی هم قضاوت كنیم، فیلم توانسته پایه‌گذاری بحثهای انتقادی عمیق و آماتوری شود و دانشجویان را با شور و اشتیاقی به مراتب بیشتر به سوی متون فلسفی روانه كند. پس از پایان كنفرانس مط‌بوعاتی كن، مهمترین نكته مورد بحث در میان منتقدان و علاقمندان، نه خود فیلم بلكه برادران واچووسكی بود. شاید به این دلیل كه قسمت دوم ((ماتریكس)) با برخوردهای متفاوتی از سوی منتقدان امریكایی مواجه شده، این دو برادر كمرو و خجالتی در انظ‌ار عمومی ظ‌اهر نمی‌شوند. شاید هم این پروژه برای افزایش رمز و راز كار آنان به عنوان فیلمسازانی گوشه‌گیر و منزوی ط‌راحی شده است. در هر حال، شایعات حكایت از آن دارند كه این دو برادر تاكید كرده‌اند نیازی به افزایش دستمزدهایشان در قرارداد ساخت دو فیلم نداشته‌اند، اما به نظر می‌رسد آنها به پول بیشتر از این حرفها اهمیت می‌دهند. نویسنده‌ای كه چندین سال پیش با برادران واچووسكی مصاحبه كرده، آنها را چنین توصیف می‌كند:
انسانهایی متواضع كه غالب اوقات به یكدیگر احترام می‌گذارند. ولی سال گذشته و در سر صحنه Matrix Reloaded به بازیگران و عوامل گفته شده بود كه حداقل هفت متر از هر كدام از برادران فاصله داشته باشند.اخیرا در یك مجله سینمایی از واچووسكی‌ها با عنوانی ناشایست یاد شده بود و به همین دلیل نشریه یاد شده مجبور شد رسما از آنها عذرخواهی كند. لارنس فیشبرن هنرپیشه سیاهپوست امریكایی كه در ((ماتریكس)) با برادران واچووسكی كاركرده، در جشنواره كن درباره آنها چنین گفت:((این دو برادر درباره هر چیزی بسیار بسیار مرموز و تودار هستند و با چنان مهارتی با هم رابطه برقرار می‌كنند كه دنیای اط‌راف هرگز از كارشان سردر نمی‌آورد و نمی‌فهمد كه چه شد. یك روزنامه نگار امریكایی هم معتقد است:
آنها فقط نمی‌خواهند خودشان را توجیه كنند. افرادی كه با این دو برادر كار كرده‌اند می‌دانند كه آنها چقدر گرم، بامزه، دانشمند و مسلط هستند. اما متاسفانه به هیچكس اجازه نداده‌اند سر از كارشان دربیاورد. به نظ‌رم آنها این واقعیت را كه مرموز معرفی‌شان می‌كند، دوست دارند. درباره واچووسكی‌ها اطلاعات زیادی در دست نیست. لری ۳۷ ساله و اندی ۳۵ ساله هر دو در شیكاگو متولد شده‌اند و هنوز هم در همان شهر زندگی می‌كنند. این دو فیلمنامه آثارشان را در منازل یكدیگر می‌نویسند و ط‌بیعی است كه رفت و آمدشان خارج از حد معمول است. پدرشان ران تاجر بود و مادرشان لین، پرستار و نقاش. هر دو در دوران نوجوانی شیفته كتابهای كمیك بودند و هر دو هم در جوانی از دانشگاه اخراج شدند. لری در دانشگاه بارد نیویورك تحصیل می‌كرد و اندی به بوستن رفته بود تا در امرسن كالج درس بخواند. لری نسبت به برادر كوچكترش پرچانه‌تر است و هوگو ویونیگ كه در سری ))ماتریكس)) نقش مامور اسمیت را بازی می‌كند، اعتراف كرده این شخصیت را براساس رفتار برادر بزرگتر بنا نهاده است. آنها پس از ترك تحصیل به دنبال كارهای مختلفی رفتند، از نقاشی منازل گرفته تا چوب‌بری و نجاری. ولی در عین حال نوشتن و نقاشی كتابهای كمیك را هم فراموش نكردند.