شنبه, ۱۷ آذر, ۱۴۰۳ / 7 December, 2024
مجله ویستا


طلاق‌ و معضلات‌ آن‌


طلاق‌ و معضلات‌ آن‌
همواره‌ پرداختن‌ به‌ این‌ بنای‌ مقدس‌ و بنیادین‌ جامعه‌ و حمایت‌ و هدایت‌ آن‌ به‌ جایگاه‌ واقعی‌ و متعالی‌اش‌ اصلاح‌ خانواده‌ بزرگ‌ انسانی‌ و غفلت‌ از آن‌ موجب‌ دورشدن‌ بشر از حیات‌ حقیقی‌ خود و سقوط‌ به‌ ورطه‌ هلاكت‌ و ضلالت‌ بوده‌ است‌. خانواده‌ موثرترین‌ عامل‌ انتقال‌ فرهنگ‌ و ركن‌ بنیادی‌ جامعه‌ است‌ كه‌ در شرایط‌ مختلف‌ در تاثیر و تاثر متقابل‌ با فرهنگ‌ و عوامل‌ اجتماعی‌ است‌. انسانها در خانواده‌ به‌ هویت‌ و رشد شخصیتی‌ دست‌ می‌یابند و در خانواده‌های‌ سالم‌ و رشید به‌ تكامل‌ معنوی‌ و اخلاقی‌ نایل‌ می‌شوند. لذا خانواده‌ عامل‌ كمال‌ بخشی‌، سكونت‌، آرامش‌ و بالندگی‌ به‌ اعضای‌ خویش‌ است‌ كه‌ در تحولات‌ اساسی‌ جوامع‌ نقش‌ عمده‌یی‌ ایفا می‌كند. بی‌تردید شرط‌ موفقیت‌ یك‌ ازدواج‌ علاقه‌ و تمایل‌ قلبی‌ است‌، اگر هر یك‌ از آنها از ابتدا بنای‌ ناسازگاری‌ نمایند، طبیعی‌ است‌ كه‌ نمی‌توانند همسر خوبی‌ برای‌ دیگری‌ باشند. زیان‌های‌ ناشی‌ از ازدواجهای‌ تحمیلی‌ به‌ آسیب‌های‌ فردی‌ منحصر نمی‌شود و به‌ كوچكترین‌ نهاد اجتماعی‌ یعنی‌ خانواده‌، سرایت‌ نموده‌ و روابط‌ عاطفی‌ میان‌ زوجین‌ را با چالش‌های‌ جدی‌ مواجه‌ می‌سازد.
سست‌شدن‌ بنیان‌ خانواده‌، طلاق‌، فرار از منزل‌، سوءظن‌، نداشتن‌ تفاهم‌ میان‌ زوجین‌، همسرآزاری‌ و همسركشی‌ و وجود فرزندان‌ بزهكار و ... از جمله‌ پیامدهای‌ ناگوار این‌ نوع‌ ازدواج‌ها محسوب‌ می‌شود. محققان‌ طی‌ مطالعات‌ خود دریافته‌اند همسرانی‌ كه‌ با رضایت‌ و شادمانی‌ ازدواج‌ كرده‌اند، نسبت‌ به‌ همسرانی‌ كه‌ زندگی‌ را با بی‌میلی‌ آغاز كرده‌اند، به‌ میزان‌ كمتری‌ از سخنان‌ مخالف‌، تند و پرخاشگرانه‌ استفاده‌ می‌كنند و بیشتر به‌ گردآوری‌ اطلاعات‌ درباره‌ موضوع‌ مورد اختلاف‌ جهت‌ رفع‌ مشكل‌ می‌پردازند. فقدان‌ امنیت‌ در محیط‌ خانه‌، تهدیدهای‌ آزاردهنده‌ و تعارض‌های‌ كلامی‌ می‌تواند خانه‌ را در نظر فرزندان‌ همچون‌ كابوس‌ وحشتناكی‌ درآورد كه‌ برای‌ رهایی‌ از آن‌ باید به‌ دنبال‌ فرصت‌ مناسب‌ باشند. در این‌ موقعیت‌، سلامت‌ روانی‌ در ساخت‌ خانواده‌ تضمین‌ نشده‌ و خانواده‌ از كاركردهای‌ اصلی‌ خویش‌ خارج‌ می‌شود. پدر و مادری‌ كه‌ در تعامل‌ با