چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا

بوش رکورد‌دار رسوایی در میان رؤسای جمهوری آمریکا است


بوش رکورد‌دار رسوایی در میان رؤسای جمهوری آمریکا است
اكثر رؤسای جمهوری آمریكا حداقل در دور دوم ریاست جمهوری خود بانی یك رسوایی بودند، ولی وجود چهار رسوایی بزرگ به فواصل كوتاه از هم در دور دوم ریاست جمهوری جرج بوش طی سال ۲۰۰۵، باعث شد وی گوی سبقت را از همتایان پیشین خود در رسوایی برباید. در ۶ دی‌ماه ۸۳ بود كه روزنامه آمریكایی واشنگتن‌ پست از رسوایی اخلاقی نظامیان آمریكایی در زندان گوانتانامو در خلیج كوبا پرده برداشت. این روزنامه نوشت: «برخی از زندانیان سابق گوانتانامو پس از آزادی از زندان در بیانیه‌ای عمومی و همچنین در اسنادی كه در دادگاههای فدرال آمریكا بایگانی شده‌اند، نظامیان آمریكایی را متهم كردند كه در طول بازجویی، زندانیان را تحقیر و ضرب و جرح می‌كردند تا اعتراف كنند وابسته به طالبان و القاعده هستند.»
زندانیان گوانتانامو در بیانیه خود اعلام كردند، نظامیان آمریكایی پس از انواع شكنجه‌های مختلف از جمله نگاهداری‌شان در دماهای بسیار بالا و پایین، آنها را مجبور می‌كردند برهنه در زندان رژه بروند و در همین حال از آنها عكس‌ برداری می‌كردند. واشنگتن‌ ‌پست در ادامه گزارش خود تصریح كرد: «گروهی از زندانیان انگلیسی كه اخیرا از گوانتانامو آزاد شدند در گزارشی اعلام كردند برخی از زندانیان جوان در گوانتانامو مورد تجاوز جنسی نظامیان آمریكایی قرار می‌گرفتند.» اعلام این خبر آن هم توسط مطبوعات آمریكا در حالی مطرح شد كه مقام‌های پنتاگون مدعی هستند، آمریكا در برخورد با زندانیان مفاد پیمان‌‌های بین‌المللی را رعایت می‌كند. آمریكا از جمله كشورهای مدعی دموكراسی در جهان است و حتی كنگره این كشور به دنبال تصویب مصوبه‌ای بود كه به واشنگتن اجازه می‌داد در ۴۵ كشور جهان اقدام به برقراری دموكراسی كند. ۱۳ دی ۸۳ ،بدنبال انتشار این خبر هفته‌نامه انگلیسی "آبزرور" هم نوشت كه یك اسیر انگلیسی در زندان پایگاه دریایی آمریكا در خلیج گوانتانامو به وكلای خود اعلام كرده بخاطر تلاوت قرآن مجید به روش دیكتاتور‌های آمریكای لاتین شكنجه شده است. به گفته این زندانی، مچ دست وی را با طناب محكم بسته و او را آویزان كردند؛ این روشی است كه در زمان دیكتاتوری آمریكای لاتین استفاده می‌شد و اسرا به قدری آویزان می‌ماندند تا زخم عمیقی در مچ دستان آنها ایجاد شود. "كلیو استافورد اسمیت" قاضی انگلیسی پس از ۱۴ ماه تلاش برای دریافت مجوز توانسته بود با موكلین خود "معظم بگ" و "ریچارد بلمر" در گوانتانامو دیدار كند. در ۲۰ بهمن ۸۳ نیز "تام ویلنر"، وكیل حقوق بشر ۱۱ كویتی كه به عنوان مظنونان خارجی تروریسم در خلیج گوانتانامو كوبا نگهداری می‌‌شوند، پس از دیدار با این افراد اعلام كرد نیروهای آمریكایی با ضرب‌وشتم چندین زندانی كویتی گوانتانامو با زنجیر، سوءاستفاده جنسی و شوك الكتریكی، آنها را شكنجه ‌كرده‌اند. به گفته ویلنر، بدترین نوع این شكنجه‌ها بدست نیروهایی آمریكایی در بازداشتگاه‌های افغانستان و پاكستان پیش از آنكه این افراد به گوانتانامو منتقل شوند، انجام می‌شده است.
فاش شدن نمونه‌هایی مستدل از رسوایی‌های اخلاقی نظامیان آمریكایی در گوانتانامو مقامات آمریكایی را به تحقیق در این موارد واداشت كه در ۲۲ بهمن ۸۳ روزنامه واشنگتن پست نوشت، تحقیقات انجام شده توسط وزارت دفاع آمریكا و نیز دیگر اسناد محرمانه، ادعای زندانیان گوانتانامو را مبنی بر اینكه كه بازجویان زن در این زندان از روش‌های جنسی برای گرفتن اعتراف، استفاده كرده‌اند، ثابت می‌كند.