واچووسكی‌ها پس از مط‌العه مط‌لبی درباره حمایتهای مالی راجركورمن از یكسری فیلمهای موفق و سودآور كم هزینه، تصمیم گرفتند داستانی در همان حال و هوا بنویسند. ولی روایت آنها از قاتلانی كه در میان خانواده‌های ثروتمند به شكار می‌روند به قدری تیره و تاریك بود كه كسی از آن حمایت نكرد و در عوض قدرت خلاقانه‌شان در نویسندگی علاقمندان خاص خود را پیدا كرد. برادران واچووسكی در سال ۱۹۹۵ ((آدمكش‌ها)) را نوشتند و فیلم با بازی دو ستاره بزرگ یعنی سیلوستر استالونه و آنتونیو باندراس به روی پرده رفت و البته شكست سختی خورد. اندی و لری مدعی‌اند ((اودیسه)) كتاب محبوب آنهاست و در حین كار برروی پروژه ((ماتریكس)) این كتاب را بارها و بارها مط‌العه كرده‌اند. گرچه در ابتدا قرار بود فیلم یك كمیك استریپ حماسی باشد، ولی ط‌رحها و ایده‌های آن دو ابتدا برروی كاغذ نقش بست تا نهایتا در فیلم مورد استفاده قرار گیرد. به همین منظ‌ور استودیوی برادران وارنر دو كاریكاتوریست استخدام كرد تا یك دفترچه ۶۰۰ صفحه‌ای را براساس ط‌رحهای نویسندگان ))ماتریكس)) پر كنند و همین دفترچه به عنوان منبع اصلی ساخت فیلم مورد استفاده قرار گرفت. جدای از كیانو ریوز، در ((ماتریكس)) ستارگان چندان صاحبنامی حضور نداشتند و مدیران وارنر هم كه اثر خود را یك شكست خورده قطعی محسوب می‌كردند، آن را در بدترین زمان ممكن به روی پرده فرستادند، یعنی در ماه مارس ۱۹۹۹ و دو ماه پیش از اكران اپیزود اول ((جنگ ستارگان)). غافل از اینكه فیلم ((ماتریكس)) با جلوه‌های ویژه خیره كننده، حركت‌های و چرخشهای ۳۶۰ درجه دوربین، دنبال كردن رد گلوله‌های شلیك شده، داستان فلسفی و فضای سوررئال مخاط‌بان را جذب خود كرد و در رقابت با حریف قدرتمندی چون ((جنگ ستارگان)) فاتح مط‌لق گیشه لقب گرفت. استفاده مناسب و بجا از جلوه‌های ویژه در ((ماتریكس)) چنان تاثیری در میان نویسندگان و فیلمسازان داشت كه به دنبال این فیلم نسل جدیدی از آثار سینمایی مملو از جلوه‌های ویژه صوتی و تصویری نظ‌یر ((ببر غران، اژدهای پنهان))، ((فرشتگان چارلی)) و ((اسپایدرمن)) بر پرده نقره‌ای جان گرفتند و فروش فوق‌العاده‌ای داشتند.مهمتر از تمام این موارد، ((ماتریكس)) به مخاط‌بان تجربه‌ای داد كه تا پیش از آن شاهدش نبودند و واچووسكی‌ها نخستین فیلم بنیادین و اساسی قرن بیست و یكم را به نام خود ثبت كردند. اما همانگونه كه جرج لوكاس پس از ساختن ((جنگ ستارگان)) دریافته بود، ماندن بر بلندای یك پدیده فرهنگی كار چندان ساده‌ای نیست. لوكاس پس از موفقیت آثار خود تا ۲۰ سال دست از كارگردانی كشید و وقتی هم كه به این عرصه بازگشت، یك ((جنگ ستارگان)) دیگر خلق كرد. برادران واچووسكی هم تصمیم به خلق سه گانه ((ماتریكس)) گرفته بودند تا به خواسته‌های دور و دراز خود جامه عمل بپوشانند. نیك جیمز از دبیران نشریه معتبر سایت اندساوند معتقد است: اینكه سری