یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

مروارید بافی‌‌


مروارید بافی‌‌
مروارید بافی‌ یکی از رشته های صنایع‌ دستی است‌ که‌ طی چند سال اخیر در استان گیلان رواج‌یافته است‌.‌
مروارید یک‌ نوع چوب ترکه‌ یی‌ است‌ که‌ از اطراف تهران، کرج، سولقان، بهار همدان، ملایر و‌مراغه‌ تهیه میشود.‌
البته تهیه ی آن در مناطق دیگر نیز امکانپذیر بوده‌ و حتی در مناطق جنوبی‌ کشور (از جمله‌خوزستان) نیز احتمالا تولید آن رواج دارد.‌
مروارید بافان پس‌ از تهیه ی ترکه‌ از مناطق فوق آن را انبار نموده‌ و به‌ تدریج‌ پس‌ از گرفتن‌زوائد آن، ترکه‌ها را از طول به‌ سه‌ یا چهار قسمت تقسیم نموده‌ و آنها را در پاتیلهای‌مخصوصی با آب می‌جوشانند و لایه‌ ی رویی‌ آن را می‌گیرند و پس‌ از خشک شدن جهت بافتن ‌از آنها استفاده‌ می‌کنند.‌
مروارید دارای ویژگیهای خاص خود می‌باشد. رنگ‌ آن زرد است‌ و وقتی روغن‌ جلا می‌خورد به‌‌رنگ‌ طلایی‌ در می‌آید. لازم‌ به‌ توضیح است‌ که‌ نوع نامرغوب آن بیشتر به‌ رنگ‌ سیاه و سبز‌میباشد.‌
پس از بافتن مروارید باید آنرا نزدیک‌ به‌ ۴۸ ساعت‌ در معرض آفتاب بگذارند و این‌ کار بدین‌‌جهت انجام می‌گیرد که‌ براثر تابش‌ نور آفتاب به‌ ترکه‌های مروار، رنگ‌ آنها روشن‌تر شده و‌به رنگ‌ طلایی‌ درآید.‌
محصولاتی‌ که‌ مروار بافان تولید می‌کنند عبارتست از:‌
سبد گرد کوچک‌ و بزرگ‌ سبد بیضی کوچک‌ و بزرگ‌ سبد قایقی کوچک‌ و بزرگ‌ کاسه‌ در‌اندازه‌های مختلف سبد کشکولی‌ سبد جای میوه سبد پنجره یی‌ ساک پیک نیک سبد دو ‌طبقه سبد سه‌ طبقه جای لباس جای بچه جای روزنامه‌ انواع لوستر انواع شکلات خوری‌‌‎- جای سوزن‌ و نخ‌ جای تخم مرغی‌ میز و صندلی‌ و مبل و محصولات متنوع دیگر.‌
در مروارید بافی‌ علاوه‌ بر ترکه‌های مروار، از مواد دیگری مانند تخته ی سه‌ لائی‌، انواع میخ،‌روغن‌ جلا و مفتولهای سیمی نیز استفاده‌ می‌شود و ابزار آلات تولید مروار عبارتست از:‌اره‌، رنده، چکش، انبردست‌، گاز انبر و قیچی باغبانی‌.‌
مرکز اصلی فعالیت دست‌ اندر کاران این‌ صنعت اطراف آستانه‌ی اشرفیه و مخصوصا قریه‌ ی ‌کورکا، می‌باشد و بط‌ور پراکنده در مناطق دیگر استان گیلان از جمله اطراف بندر کیاشهر و‌در صیقلان بازار جمعه نیز دیده می‌شود.‌
شیوه ی کار مروار بافان شبیه بافت‌ شعاعی‌ بامبو است‌، به‌ این‌ طریق‌ که‌ بافندگان ابتدا‌ترکه‌های درخت‌ را که‌ ماده‌ ی اولیه ی مورد مصرفشان است‌ انتخاب و آن تعداد از‌ترکه‌هایی‌ را که‌ قابلیت تقسیم شدن به‌ دو، سه‌ یا چهار قسمت را دارند، برش طولی‌ داده‌ و‌سپس از نظ‌ر اندازه‌ به‌ طولهای مورد نیاز درآورده‌ و در آب می‌خیسانند تا انعطافپذیر و‌قابل‌ استفاده‌ شود.‌
در مرحله ی بافت‌، تعداد چهار عدد از ترکه‌ها در کنار یکدیگر قرار گرفته و تعداد چهار یا پنج ‌ترکه‌ ی دیگر بصورت‌ متقاطع روی‌ آنها قرار می‌گیرد تا تشکیل یک‌ ستاره‌ ی هشت پر را‌بدهد آنگاه به‌ وسیله ی ترکه‌های باریکتری مهار شده و بافنده با ترکه‌های نازک‌ عمل بافت‌ را ‌به شیوه ی یکی از زیر، یکی از رو آغاز نموده‌ و ترکه‌ها را بط‌ور یکی در میان از لابلای ترکه‌‌هایی‌ که‌ قبلا بط‌ور متقاطع روی‌ یکدیگر قرار گرفته عبور می‌دهد و اینکار را تا تکمیل قسمت ‌کف شیئی که‌ تولید آن مورد نظ‌ر است‌ تعقیب می‌کند.‌
بعد از پایان کار بافت‌ قسمت کف‌، در محلی که‌ قرار است‌ از آنجا به‌ لبه ی کار بافته شود‌عموما صنعتگران به‌ بافت‌ حالت‌ مارپیچی داده‌ و کار را به‌ شیوه ی قبلی ادامه‌ میدهند و‌انتهای کار را نیز بصورت‌ مارپیچ درآورده‌ و سرتکه ها را به‌ داخل‌ قسمت مار پیچ خم‌ میکنند.‌
بخشی از محصولات تولیدی مروار بافان در مناطق تولید و نیز سایر قسمتهای استان گیلان و‌مخصوصا به‌ مسافران فروخته میشود و بخش دیگری از فرآورده‌ها نیز توسط‌ فروشگاهها و‌واسط‌ه‌ها در دیگر نقاط کشور عرضه‌ و بفروش‌ می‌رسد.‌
سازمان صنایع‌ دستی ایران همه ساله‌ قسمتی از تولیدات مروار بافان را خریداری‌ و در‌مراکز فروش‌ سازمان در سراسر کشور به‌ علاقمندان این‌ گونه‌ تولیدات عرضه‌ می‌نماید.‌
منبع : سفارت جمهوری اسلامی ایران ــ پاریس


همچنین مشاهده کنید