یكدیگر دچار تعارض‌ اخلاقی‌ و رفتاری‌ می‌شوند در تربیت‌ فرزندانی‌ سالم‌ ناكام‌ می‌مانند. مادری‌ كه‌ از زندگی‌ خود ناراضی‌ است‌ در ایفای‌ نقش‌ مادری‌ و تربیتی‌ خود ناتوان‌ می‌ماند و نمی‌تواند فرزندانی‌ تربیت‌ نماید كه‌ هنجارهای‌ دینی‌ و اجتماعی‌ را پذیرفته‌ باشند. مادری‌ كه‌ از آرامش‌ روحی‌ لازم‌ برخوردار نباشد نمی‌تواند در محیط‌ خانواده‌ نقش‌ تربیتی‌ خود را نسبت‌ به‌ فرزندان‌ بخوبی‌ ایفا كند. كجروشدن‌ فرزندان‌ دور از انتظار نخواهد بود.
از پیامدهای‌ بسیار ناگوار ازدواجهای‌ ناموفق‌، گسست‌ بنیان‌ خانواده‌ است‌. متاسفانه‌ براساس‌ آمارهای‌ ارایه‌ شده‌، میزان‌ پدیده‌ طلاق‌ ظرف‌ ۴۰ سال‌ گذشته‌ در جهان‌ سه‌ برابر افزایش‌ یافته‌ است‌. در ایران‌ نیز از هر ۱۰۰۰ ازدواج‌، حداقل‌ ۱۷۴ مورد آن‌ به‌ طلاق‌ می‌انجامد، تشكیل‌ زندگی‌ بدون‌ توجه‌ به‌ آمادگی‌ و علاقه‌ می‌تواند پیامدهای‌ ناخوشایند و جبران‌ناپذیری‌ را در پی‌ داشته‌ باشد كه‌ از اثرات‌ كوتاه‌مدت‌ آن‌ احساس‌ عدم‌ درك‌ متقابل‌،عدم‌ توانایی‌ در تامین‌ هزینه‌های‌ زندگی‌ و... است‌ كه‌ در نهایت‌ موجب‌ نوعی‌ احساس‌ سرخوردگی‌ می‌شود، به‌ گونه‌یی‌ كه‌ تحمل‌ یكدیگر زیر یك‌ سقف‌ برای‌ آنها مشكل‌ بوده‌ و جدایی‌، تنها راه‌ رهایی‌ خواهد بود. فقدان‌ شبكه‌ ارتباطی‌ محبت‌آمیز میان‌ زن‌ و شوهر، خانواده‌ را به‌ كانون‌ درگیری‌، كشمكش‌ و تضاد تبدیل‌ می‌كند و تفاهم‌ را كه‌ سنگ‌ زیرین‌ بنیان‌ خانواده‌ است‌ ویران‌ می‌كند.زوجین‌ با هر حركت‌ مشكوكی‌ با برچسب‌ سوءظن‌ با همدیگر رفتار می‌كنند، هرچند كه‌ در زیر یك‌ سقف‌ زندگی‌ می‌كنند. در حالی‌ كه‌ طلاق‌ روانی‌ و عاطفی‌ میان‌ آنها رخ‌ داده‌ است‌. در چنین‌ اوضاع‌ نابسامانی‌، زن‌ انزواطلبی‌ اختیار كرده‌ و خود را سهیم‌ و شریك‌ زندگی‌ نمی‌داند و تنها به‌ دلیل‌ شرایط‌ اجتماعی‌، خانوادگی‌ و فرهنگی‌ به‌ زندگی‌ خانوادگی‌ ادامه‌ می‌دهد. از دست‌ دادن‌ امید به‌ زندگی‌، عدم‌ وجود تصویر موفقیت‌آمیز برای‌ زندگی‌ خود و فرزندان‌ یكی‌ دیگر از اختلالات‌ عاطفی‌ و روانی‌ این‌ نوع‌ ازدواج‌هاست‌. مجموعه‌ این‌ فشارهای‌ روانی‌، ایجاد هرگونه‌ ابتكار، طراوت‌ و نشاط‌ را در محیط‌ خانه‌ برای‌ این‌ افراد از بین‌ می‌برد و خانه‌ را برای‌ آنان‌ به‌ زندانی‌ با میله‌های‌ روانی‌ و نامریی‌ تبدیل‌ می‌كند.
