تامل در حافظ

نویسنده : اسلامی‌ندوشن - محمدعلی
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۲/۰۳/۱۰
رده دیویی : ۸fa۱.۳۲
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۳۷۶
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۳۰۰
شابک : ۹۶۴-۶۵۷۳-۱۵-۰

در این مجموعه هفتاد و هفت غزل حافظ در ارتباط با تاریخ و فرهنگ ایران شرح و تبیین شده است .نویسنده خاطر نشان می‌کند' :دیوان حافظ که چندان مفصل هم نیست ـ حدود پانصد غزل ـ اگر تکراری‌هایش را کنار بگذاریم و بفشاریم, می‌بینیم که در صد غزل یا کمتر, همه چیز گفته شده .زندگی بشر و جزر و مدها و طپش‌ها و خلجان‌های آن به کوتاه‌ترین زمان آمده...درک دنیای حافظ بدون درک دنیای ایران امکان‌پذیر نیست .منظور ایران فرهنگی است, نه ایران جغرافیایی و نه ایرانی که ما امروز می‌شناسیم....همه ویژگی‌های فکری و خصلتی بسیار کهن, در عرفان ایران, و عصاره‌اش در دیوان حافظ تجلی می‌کند : آسمان گرایی, آرمان جویی, کلیت خواهی, زیبا پرستی و جاوید طلبی ... آن چه در تامل خود به آن نظر داشته‌ام, سه زمینه پایه‌ای بوده است : یکی سرشت انسان که او آن را با ظرافت کاویده است, دوم تاریخ ایران و ته‌نشین آن به صورت 'وجدان ناآگاه قومی', و سوم حوادث زمان او که خود فشرده‌ای بوده است از رویدادهای یک دوران دراز تاریخ ... روشی که در بررسی غزل‌ها به کار رفته, این بوده است که نخست 'وجه صوری 'هر بیت, یعنی اجزای ترکیب کننده آن از حرف و صوت و صنعت شعری, در نظر گرفته شود, آن گاه برسد به 'وجه معنوی 'تا دیده شود که از مجموع ارتباط و برخورد میان آنها چه حاصل و چه معنایی به دست آمده [است] .'