لزوم حمایت جدی از صنایع دریایی در شمال کشور

به تبع آن هر یك از این كشورها برای تضمین حمایت از منافع ملی خود، درصدد تجهیز ناوگان نظامی و تجاری خود در این دریا هستند. از طرفی كشورهای صنعتی و غربی كه برای تأمین انرژی خود در آینده، نیاز بسیاری به منابع نفت و گاز این دریا دارند،‌ به‌دنبال تثبیت جایگاه خود در این دریا هستند. گروه مطالعات صنایع دریایی جوانب مختلف این امر را مورد بررسی قرار داده است:
حضور فیزیکی در دریای خزر و برخورداری از ناوگان تجاری، ناوگان نظامی و تأسیسات اکتشاف و بهره برداری از نفت دریای خزر، به­دلایل مختلفی مهم به نظر می­رسد که عبارتند از:
۱ ـ بهره­برداری از منابع زیرزمینی
پس از مشخص شدن منابع غنی نفت و گاز و مواد معدنی در بستر دریای خزر، ایران تاكنون سهمی در برداشت از این منابع نداشته است. بطوری­كه حتی تا سال ۱۹۹۰ در حالی­كه ۲۰ هزار حلقه چاه نفت در خزر موجود بود، ایران حتی یك حلقه چاه نفت هم در این دریا حفر نكرده بود. در حال حاضر نیز ۱۸ كنسرسیوم نفتی كه اكثراً آمریكایی هستند در این منطقه فعال هستند. لذا اگر ایران نتواند تأسیسات لازم برای استخراج این منابع را فراهم كند، همانند گذشته سهمی از منابع این دریا نخواهد داشت.
۲ ـ توسعة ناوگان تجاری
ایران هیچ­گاه حضور فعالی در خزر نداشته و این دریا تاكنون شاهد حضور شایسته دریانوردان ایرانی نبوده است. و با توجه به اینكه در كریدور شمال ـ جنوب ایران نقش اساسی دارد باید هر چه سریعتر ناوگان خود را در این دریا تجهیز كند. متأسفانه امروزه بزرگترین ناوگان كشتیرانی در شمال كشور (كشتیرانی دریای خزر) تنها دارای ۶ فروند كشتی با مجموع ظرفیت حمل بار ۲۵ هزار تن است كه نشان از ضعف ناوگان تجاری کشور در خزر دارد.
۳ ـ تجهیز ناوگان صیادی
یكی از مهمترین فعالیت­های مناطق ساحلی كشورهای حاشیه خزر، فعالیت­های شیلات و ماهیگیری می­باشد. ولی متأسفانه ایران در این زمینه نیز سهمی چندانی نداشته است. بطوری­كه در گذشته نیز از ۴۰۰ هزار تن در سال صید ماهی در خزر، سهم ایران تنها ۷ هزار تن بود و این ناشی از سنتی بودن شناورها و روشهای غیر علمی صید ماهی در كشور می­باشد كه این صید نیز تنها به محدوده مناطق ساحلی محدود می­شود.
باید در شمال كشور کشتی بسازیم
دریای خزر به‌عنوان بزرگترین دریاچة جهان، ‌یك دریای بسته محسوب می‌شود كه تنها راه ارتباطی آن با دریاهای آزاد،‌ از طریق كانال ولگا میسر می‌باشد كه در كشور روسیه می‌باشد. از این رو برای تجهیز ناوگان دریایی كشور بخصوص ناوگان نظامی امكان ورود شناور به خزر بدون موافقت روسیه وجود ندارد. باتوجه به مناقشات موجود در بهره‌برداری از منابع دریای خزر، نمی‌توان در آینده انتظار چندانی از كشور روسیه داشت. حتی روسیه موانع بسیار برای ورود كشتی‌های تجاری ایران از ولگا ایجاد كرده است كه می‌توان به تأخیر بسیار در ورود كشتی خریداری شده شركت كشتیرانی خزر اشاره كرد.
حال باتوجه به شرایط فوق، تنها یك گزینه منطقی در پیش‌رو داریم و آن حمایت هر چه سریعتر از گسترش صنایع دریایی و كشتی‌سازی در شمال كشور می‌باشد.

منبع : شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران