همه مقصرند جز ما!

روزهای عجیبی است؛ هنوز از مدح و ثنای رئیس دولتی که شیوه سخن با بیگانه نکوساخت، خارج نشدیم که ناگهان ورق بر گشت و در صدر خبرهای مطبوعات و مجلس ایران شیوه جدید سخنوری آقای رئیس نشست که همه را مقصر خواند به جز خود.اما اینجا مجال پرداختن به سخنان یا همان گزارش عملکردی که رئیس دولت به رسانه ملی و ملت ارائه کرد نیست که پیش از این، هم صاحبان‌نظر در حوزه اقتصاد چنین کردند و هم صاحبان ایده در علم سیاست، لذا در حجم اندک این ستون همانند همیشه بازخوانی چند خبر، هدف است و تصویرسازی چند حرکت.
ـ تصویر اول: آیت‌ا... احمد جنتی، کاری به مخالفان و منتقدان دیدگاه خویش ندارد و از هر دری سری به نقد برآید او کار خویش می‌کند و سخن خویش می‌گوید، چنانکه صدای اعتراض بسیاری در این روزها از سخن او در کسوت ریاست شورای نگهبان بلند شد و او اما برای یک پاسخ ساده هم محل‌شان نگذاشت و کماکان بر این باور است که اصل بر برائت داوطلبان نمایندگی در انتخاب نیست. ‌
ـ تصویر دوم:محمود احمدی‌نژاد نیز به هزار نقد از درون و اعتراض از برون وقعی نمی‌گذارد و بالا‌خره با پذیرش و اقرار بر آنکه دیگر این غول گرانی و تورم، توهم و جنگ روانی نیست، یک گام به جلو می‌آید اما کماکان بر این باور است که همه در پر و بال دادن و پروار ساختن این غول نقش داشتند به جز دولت او. ‌ در هردو تصویر، گویندگان سخن به تنهایی در یک سو ایستاده‌اند و در سوی دیگر جماعتی را در دایره خطاب قرار دادند. یعنی دبیر شورای نگهبان به تنهایی می‌تواند در یک جامعه ۷۰ میلیونی که صاحب قانون اساسی نیز هست، با چشم‌پوشی از اصول صریح قانون اساسی، اصرار ورزد که هیچکس مشمول برائت نیست مگر اینکه نهاد تحت نظارت ایشان تشخیص دهد و در تصویر دوم نیز رئیس دولت نیز با دسته‌بندی عوامل دخیل در وضعیت اسفبار گرانی، می‌تواند تریبون فراگیری را در اختیار گیرد تا اصرار ورزد که همه مقصرند به جز نهاد تحت نظارت ایشان.بنابراین علا‌وه بر اینکه آقای دبیر و آقای رئیس، با خیالی آسوده و البته اعتماد به نفسی مثال زدنی، توانسته‌اند حساب خود و خویشاوندان فکری خود را از سایر اعضای یک جامعه ۷۰ میلیونی جدا سازند، خواسته یا ناخواسته پدیده، نامیمون و ناخوشایند دیگری را نیز رقم زده‌اند و آن این است که برتر و بهتر از ما وجود ندارد و یا به عبارت دیگر همه مقصر و مجرم هستند به جز ما.
در جوامعی که رعایت حقوق بشر و احترام به حقوق انسانی، اصل باشد، اساسا چنین شعار می‌دهند که اگر یک یا دو خلا‌فکار از چنگ قانون گریخته و در خیابان‌های شهر رها مانده باشند، بهتر از آن است که یک یا دو گناهکار در زندان بمانند. بدان معنی که اگر یک یا دو مجرم به دلیل نرمش و انعطاف قوانین در رفته باشند، آن‌قدر غم‌انگیز و غیرانسانی نمی‌نماید که یک یا دو انسان بی‌گناه به اشتباه در حلقه قوانین سختگیرانه گرفتار شده باشند.
با این توصیف، برای کشوری نظیر ایران که داد انسان دوستی‌اش گوش فلک را کر کرده است شاید زیبنده نباشد که نگهبان قانون اساسی‌اش، تصویری چنین از قوانین به نمایش بگذارد و چنین تلقی شود که همه خلا‌فکارند مگر آنکه خلا‌ف آن ثابت شود.با همین استدلا‌ل، نگاه رئیس دولت برخلا‌ف دبیر شورای نگهبان به سوی جامعه و مردم معمولی نیست بلکه خطاب ایشان مدیران، قانونگذاران، صاحبان رسانه و کسانی هستند که در دایره تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی هم سهم و نقشی دارند. ایشان نیز با همان رویکرد همه را در همین ماجرای تورم و گرانی، متهم و مقصر می‌داند به جز کابینه خود را.
حال در نظر بگیرید اگر بخواهیم از این دو بزرگوار بپرسیم که به جز این شورا و آن کابینه، چه کسان دیگری در یک جامعه ۷۰ میلیونی ممکن است مورد تایید شما قرار گیرند و یا در دایره مقصران قرار نمی‌گیرند چه پاسخی عایدمان می‌شود؟آیا قرار است این همه قاطعیت و اقتدار آقای رئیس‌جمهور یا دبیر شورای نگهبان نیز پس از گذشت ۸ یا چند ماه دیگر به سرنوشتی مشابه برخی پرونده‌های در جریان گرفتار شود؟ هم مقصران اعلا‌م شده از سوی رئیس‌جمهور تبرئه شوند و هم به جز اعضای شورای نگهبان دیگرانی از این کشور نیز صاحب صلا‌حیت تشخیص داده شوند؟ یا آنکه این اقتدار تا همیشه پابرجاست و به این زودی‌ها داعیه‌داران اصولگرایی رضایت نمی‌دهند که به جز آنها کسان دیگری هم در دایره خوبان بگنجند؟

مسیح علی‌نژاد

منبع : روزنامه اعتماد ملی