روسیه به هیچ قیمت بازار تسلیحات ایران را ترک نمی‌کند

میخاییل دمیتریف، رییس موسسه همکاری‌های نظامی فنی – نظامی روسیه، پنجشنبه پس از بازگشت از چهارمین کمیسیون مشترک همکاری‌های دفاعی ایران و روسیه که در تهران برگزار شد، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایتارتاس روسیه، بازار اسلحه و جنگ‌افزار در ایران را بسیار پر رونق و بزرگ توصیف کرد و تاکید کرد روسیه به هیچ وجه قصد ندارد این بازار را ترک کند.
او در این باره گفت: «ما نیز مانند سایر کشورهایی که جنگ‌افزار تولید می‌کنند به صادرات این جنگ‌افزارها به کشورهای خریدار مشتاق هستیم و ایران نیز یکی از این خریداران محسوب می‌شود. طبیعی است که برای تقویت پتانسیل‌های خود در پی دستیابی به بازارهای جهانی [در این زمینه] باشیم.»
این سخنان دمیتریف در حالی منتشر می‌شوند که روزنامه ورمیا نووستی، چاپ مسکو نیز اخیراً با انتشار مصاحبه‌ای از وی، ضمن رد ادعای آمریکا درباره نامیدن ایران به عنوان «دولت یاغی»، به نقل از رییس موسسه همکاری‌های فنی – نظامی روسیه بر تداوم همکاری‌های نظامی ایران و روسیه تاکید کرده بود.
دمیتریف در ادامه مصاحبه خود با ایتارتاس درباره بازار اسلحه و تجهیزات نظامی در ایران گفت: «ایران بخشی لاینفک از بازار جهانی تسلیحات است و البته برای روسیه نیز اهمیتی قابل توجه دارد و حتی شاید نه فقط برای روسیه که برای دیگر کشورها نیز چنین است. هم‌اکنون تلاش‌هایی به صورت پنهان و آشکار برای دستیابی به بازار تسلیحات ایران توسط دیگر کشورها در حال انجام است و بر اثر آن ما شاهد رقابت سختی در این بازار بوده‌ایم. ایران بازار پر رونقی [برای تولیدکنندگان و فروشندگان تسلیحات] است و دیگر کشورها نیز از این مساله آگاه هستند. ما هم به همین خاطر به هیچ وجه قصد نداریم این بازار را ترک کنیم چرا که در این صورت بازگشت ما به آن بسیار دشوارتر خواهد بود.»
دمیتریف در مصاحبه پیشین خود با ورمیا نووستی با اشاره به سیستم موشک‌های دفاعی «Tor M-۱» که در اختیار ایران قرار گرفته است، مساله دفاع هوایی و سیتسم‌های راداری مرتبط را محور اصلی همکاری‌های نظامی ایران و روسیه توصیف کرده بود. قرار داد فروش ۲۹ واحد از سیستم‌های Tor M-۱ به ارزش ۷۰۰ میلیون دلار که در سال ۲۰۰۵ بین ایران و روسیه منعقد شده بود، بزرگترین معامله تسلیحاتی دو کشور تا امروز به شمار می‌رود و گفته می‌شود دمیتریف در سفر اخیر خود به تهران تیمی از کارشناسان روسی را همراهی می‌کرد که برای نصب و راه‌اندازی این سیستم‌ها و آموزش پرسنل ارتش ایران برای استفاده از سامانه‌های Tor M-۱ به ایران آمده‌اند.
این قرار داد به ویژه پس از تحویل کامل ۲۹ واحد Tor M-۱ به ایران در اواسط ژانویه سال جاری میلادی (۲۰۰۷) اعتراض شماری از کشورهای غربی از جمله ایالات متحده را در پی داشت اما روسیه بارها و بارها تاکید کرده است که سلاح‌هایی که تا کنون به ایران فروخته است، هیچ یک تهدیدی برای دیگر کشورها محسوب نمی‌شوند و فقط و فقط جنبه دفاعی دارند.
سیستم Tor M-۱ در حقیقت سیستم دفاع هوایی است که هر واحد آن روی خودروی حامل سکوهای پرتاب و رادار نصب می‌شود. به این ترتیب هر واحد این سیستم به طور مستقل می‌تواند عمل کند. Tor M-۱ در هر واحد شامل هشت موشک زمین به هوا با برد متوسط و با کلاهکی ۱۵ کیلوگرمی است که به وسیله سیگنال رادار داخلی با نزدیک شدن به هدف در فاصله معینی منفجر می‌شود و به همین خاطر به این سیستم اجازه می‌دهد غیر از هواپیماهای متخاصم، کلیه پرتابه‌ها اعم از موشک‌های معمولی یا بالستیک، هواپیماهای بدون سرنشین، بمب‌های هدایت شونده، و غیره را نیز هدف قرار دهد.
هر واحد Tor M-۱ دارای دو رادار از رادارهای Phased-array است؛ یکی رادار باند E/F از نوع پالس دوپلر که محیطی یه شعاع ۲۵ کیلومتر را تحت پوشش قرار می‌دهد و در آن واحد می‌تواند ۴۸ هدف را در این محدود مکان‌یابی کند، و دیگری راداری که به ترتیب از باندهای G/H و K استفاده می‌کند، شعاع پوشش‌اش ۲۰ کیلومتر است و همزمان با پیگیری مسیر حرکت ۱۰ هدف (از ۴۸ هدف تشخیص داده شده توسط رادار قبلی)، می‌تواند در آن واحد دو موشک شلیک شده از سیستم Tor M-۱ را به سمت آن‌ها هدایت کند.
این سیستم در حال حرکت قادر است ظرف ۱۰ ثانیه و در حالت ایستاده ظرف ۴ ثانیه به هر سیگنال خطرناکی در سیستم راداری خود واکنش نشان داده و به سمت آن موشک پرتاب کند. سرعت موشک‌های این سیستم ۸/۲ ماخ (سرعت صوت) است که تقریباً هدف‌گیری کلیه اهداف متخاصم که سرعتی کمتر از ۲ ماخ را داشته باشند به راحتی ممکن می‌کند. با این حال این سامانه که هر واحد آن تقریباً ۲۵ میلیون دلار قیمت دارد، سامانه‌ای صد در صد دفاعی به شمار می‌رود و در این زمینه ادعای مقامات روس کاملاً صحت داشته است.
البته همچنان که از اشارات دمیتریف پیداست مسکو همچنان فشارهای زیادی از جانب سایر کشورها را تحمل می‌کند هدف آن‌ها قطع روابط و تبادلات نظامی ایران و روسیه است. در حقیقت بیشتر تبلیغات در این زمینه اکنون معطوف به حجم ۷/۱ میلیارد دلاری خرید تسلیحات از روسیه توسط ایران در فاصله سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۵ می‌شود به ویژه این که در این بین رسانه‌ها و دستگاه‌های اطلاعاتی اسرائیل همچنان پافشاری می‌کنند که ایران ۲۵۰ فروند هواپیمای سوخو ۳۰ (SU-۳۰ MKM) و ۲۰ فروند هواپیمای سوخت‌رسان ایلیوشین ۷۸ (IL -۷۸ MKI) به روسیه سفراش داده و بخشی از آن را نیز تحویل گرفته است. این ادعا از سوی وزارت دفاع ایران تکذیب شده است.

منبع : دیپلماسی ایرانی