لینوکس سحرآمیز ، Mandrake Linux ۱۰.۱

لینوکس مندریک برای اولین‌بار در سال ۱۹۹۸ و به منظور هر چه آسان‌تر کردن محیط کار با سیستم‌عامل لینوکس، طراحی و ساخته شد. به ‌طور کلی سیستم‌عامل لینوکس همواره به دلیل قدرت هسته آن و پایداری محیطش زبانزد متخصصان بوده است. به همین منظور شرکت مندریک برآن شد تا با ارایه یک محیط گرافیکی زیبا و با کاربرد آسان و همچنین الحاق برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مختلف به آن، نسخه ساخت خود را به یکی از پرطرفدارترین و جذاب‌ترین لینوکس‌ها تبدیل کند. با این تصمیم، مندریک به سیستم‌عاملی قوی و ایستا برای کاربران خانگی و یا حرفه‌ای تبدیل شد. مجوز استفاده از سورس‌کد این سیستم‌عامل همانند سایر لینوکس‌ها به صورت لیسانس GPL عرضه می‌شود. بدین صورت هر کسی مجاز است تا از این سورس‌کد، نسخه‌برداری کرده و آن را تغییر دهد و وارد جامعه لینوکس‌کاران گردد. در نتیجه کلیه برنامه‌نویسان و متخصصان حوزه سیستم‌عامل در بهبود کیفیت آن سهیم می‌شوند و آن را به جایگاه یک لینوکس بی‌بدیل می‌رسانند. مجله معتبر CNET در مقایسه لینوکس مندریک با سایر لینوکس‌ها، آن را به عنوان برترین سیستم‌عامل معرفی کرده و به کاربرانی که به محیط‌های جذابی چون ویندوز XP و حتی MAC عادت کرده‌اند توصیه می‌نماید که حتماً مندریک را به عنوان یک سیستم‌عامل قابل رقابت در این زمینه مدنظر قرار دهند. مندریک با داشتن بیش از ۲۳۰۰ برنامه کاربردی کاربرپسند، قیمتی در حدود ۶۹ دلار دارد که در مقایسه با ویندوز به همراه آفیس که در حدود ۶۸۵ دلار به فروش می‌رسد، شگفتی هر خریداری را برمی‌انگیزد. با این حال شرکت مندریک پس از فروش محصول هم هیچ‌گاه مشتریان خود را تنها نمی‌گذارد.امکان دریافت انواع نرم‌افزارهای به‌روز شده و جدید از طریق اینترنت و ارایه یک پشتیبانی خوب در سراسر جهان از این محصول، لینوکس‌کاران را بیش از هر زمان دیگری برای روی آوردن به آن وسوسه می‌نماید. همچنین بد نیست بدانید که مندریک نام گیاهی است که از آن در ساخت داروی خواب‌آور استفاده می‌شود، ضمن آنکه در قدیم اعتقاد داشتند که این دارو خواص جادویی نیز دارد.
ویژگی‌ها
سیستم‌عامل مندریک می‌تواند ماه‌ها بدون نیاز به بوت شدن مجدد به کار خود ادامه دهد و در همین حین با مدیریت خوبی که برای نرم‌افزارهای نصب‌شده و اجرای آن‌ها به عمل می‌آورد، امکان تداخل بین برنامه‌های مختلف یا سرویس‌های موجود را به حداقل می‌رساند و از این لحاظ پایداری جالب توجهی از خود به نمایش می‌گذارد. محیط گرافیکی در مندریک از همان آغاز و در اولین مراحل نصب آن، خود را به نمایش می‌گذارد و در این راه به بهترین نحو، ادوات سخت‌افزاری را شناسایی کرده و درایورهای لازم برای استفاده از آن‌ها را آماده می‌سازد. در زمان استفاده از مندریک هم، ابزارهای مدیریتی، بهترین شمای گرافیکی را در اختیار مدیران سیستم قرار می‌دهند. در حوزه امنیت هم بسیاری از تنظیمات و سطوح دسترسی به‌صورت خودکار تعیین می‌شود، ضمن این‌که کاربر هم به راحتی قادر است، سیاست‌ها و سطوح امنیتی دلخواه خود را بر آن اعمال نماید. در مندریک، قرار گرفتن