تاج‌الدین حسن متکلم نیشابوری

جنسیت: مرد
تولد و وفات: ( ... - ۷۴۱) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: ادیب ، صوفی ، شاعر
مشهور به حسن متکلم. منشاء او از نیشابور و محل تربیت او هرات بود. علوم ادبی و شعر را نزد مولانا مظفر هروی فراگرفت. وی از شعرای معروف خاندان کرت و از شاعران مدیح‌سرای دربار ملک غیاث‌الدین (۷۰۷-۷۲۹ق) به شمار می‌رفت. او معاصر فرزندان ملک غیاث‌الدین یعنی ملک شمس الدین ، ملک حافظ و ملک معز‌الدین نیز بود. چندی هم نزد شیخ زین‌الدین تایبادی بر طریق تصوف تلاش و مجاهده کرد. شیخ زین‌الدین در مورد وی گفته است که مولانا حسن ، موضع تجلی و محل ظهور اسم متکلم است ، و لذا حسن به متکلم شهرت یافت. او در صنایع و بدایع شعری مهارت داشت و در نیشابور درگذشت و قبرش در حوالی مزار شیخ فریدالدین عطار است. بنا به آوردهٔ "الذریعه" در "شاهد صادق" مرگ وی ۷۷۱ق ذکر شده است. از آثارش: رساله در "صنایع بدیع" به اسم ملک غیاث‌الدین؛ "دیوان" شعر ، در حدود چهارهزار بیت. در برخی تذکره‌ها قصایدی به وی نسبت داده شده که بیانگر انتساب او به آل سامان است؛ گرچه صاحب" تاریخ ادبیات ایران" این انتساب را صحیح نمی‌داند.

منبع : مطالب ارسالی