امسال که گذشت :طرحی نو برای بیستمین سال دراندازیم

نیمه خرداد سال ۸۷، آغاز بیستمین سالی است که جمهوری اسلامی ایران در غیاب بنیانگذار این نظام، به حیات خود ادامه می‌دهد. در ۱۹ سال گذشته، ایام میانی خردادماه، از یک سو یادآور رهبری مقتدرانه امام در مبارزات آزادیخواهانه ملت ایران و پس از آن، تشکیل نظام جمهوری اسلامی بوده است و از سوی دیگر غم را در دل‌های علاقمندان و مریدانبه امام خمینی تازگی بخشیده است. ایام سالگرد ارتحال امام، همچنین از معدود مقاطع زمانی در طول سال است که صاحبان نحله‌های گوناگون فکری و وابستگان به جناح‌های مختلف سیاسی به راحتی کنار هم می‌نشینند و با زبان مشترک در فراق رهبر فقید انقلاب مرثیه‌سرایی می‌کنند. این در حالی است که هر سال که می‌گذرد بر حجم اختلافات همین سوگواراندر زمینه‌های گوناگون به ویژه در مورد برداشت از مواضع و دیدگاه‌های امام افزوده می‌گردد. به عبارت دیگر بسیاری از کسانی که در محافل رسمی کنار یکدیگر می‌نشینند تا خود را عزادار امام معرفی کنند، تا ساعاتی قبل از حضور مشترک در مراسم عزاداری و از ساعاتی بعد از این حضور، به دنبال بهانه‌ای می‌گردند تا همنشین‌های خود در همین مراسم عزاداری را به فاصله گرفتن از راه امام متهم کنند. متاسفانه در سالهای اخیر نیز مراسم بزرگداشت رهبر فقید انقلاب، تقریبا بدون هیچ‌گونه تغییر قابل توجه نسبت به سالهای قبل، تنها برای تکریم ظاهری از نام و یاد امام مورد بهره‌برداری قرار گرفته و می‌گیرد. درحالی که به نظر می‌رسد همین مناسبت، بهترین فرصت برای آن است که اندیشه‌های امام با دقت تبیین گردد تا هم نسل جوان و کسانی که دوران حیات رهبر فقید انقلاب را درک نکرده‌اند، با گفتمان ایشان آشنا شوند و هم فاصله گفتار و رفتار بعضی مدعیان پیروی از امام آشکار گردد.
در سالهای گذشته بسیاری از افراد موسوم به اصولگرا، رقبای اصلاح‌طلب خویش را به دور شدن از توصیه‌های امام متهم می‌کردند و اصلاح‌طلبان نیز با اشاره به بعضی رفتارها و اقدامات اصولگرایان، از نقض مبانی مورد تاکید امام اظهار تاسف می‌نمودند. اما آنچه در فاصله خرداد ۸۶ و ۸۷ (هجدهمین و نوزدهمین سالگرد امام) به وقوع پیوست، با سالهای پیشین کاملا متفاوت بود. در این سال، نزدیک‌ترین فرد نَسَبی به امام تنها به جرم بازگویی یک سخن کاملا واضح و شفاف ایشان، ابتدا مورد انکار عده‌ای از مدعیان قرار گرفت و پس از آن نیز بی‌نظیرترین – و البته مبتذل‌ترین – اهانت‌ها نصیب او گردید.