چندین برنامه در یک قسمت واحد که کار مشابهی را انجام می‌دهند، جالب توجه است. به عنوان مثال در قسمت Control Center کلیه ابزارهای مدیریت سیستم قابل دستیابی و استفاده می‌باشند. با این تفاسیر، لینوکس مندریک جایگاه خاصی در میان سایر لینوکس‌ها به دست آورده و در برخی موارد در رتبه‌های مختلف (مثل برترین لینوکس‌های دسکتاپ به انتخاب ماهنامه پی‌سی‌مگزین)، رتبه بهترین را از آن خود کرد. در این مقایسه آخرین نسخه منتشر شده از مندریک در آن زمان به نام Mandrake PowerPack به دلایل زیر گوی سبقت را از بزرگانی مثل ردهت یاSuSE ربود و در زمینه لینوکس‌های دسکتاپ (با کاربرد خانگی یا (single رتبه اول را از آن خود کرد:
۱ -آسانی نصب
۲ - محیط کار موسوم بهGalaxy
۳- وجود هزاران برنامه کاربردی متنوع
۴ - پشتیبانی از طیف وسیعی از سخت‌افزارها خصوصاً کارت‌های گرافیکی
۵ - مدیریت و نگهداری آسان از سیستم‌عامل و برنامه‌های نصب شده روی آن
آخرین نسخه منتشر شده شرکت مندریک یعنی Mandrake Linux ۰۱.۱ Official سیستم‌عاملی است که از بالاترین سطح کیفیت و کارایی برخوردار بوده و با تکنولوژی‌های جدیدی چون Bluetooth وWifi بسیار سازگار است. پشتیبانی از کامپیوترهای لپ‌تاپ و بسیاری برنامه‌های کاربردی مثل کامپایلرهای جدید که به آن اضافه شده به همراه استفاده از آخرین استانداردهای دنیای لینوکس به شرح زیر، لینوکس مندریک را متمایز ساخته است:محیط گرافیکی در مندریک از همان آغاز و در اولین مراحل نصب آن، خود را به نمایش می‌گذارد و در این راه به بهترین نحو، ادوات سخت‌افزاری را شناسایی کرده و درایورهای لازم برای استفاده از آنها را آماده می‌سازد. در زمان استفاده از مندریک هم، ابزارهای مدیریتی، بهترین شمای گرافیکی را در اختیار مدیران سیستم قرارمی‌دهد.
کرنل نسخه ۲۰۶۰۸ و بسیاری از تغییرات موجود در نسخه ۲۰۶۰۹
Xorg ۶.۷.۰
KDE ۳.۲.۳
Gnome ۲.۶
GCC ۳.۴.۱
Apache ۲.۰.۵۰
MySQL ۴.۰.۱۸
Samba ۳.۰.۶
PHP ۴.۳.۸
Mozila ۱.۷.۲
Gimp ۲.۰.۴
Open office ۱.۱.۳
نصب
یکی از اولین افتخارات مندریک، آسان نمودن عملیات نصب نسبت به لینوکس‌های دیگر است. قدرت تشخیص و کار با درایوهای ۲۳ FAT و NTFS و حتی امکان پارتیشن‌‌بندی مجدد هارددیسک با هر نوع فرمتی که داشته باشد، از جمله این موارد است. در هنگام نصب مندریک، پرینترها، درایوهای CD یاDVD ، انواع فایل‌سیستم‌های ویندوزی و غیرویندوزی، فایل سیستم‌های شبکه مثلSMB وNFS web DAV به‌صورت خودکار مورد شناسایی قرار می‌گیرند. یعنی مندریک امکان تعریف پارتیشن‌های جدید را با فرمت‌های مختلفی چون ۳EXT،XFS فراهم آورده و به‌طور کامل از سیستم‌های ذخیره انبوه RAID پشتیبانی به عمل می‌آورد. عملیات نصب مندریک علاوه بر آسان‌بودن مزیت دیگری هم دارد و آن امکان نصب این سیستم‌عامل از طریق شبکه است. ضمن این‌که مشروح و راهنمای مراحل این عملیات به ۵۰ زبان مختلف وجود دارد که در زمان نصب توسط کاربر انتخاب شده تا وی را در این عملیات گام به گام یاری دهد.
پیکربندی و تنظیم سخت‌افزار
امکانات پیکربندی شبکه و سرویس‌های مربوط به آن با ویزاردهای مخصوص، بسیار ساده و قابل انجام است.