راههای‌ موثر در كاهش‌ طلاق‌:
۱- برگزاری‌ آموزش‌ حقوقی‌ در زمینه‌ ازدواج‌، مشاوره‌ خانواده‌ برای‌ دختران‌ و پسرانی‌ كه‌ در آستانه‌ ازدواج‌ قرار دارند.
۲ - ارتقای‌ آگاهی‌های‌ خانواده‌ در خصوص‌ حقوق‌ زنان‌.
۳ ـ آموزش‌ و دانش‌افزایی‌ والدین‌ نسبت‌ به‌ روحیات‌ جوانان‌، رفتار والدین‌ در زمینه‌ ازدواج‌ با فرهنگ‌ خانواده‌، ارتباط‌ ویژه‌یی‌ دارد، خانواده‌هایی‌ كه‌ از رشد فرهنگی‌ بالایی‌ برخوردارند در زمان‌ ازدواج‌ فرزندان‌ نقش‌ مشاور و راهنما را برعهده‌ می‌گیرند و با ارشاد فرزندان‌ خود تصمیم‌گیری‌ نهایی‌ را برعهده‌ خود آنها قرار می‌دهند و در برخی‌ خانواده‌ها، والدین‌ به‌ جای‌ فرزند تصمیم‌ می‌گیرند، این‌ امر گذشته‌ از آنكه‌ اخلاقاص نادرست‌ است‌ از منظر حقوقی‌ و قانونی‌ نیز به‌ درستی‌ ازدواج‌ لطمه‌ می‌رساند. دنیای‌ سرگرم‌كننده‌ امروز، سعی‌ دارد كه‌ افراد را متقاعد كند كه‌ راه‌ نیل‌ به‌ استعدادهای‌ انسان‌ و كسب‌ آزادی‌ مبتنی‌ بر انكار قواعد مذهبی‌ و اخلاقی‌ است‌. آنچه‌ امروز به‌ عنوان‌ مفهوم‌ عقل‌ و دانایی‌ رایج‌ شده‌ است‌، آزادی‌ انتخاب‌ بدون‌ توجه‌ به‌ محدودیت‌های‌ اخلاقی‌ است‌. اما آیا چنین‌ مجوزی‌ حقیقتاص آزادی‌ را به‌ ارمغان‌ می‌آورد؟ این‌ مساله‌ در مورد فرزندان‌ چگونه‌ خواهد بود؟ آیا تمامی‌انواع‌ روش‌های‌ زندگی‌ برای‌ كودكان‌ دارای‌ ارزش‌ یكسانی‌ است‌؟اگر خانواده‌ در انجام‌ وظایف‌ موفق‌ نباشد،جامعه‌ به‌ مخاطره‌ می‌افتد. وظیفه‌ مهم‌ و ضروری‌ امروز بازسازی‌ و احیای‌ ازدواج‌ و خانواده‌ است‌، تا زمانی‌ كه‌ این‌ كار انجام‌ نشود تمام‌ تلاش‌ها برای‌ جلوگیری‌ از تجزیه‌ جامعه‌ محكوم‌ به‌ فنا خواهد بود، اكنون‌ ما بخاطر فرزندانمان‌،به‌ بازسازی‌ خانواده‌ كه‌ در این‌ مسائل‌ محاصره‌ شده‌ است‌ نیاز داریم‌ و باید همه‌ ما تلاش‌ كنیم‌.
منبع : روزنامه اعتماد