در واقع، نسل جوان و کسانی که در داخل و خارج از کشور مایل به آشنایی با دیدگاه‌های امام باشند قطعا برای الگویابی و بررسی اندیشه‌های ایشان، با مشکل مواجه هستند. زیرا سرجمع اظهارات بعضی از افراد سرشناس در جناح‌های گوناگون، این توهم را ایجاد می‌کند که فاصله‌گرفتن از دیدگاه‌های امام، اکنون به سرشناس‌ترین عناصر دو جناح اصلی و پس ازآنها به یادگار امام و متولیان حفظ و انتشار آثار امام رسیده است. در ماههای اخیر، یکی از پرمدعا ترین روزنامه‌ها، به دفعات ادعای تحریف سخنان امام توسط عناصر سرشناس جناح اصلاح‌طلب را مطرح و سپس تعجب خود را از سکوت موسسه تنظیم و نشر آثار امام اعلام نمود. در حالی که همین روزنامه به راحتی به مصاحبه با کسی می‌نشیند که برخلاف نظر امام، خدمات انجمن حجتیه را بی‌نظیر می‌داند! امروز سطح ادعای تحریف و دوری از مبانی امام، به حساس‌ترین امور مربوط به دوران حیات ایشان یعنی جنگ نیز کشیده است تا جایی که معتمَدترین فرد ایشان در جنگ، توسط عده‌ای متهم می‌شود که اطلاع رسانی‌های او در خصوص برخی اظهارات و تصمیمات در دوره دفاع مقدس، دقیق نیست و حتی بعضاً او را به تحریف نظریات امام، متهم می‌کنند.
به هر حال مجموعه حوادث و اظهارنظرها در سالیان اخیر، این ضرورت را ایجاد کرده است که برخی رفتارهای کلیشه‌ای و رسمی در سالگرد امام، جای خود را به برگزاری سمینارهایی برای بررسی عالمانه و منصفانه دیدگاه‌های رهبر فقید انقلاب بدهد. این سمینار‌ها، بهترین مکان برای همه کسانی است که ادعاهایی در خصوص مبانی امام و نگرانی‌هایی در مورد انحراف از این مبانی دارند. نخستین گام در این سمینارها می‌تواند بررسی رفتار برخی مدعیان در خصوص موضع‌گیری‌های شفاف و غیرقابل تفسیر امام نسبت به انتخابات، حق راC‌ی مردم، نحوه مواجهه با انتقاد و... باشد. در این سمینارها، مثلاً می‌توان این سوال را مطرح کرد که <چگونه کسی می‌تواند سالها مسئولیت بررسی التزام عملی کاندیداهای مجلس به دیدگاه‌های امام را برعهده داشته باشد در حالی که امام، انجمن حجتیه را به مارهای خوش خط و خال تشبیه می‌کرد و این فرد ادعا می‌کند خدمات انجمن حجتیه بی نظیر بوده است!؟> می‌توان بعضی از حامیان نظارت‌های سخت گیرانه در انتخابات را به این سمینارها دعوت کرد و رفتار آنها را با این دیدگاه امام مقایسه کرد که <این مردم افراد صالح را می‌شناسند و لازم نیست یک چند سال به آنها درس بدهیم.> در این سمینارها می‌توان ابعاد دیدگاه امام درخصوص منع نظامیان از دخالت در سیاست را بررسی کرد و بر اتهام افکنی‌هایی که پس از اظهارنظر سید حسن خمینی در این خصوص آغاز شد، مهر پایان زد. چنین سمینارهایی می‌تواند به بررسی عالمانه دیدگاه‌های امام در خصوص تنظیم روابط خارجی بپردازد تا با توجه به شرایط زمان و مکان، بهترین نحوه تعامل با سایر کشورها مشخص شود. قانونگرایی، از دیگر زمینه‌هایی است که بررسی گفتار و رفتار امام می‌تواند برای امروز راه گشا باشد و نهایتاً در تخصصی‌ترین بخش این سمینارها، آرا و نظریات فقهی امام و نحوه اجرای برخی احکام قضایی و حقوقی به دور از اتهام افکنی‌های زهر آلود برخی مدعیان قابل بررسی است.
متولیان اصلی برگزاری مراسم بیستمین سالگرد امام (سال ۸۸) می‌توانند با پیگیری این پیشنهاد، کام بسیاری از مردم بخصوص نسل جوان را با حلاوت دیدگاه‌های الهی و مترقی امام شیرین کنند و به این طریق تلخی خاطرات ایام رحلت امام را کاهش دهند.

منبع : روزنامه آفتاب یزد