پل برمر با نظر چنی ارتش عراق را منحل کرد

هر روز که می گذرد زوایای پیدا و پنهان بیشتری درباره چگونگی حمله امریکا به عراق و نحوه تصمیم گیری رهبران کاخ سفید در این خصوص آشکار می شود.
این در حالی است که امریکا در نخستین اقدام پس از حمله به عراق، ارتش آن را که یکی از ارتش های کارآزموده و قدرتمند در منطقه بود منحل کرد که این امر انتقاداتی را در پی داشت زیرا باور عمومی بر این بود که وجود چنین ارتشی برای جلوگیری از وقایع و بحران های کنونی در عراق ضروری است.
مهمترین تحول از این نوع که اخیراً آشکار شده، گزارشی است که از بی اطلاعی جرج بوش رئیس جمهور امریکا از انحلال ارتش عراق و عملاً از مخالفت وی با این مساله حکایت دارد. کارل روو از مشاوران برجسته بوش و مهندس مبارزات انتخاباتی او در هر دو دوره ریاست جمهوری اش که اخیراً از سمت خود استعفا کرد، در کتاب جدیدی که توسط رابرت دریبر روزنامه نگار امریکایی درباره دوران ریاست جمهوری بوش پسر تالیف شده است، می نویسد؛ بوش نمی دانسته چرا پل برمر اولین حاکم غیرنظامی امریکا در عراق پس از سرنگونی حکومت صدام، ارتش عراق را منحل کرد زیرا خود بوش از این موضوع اطلاع نداشت و حتی زمانی که خبر انحلال ارتش به وی رسید بسیار متعجب شد. دریبر نیز که این اظهارات روو را در کتابش آورده، در تحلیل این بحث بر این عقیده است که بوش مخالف انحلال ارتش عراق بوده و البته برخی نزدیکان سابق وی که بعدها از سمت های خود کناره گیری کردند نیز انتقادات فراوانی به بوش به خاطر این مساله داشتند، اما این در حالی بود که خود بوش هم از آن اطلاع نداشت. روو موضوع دیگری را نیز مطرح می کند و آن اینکه سیاست های مهم و در برخی موارد خطرناک کاخ سفید را دیک چنی معاون بوش تعیین می کند و بوش عملاً در بسیاری موارد، فردی خنثی است و چنی کارها را به پیش می برد. از جمله بسیاری از مشاوران و نزدیکان بوش پس از حمله امریکا به عراق مخالف تعیین برمر به عنوان نخستین حاکم عراق پس از صدام بودند، اما نفوذ و در عین حال پافشاری چنی سبب تعیین برمر شد که او نیز در نخستین اقدام، ارتش قدرتمند عراق را منحل کرد.
روو و برخی دیگر از مشاوران بوش که در اعتراض به سیاست های بوش و چنی به ویژه در مساله عراق استعفا کرده اند، یکی از دلایل مشکلات کنونی امریکا در عراق را انحلال ارتش آن می دانند زیرا به عقیده آنها، ارتش سابق بسیار زبده تر از نیروهای نظامی کنونی عراق بود و به راحتی می توانست جلوی حوادث و بحران های جاری در این کشور را بگیرد. روو در بخش دیگری از گزارش خود که پس از استعفا از منصبش منتشر کرده و در کتاب یادشده به چاپ رسیده است، ساده لوحی بوش را به باد انتقاد می گیرد و می گوید بسیاری از مشکلات امریکا در دوران ریاست جمهوری بوش ناشی از زودباوری های او است. روو می افزاید؛ یکی از دلایلی که بوش را برای حمله به عراق تشویق کرد، اظهارات تحریک برانگیز سه تن از شخصیت های تبعیدی عراق قبل از حمله به این کشور بود. وی بدون آنکه به اسامی این سه نفر اشاره کند می گوید این سه تن در نشستی با بوش در کاخ سفید اندکی قبل از حمله به عراق، به رئیس جمهور امریکا وعده دادند که در صورت حمله به عراق تمام مردم این کشور با آغوش باز نیروهای امریکایی را پذیرا خواهند بود و درگیری های مذهبی و نژادی در عراق پایان خواهد یافت، ضمن اینکه دموکراسی در کل منطقه نیز گسترش خواهد یافت.
به گفته روو، اظهارات این سه نفر در تسریع حمله امریکا به عراق نقش بسزایی داشت. روو بار دیگر انتقادات زیادی را متوجه چنی می کند و می گوید من و بسیاری دیگر از مشاوران بوش به شدت با تعیین چنی به عنوان معاون رئیس جمهوری مخالف بودیم و در سال ۲۰۰۰ به بوش گفتیم سیاست های چنی که پیش از آن کارشناس سیاست خارجی در زمان ریاست جمهوری بوش پدر بود، مورد تایید ما نیست اما بوش پسر به آن توجه نکرد و از تعیین چنی به عنوان معاون خود به شدت ابراز خرسندی کرد. دریبر نیز که از روزنامه نگاران برجسته امریکا و مولف کتاب جدید دوران ریاست جمهوری بوش است، علاوه بر چنی، رونالد رامسفلد وزیر دفاع مستعفی امریکا را دیگر عامل مشکلات کنونی امریکا در مساله عراق می داند. وی می گوید در آوریل ۲۰۰۶ هفت تن از مشاوران و نزدیکان بوش از جمله کاندولیزا رایس وزیر خارجه امریکا در نشستی با حضور بوش و رامسفلد، خواستار برکناری رامسفلد به دلیل سیاست های اشتباهش در عراق شدند، اما در همان جلسه، بوش و سه تن دیگر از مشاورانش دست شان را به علامت تایید و ابقای رامسفلد بالا بردند، اما چندی بعد خود بوش نیز به این نتیجه رسید که رامسفلد یکی از مسببان چالش های فراروی امریکا در عراق است و لذا با برکناری او موافقت کرد.
دریبر نخستین بار در سال ۱۹۹۸ زمانی که جرج بوش فرماندار ایالت تگزاس بود درباره وی نوشت و تاکنون شش بار با بوش گفت وگو کرده است. وی علاوه بر بوش با کارل روو، دیک چنی، لورا بوش همسر بوش و برخی دیگر از مسوولان بلندپایه کاخ سفید نیز گفت وگو کرده که ماحصل این گفت وگوها را در کتابی به نام ریاست جمهوری جرج بوش گردآوری کرده است.

نادر مازوجی

منبع : روزنامه اعتماد