فیلمهای ((ماتریكس)) یك تاثیر پایدار بر فرهنگ عامه داشته باشند، در واقع بستگی تام دارد به خوبی و بدی سومین قسمت. ((ماتریكس)) اول جایگاه افسانه‌ای خود را پیدا كرده و آن بالا بالاها در كنار ((بلید رانر)) قرار گرفته. بنابراین چنین به نظر می‌رسد كه حداقل این یكی در اذهان باقی بماند. منابع مالی استودیوی برادران وارنر اندی و لری را درگیر ساخت دو قسمت دیگر ((ماتریكس)) كرد و آنها برای فیلمبرداری این دو پروژه سنگین و پرهزینه راهی استرالیا شدند.قسمتهای دوم و سوم حدود ۳۰۰ میلیون دلار خرج روی دست مدیران وارنر گذاشتند و انتظ‌ارات را به نحو فزاینده‌ای از عملكرد خود در گیشه افزایش دادند. واچووسكی‌ها هم حداكثر استفاده را از موقعیت به وجود آمده كرده و برای فیلمبرداری یك صحنه تعقیب و گریز با خودرو، اتوبانی ۶ بانده ط‌راحی كردند. ط‌راحی و ساخت همین اتوبان توسط یك تیم متخصص حدود ۲/۵ میلیون دلار خرج برداشت. در قسمت سوم هم انجام یك صحنه اساسی و سكانس ۱۷ دقیقه‌ای زد و خورد ۴۰ میلیون دلار برای وارنر آب خورد. با چنین هزینه‌های گزافی، جو حاكم بر صحنه فیلمبرداری به قدری برای بازیگران و عوامل سنگین بوده كه آنها لحظ‌ه‌ای از اط‌راف برادران واچووسكی دور نمی‌شدند و مراقب بودند تا این دو را نگران و ناراحت نكنند. گرچه این ابراز احساسات صرفا برآمده از احترام و دلسوزی بود تا ترس. به هر حل و براساس آرای منتقدان، صرف هزینه‌های كلان به تنهایی برای ساختن یك دنباله قدرتمند از ((ماتریكس)) جدید كافی نیست. كنت توران منتقد مشهور روزنامه لس‌آنجلس تایمز در نقد خود نوشت: آنها این بار با پول و جلوه‌های ویژه فراوان به روی پرده آمده‌اند. اما چه چیزی ممكن است جای آن صحنه‌ها و جلوه‌های قبلا دیده نشده و هیجان ناشی از آنها را پر كند Matrix Reloaded .سرشار از جلوه‌های ویژه است و استفاده از عناصر رایانه‌ای را از حد گذرانده. ولی در روایت داستان ناتوان مانده و وزن فلسفی ورای تصاویر هم چندان سنگین نیست. در هر صورت، برادران واچووسكی تنها پس از ساختن سه فیلم، فعلا هدفی جز فتح گیشه ندارند و با همین فیلمها جایگاه خود را در میان برترین فیلمسازان هالیوود تثبیت كرده‌اند. بنا به گفته جوئل سیلور، استودیوی برادران وارنر قصد دارد ((انقلاب ماتریكس)) را در تاریخ ۵ نوامبر در گوشه و كنار جهان به روی پرده بفرستد.چنین حركت بی‌سابقه‌ای تنها در پی اثبات این نكته است كه سری فیلمهای ((ماتریكس)) آثاری معمولی نیستند و همین برنامه‌ریزی دقیق نشان میدهد كه اط‌مینان از توفیق فیلم میتواند اعتماد مخاط‌ب را نیز جلب كند. تنها باید منتظر بمانیم و ببینیم. فقط انتظ‌ار نداشته باشید كه در جریان مراسم اكران افتتاحیه برادران واچووسكی را برروی فرش سرخرنگ ببینید.
مهدی فروتن
منبع : پایگاه رسمی انتشارات سوره مهر
![ذکری الفقیه الشیخ محمدتقی الشیرازی [3 ذی‌الحجه 1338ه]](/mag/i/4/nidnr.jpg)
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست