نگاهی به نقشه تحریفی چاپ جمهوری آذربایجان

آذربایجان در تاریخ و فرهنگ ایران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است که فرصت پرداختن به آن در این مقال وجود ندارد. با این حال اشاراتی به اهمیت تاریخی آذربایجان ضروری می‌نماید. رسمیت مذهب تشیع توسط شاه‌اسماعیل صفوی در آذربایجان از مسائل مهم و نقاط عطف تاریخی و مذهبی است که سیر تاریخ و تحولا‌ت ایران را تغییر داد. از این پس سرحدات ایران در آران آذربایجان محل رویارویی قدرت‌های مهاجم عثمانی و روسی بود.
بدون تردید اگر هویت شیعی و ملی قدرتمند مردمان این خطه از خاک پاک ایران نبود، ایستادگی در برابر یورش‌های سهمگین ترکان عثمانی قابل درک و تصور نبوده و نیست. جنگ‌های تحمیلی روسیه علیه ایران که با برتری نظامی و تسلیحاتی روس‌ها با دو قرارداد تحمیلی و جدایی ۱۷ شهر ایرانی آران پایان توسعه‌طلبی روس‌ها در سرحدات، ایران نبود و از قرارداد ترکمانچای تا ۱۹۰۷ که ایران بین روسیه و انگلیس تقسیم می‌گردد، روس‌ها همواره به سرحدات ایران در آذربایجان متعرض شده و قسمت‌هایی از خاک ایران چون سرحدات حسن خانلو را هم به تصرف خود درآوردند.
در پی قرارداد ۱۹۰۷ عملا‌ روس‌ها اقدامات مهمی را جهت تجزیه آذربایجان در پیش گرفتند که از آن جمله تغییر نام کوچه‌ها و خیابان‌ها، شناسایی معابر و معادن و... است. با انقلا‌ب اکتبر موقتا سیاست‌های توسعه‌طلبی روس‌ها را متوقف گردید. پس از استقرار تشکیلا‌ت کمونیستی در قفقازیه کمیته‌هایی برای تجربه آذربایجان از ایران و الحاق به شوروی تشکیل گردید.
روس‌ها همچنین با اعزام جاسوس‌های متعدد طی مهاجرت اجباری ایرانیان مقیم قفقاز در دوره رضاشاه اقدامات لا‌زم را برای تجربه قطعی آذربایجان در سال‌های بعد که به سردمداری فرقه دموکرات و هدایت سیدجعفر باقراف فراهم آوردند. طی دوران استیلا‌ی روسیه تزاری بر آران تلا‌ش گسترده‌ای برای حذف فرهنگ و هویت اصیل ملی و ایرانی از آن سامان ایرانی و اسلا‌می صورت گرفت.
عده بیشماری توسط روس‌ها به شهادت رسیدند، مساجد تعطیل گردید، زبان فارسی که زبان ملی مردم آن سامان بود، از تدریس در مکاتب و مدارس برچیده شد و هر چیزی که ارتباط و ربطی و پیوندی با مام میهن - ایران - داشت، از میان رفت. این روند در دوره استیلا‌ی کمونیسم بر آن نواحی شیعی‌نشین با شدت و خشونت بیشتری اعمال گردید، برای آنکه علا‌وه بر ضدیت و کینه‌جویی نسبت به اصالت ملی و پیوستگی با ایران، ضدیت و دشمنی با تشیع که پیوندی مستحکم‌تری با ایران اسلا‌می دارد، هم در دستور کار کمونیست‌ها قرار گرفت.
کمونیست‌ها کتاب‌های نوحه و مرثیه را از بین می‌بردند تا بلکه هویت اصیل شیعی و ایرانی مردم آران را نابود کنند. از طرف دیگر مسوولا‌ن فرهنگی - امنیتی شوروی برای آنکه از پیوستن و اندیشه پیوستن این خطه ایرانی به مام میهن جلوگیری کنند، کینه‌ها و دشمنی نفرت‌انگیزی از فارس و فارس‌ها را طرح و بسط دادند. چنین القا کرده‌اند آذری‌ها دشمن خونین و خون‌آشامی به نام قوم فارس دارند که همواره به قتل و غارت و جنایت علیه آذری‌ها اقدام ‌کرده است. از طرف دیگر کمونیست‌ها برای قطع روابط دینی، ادبی و فرهنگی آران و مام میهن با تغییر الفبا بزرگ‌ترین جنایت و خیانت خود را آشکار نمودند. در حقیقت دستان خیانتکاری، مردم آن سامان را از دسترسی به میراث ارزشمند ادبی، فرهنگی، مذهبی و هویتی خود محروم کردند. تاریخ نگاران روسی هم برای آنکه خیانت را تمام کنند، به جعل تاریخ و نگارش تاریخی متناسب با حکومت تزاری و سپس کمونیستی پرداختند، از جمله تحریفات بچگانه آنها این است که در ترکمانچای آذربایجان به دو قسمت تقسیم شد و قسمتی را روس‌ها اشغال و قسمتی را ایران...
ادامه این روند را پس از استقلا‌ل جمهوری آذربایجان در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می‌توان دید. غفلت، سستی، ناآگاهی متصدیان امر چون بنیاد ایران‌شناسی یا وزارت امور خارجه، صدا و سیما، مطبوعات و... چنان وضعیتی را پیش آورد که عده‌ای مغرض و ناآگاه با استناد از قطع هویت اصیل مردم آران، جعلیاتی را سر هم کرده و مدعی نواحی گسترده‌ای از خاک و تاریخ و ادبیات ایران شوند تا جایی که روی کتاب‌های درسی جمهوری آذربایجان نقشه آذربایجان بزرگ تا نزدیکی‌های تهران با رنگ زرد (قلمروی آذربایجان بزرگ) ترسیم گردیده است.
نقشه دهه‌هایی که به‌نام امپراتوری آذری - دولت صفوی - جعل و ساخته‌اند، بیش از آنکه محصول غرض‌ورزی گروهی مغرض که در یافتن پیشینه تاریخی خود دچار سردرگمی شده‌اند، محصول غفلت، سستی و ناآگاهی برخی سازمان‌های ایرانی است

رحیم نیکبخت

منبع : روزنامه اعتماد ملی