مندریک به دلیل پشتیبانی از حوزه وسیعی از سخت‌افزارها، شهرت دارد.مرکز کنترل (Control Center) جدید موجود در مندریک تمام امکانات و ابزارهای لازم برای پیکربندی سخت‌افزار را در اختیارتان قرار می‌دهد.علاوه برسخت‌افزار، سرویس‌های مختلف شبکه‌ای مثل وب سرور آپاچی، ایمیل سرورPostFix ، دیواره آتش Shorewall و بسیاری از برنامه‌ها و سرویس‌های دیگر از همین مکان قابل نصب هستند. در همین حین ابزار دیگری به نام Webmin امکان پیکربندی سیستم را به صورت راه‌دور و حتی از طریق اینترنت هم فراهم می‌آورد. در حوزه ادوات سخت‌افزاری، آخرین چاپگرها توسط سیستم CUPS قابل تشخیص و پیکربندی هستند. ابزار Hot Plug موجود در مندریک، امکان اتصال و تشخیص خودکار برخی از سخت‌افزارها را حتی در حین کار کامپیوتر مهیا می‌سازد. سیستم ACPI می‌تواند به بهترین شکل منبع تغذیه و توان مصرفی را درLaptop ها کنترل کند. ابزار Zero Conf می‌تواند دو کامپیوتر با سیستم‌عامل مندریک را جهت یک ارتباط شبکه‌ای دو به دو به راحتی پیکربندی نماید. کارت‌های گرافیکیNVIDIA و ATI با پکیج‌های موجود در مندریک به‌راحتی قابل تشخیص و تنظیم می‌باشند.
نگهداری از سیستم
همانند بسیاری از لینوکس‌ها و سیستم‌عامل‌های دیگر، مندریک هم برای عملیات نگهداری از سیستم (Maintenance) شگردهای خاص خود را دارد.سری ابزارهای مشهور به URPMI و URPME به همراه مدیریت نرم‌افزار و ارتقاء موجود در مندریک به راحتی و فقط با وارد کردن یک فرمان یا یک کلیک ساده، نصب و حذف انواع برنامه‌ها را برایتان انجام می‌دهند.ابزار Drak Connect قادر است کلیه ارتباطات اینترنتی را برایتان کنترل کند برنامه Drak Park مدیریت نرم‌افزارها را از طریق شبکه انجام می‌دهد. برنامه DrakUPS برنامه ویژه مدیریت شبکه برق یو‌پی‌اس است. ابزار Drak VPN شبکه‌های مجازی را مدیریت می‌نماید و بسیاری از برنامه‌ها و سرویس‌های دیگر، ابزار کامل نگهداری از سیستم را در اختیارتان می‌گذارند.مجموعه آفیس و اینترنت
برنامه Open office یک بسته نرم‌افزاری کامل جهت انجام ویرایش و پردازش ستون، ساخت جلوه‌های نمایشی، انجام محاسبات مختلف، رسم نمودارها و اشکال متنوع و بسیاری کاربردهای دیگر همانند آفیس مایکروسافت است.علاوه بر آن،برنامه Koffice یک آفیس دیگر ویژه محیط‌های KDE است که در مندریک، هم وجود دارد.با در کنار هم قرار گرفتن این دو مجموعه بزرگ آفیس در مندریک امکان انجام هرگونه کار دفتری فراهم می‌آید.در زمینه مرورگرهای اینترنتی، وجود موزیلا، کانکرر و اپیفانی و در زمینه ابزارهای کار با پست‌الکترونیک وجود برنامه‌ایKmail ،Mozila Mail وEvolution هر نوع نیازی را در این راه جوابگو خواهند بود.
مالتی مدیا
یکی دیگر از نقاط قوت مندریک نسبت به سایر لینوکس‌ها، قدرت پخش و کار با انواع فایل‌های صوتی و تصویری است.وجودGnomeMeeting امکان انجام کنفرانس ویدیویی راه‌دور از طریق شبکه را فراهم می‌سازد. برنامه‌های gphoto وXaw TV می‌توانند به راحتی با انواع دوربین‌های دیجیتال ارتباط برقرار کنند.برنامه‌های دیگری چونMplayer ،XMMS ،Xine ، Totem و Real قادرند انواع فایل‌های ویدیویی را با انواع codec مختلف مثل Divx پخش کنند. غیر از این برنامه‌های کاربردی، ابزارهای دیگری هم جهت حرفه‌ای‌های این حوزه در نظرگرفته شده است. برنامهGimp که مشهورترین ویرایشگر گرافیکی تحت لینوکس است، برنامهKDenLive که یک ویراستار فایل‌های ویدئویی است. برنامه Xscan که مخصوص کار با انواع اسکنرها می‌باشد. دو برنامه به نام‌های Grip و KAudioCreator که برای ضبط انواع فرمت‌های طراحی شده‌اند و برنامه‌های دیگری مثلCdrecord وK۳B که برای رایت کردنCD و DVD نوشته شده‌اند، همه و همه مندریک را تبدیل به سیستم‌عاملی قوی از لحاظ ارتباط مالتی‌مدیا با کاربران کرده‌اند.
سرور و سرویس‌های شبکه
لینوکس مندریک به عنوان یک سیستم‌عامل قابل اطمینان، امن و راحت برای ایفای نقش سرور در شبکه‌های اینترنت یا اینترانت شناخته شده است. بسیاری از نیازهای یک سیستم‌عامل سرور برای ارایه سرویس‌های شبکه، در مندریک پیش‌بینی و تعبیه شده است.
۱ - کرنل مورد استفاده در این نسخه تا ۴ گیگابایت حافظه اصلی رم و ۱۶ پردازنده را به راحتی پشتیبانی می‌کند.
۲- ابزار جدیدی به نامDrakEW امکان به‌اشتراک‌گذاری اینترنت (internet sharing) را برای استفاده چند نفر به‌صورت همزمان از یک اتصال اینترنتی، فراهم می‌کند.همچنین سرویس Spam Assassin یک فیلتر قوی برای مقابله با اسپم‌ها است که در مندریک به کمک کاربران اینترنتی می‌آید. کلیه سرویس‌های مهم شبکه‌ای که یک سیستم‌عامل سرور باید داشته باشد مثلDHCP ،DNS ، NFS و غیره در مندریک به صورت بسیار شفاف و قابل کنترل پیاده‌سازی شده است. در زمینه سرویس‌های اطلاعاتی هم وجود دو پایگاه‌داده مشهور محیط لینوکس یعنی MySQL و Postgre SQL و ابزاری مثل Onix ODBC نیاز مدیران و طراحان بانک‌های اطلاعاتی را در این وادی مرتفع می‌سازد. در زمینه ارتباطات شبکه‌ای هم وجود نسخه جدید سامبا که از اکتیودایرکتوری ویندوز سرور و یونی‌کد هم پشتیبانی می‌کند گام مهمی در تقویت ارتباط این سیستم‌عامل با سایر همتایان خود در سطح شبکه محسوب می‌شود.در حوزه سرویس‌های وب سرور و ایمیل سرور هم همان‌طور که گفته شد، وجود دو نرم‌افزار ویژه این کار یعنی آپاچی وPostfix ، مندریک را به یک سرور اینترنتی قوی مبدل ساخته است.
محیط‌های توسعه
کامپایلرهای مشهور و با سابقه‌ای چونGCC ،C++ ، ۷۷Fortran ،Objective C و ۵۹Ada به‌علاوه زبان‌های اسکریپت‌نویسی مثلPHP ، پرل و پایتون علاقمندان به کارهای برنامه‌نویسی را در مندریک تنها نمی‌گذارند. انواع محیط‌های برنامه‌نویسی قوی مثل KDevelop وQuanta ، ابزارهای ویژه‌ای چون QT وGTK+ ،کامپایلرهای جاوایی مثلJ۲RE ، J۲SDK همه و همه از نقاط قوت مندریک در ارایه ابزارهای برنامه‌نویسی به‌حساب می‌آیند.
امنیت
مندریک در حوزه امنیت از جایگاه خاصی برخوردار است به‌طوری که بسیاری از لینوکس‌کاران آن را به عنوان امن‌ترین لینوکس موجود می‌شناسند.سطوح مختلف امنیت در مندریک بسیار قابل درک و واضح بوده و تنظیم آن هم کار راحت و بی‌دردسری است.اعمال سیاست‌های امنیتی در مندریک از سطح پایین (very low) یا سطح بسیار حساس و کلیدی (Paranoid) قابل تنظیم است.دیواره آتش موجود در مندریک به نام shorewall آسان‌تر از هر دیواره آتش دیگری که تاکنون دیده‌اید قابل تنظیم توسط کاربر است.پشتیبانی از کریپتوگرافی با استفاده از ابزارهای مدیریتSSL ، Open SSH وGnu PG و همچنین ابزارهای کدینگ فایل‌سیستم، ایمیل‌ها و ماژول‌های کرنل به‌خوبی قابل انجام است. عملیات هویت‌سنجی (Authentication) هم برای دسترسی محلی و هم برای دسترسی شبکه از طریق NIS یا LDAP انجام می‌گیرد.

منبع : ماهنامه شبکه