رسوایی گوانتانامو در حالی فاش و مورد تایید مقامات آمریكایی قرار گرفت كه هنوز مدت زیادی از رسوایی اخلاقی نظامیان آمریكایی در زندان ابوغریب آمریكا نمی‌گذشت؛ ۱۶ دی نشریه "ونیتی فر" آمریكایی به نقل از قربانیان شكنجه در عراق نوشت: «آزار و اذیت جسمی و جنسی زندانیان عراقی دست‌كم سه ماه پس از افشای رسوایی ابوغریب ادامه داشت.» در گزارش این نشریه تصریح شده است: «"دونوان وبستر" نویسنده این مجله در گزارشی مبتنی بر ۶۰ ساعت مصاحبه با ۱۰ زندانی سابق عراقی از جمله یك پسربچه ۱۵ ساله، شواهد بسیاری از بدرفتاری‌های جنسی با زندانیان عراقی كه توسط سربازان آمریكایی اعمال شد، بدست آورد.» این بدرفتاری شامل سرپوش گذاردن روی سر زندانیان، كتك زدن، شوك الكتریكی زندانیان و قرار دادن آنها در قفس‌ها یا جعبه‌ها می‌شد. وی گفت سربازان آمریكایی پسر بچه ۱۵ ساله‌ای را به مدت ۱۱ روز در یك جعبه در حالی كه چمباتمه زده بود و دستهایش بسته شده و بر چشمانش یك عینك اسكی بود، نگه داشته و سپس وی را به حمام برده و علیرغم میلش، به او تجاوز كردند. در ۲۷ دی"چارلز گرابز" سرباز آمریكایی كه عامل اصلی و احتمالی شكنجه و اذیت و آزار زندانیان عراقی زندان ابوغریب بود و در دادگاه نظامی ایالت تگزاس به ۱۰ سال زندان محكوم شد،‌ تاكید كرد در چارچوب اجرای دستورات و سلسه مراتب نظامی رفتار كرده است. "گرانز" در نامه‌ای تصریح كرد، او ابتدا از دستورات مبنی بر بدرفتاری با زندانیان، سرپیچی‌ كرده، اما سرانجام مجبور به اطاعت از دستورات سازمان اطلاعات نظامی در این باره شده است. گستردگی دو رسوایی اخلاقی نظامیان آمریكایی در گوانتانامو و ابوغریب تا ماه‌ها در صدر اخبار جهان قرار داشت و نمونه‌هایی جدید متعددی از این رسوایی هر باره آشكار می‌شد و مسئله را وارد مرحله جدیدی می‌ساخت. در اواسط اردیبهشت ۸۴ هفته‌نامه نیوزویك در گزارشی از وضعیت زندانیان گوانتانامو نوشت، نظامیان آمریكایی برای عذاب دادن و تحریك زندانیان مسلمان نسخه‌هایی از قرآن مجید را داخل توالت می‌گذاشتند. انتشار این خبر منجر به برگزاری تظاهرات متعدد در كشورهای مسلمان شد به طوریكه این هفته‌نامه رسما از مسلمانان عذرخواهی كرد و شدت اعتراضات باعث گردید كه در ۱۴ خرداد ۸۴ وزارت دفاع آمریكا (پنتاگون) اعلام كند برخی اعضای ارتش این كشور در زندان گوانتانامو به قرآن كریم بی‌احترامی كرده‌اند. پنتاگون در پایان تحقیقاتی كه در قبال هتك حرمت قرآن كریم توسط نظامیان آمریكایی در زندان گوانتانامو صورت گرفت، بیان كرد: «یكی از نظامیان با پای خود به قرآن ضربه زده است و سربازی دیگر نیز بطور تصادفی نسبت به آن بی‌احترامی كرده است.» ۴ مرداد ۸۴ در گزارشی كه كمیته بازرسی پنتاگون به سنای آمریكا فرستاده بود نیز اعلام شد شكنجه زندانیان عراقی در ابوغریب و گوانتانامو در حقیقت آزمایش شیوه‌های آزار و شكنجه ارتش آمریكا بوده است. در این گزارش تصریح شد، نظامیان آمریكایی با شكنجه زندانیان این زندان‌ها سعی در آزمایش شیوه‌های شكنجه و تعیین میزان كارآیی و .... آنها داشته‌اند.
۳۱ مرداد ۸۴ گروهبان "جیوال دیویس" از زندان‌بانان سابق ابوغریب كه به اتهام شكنجه زندانیان ابوغریب محاكمه می‌شد، گفت، مقامات ارشد به وی دستور داده بودند باید تا جایی كه ممكن است، روزگار زندانیان را سیاه كند. دیویس در مصاحبه‌ای گفته است، بدین ترتیب مقامات بالاتر، دست وی را برای هرگونه شكنجه و بدرفتاری با زندانیان بازگذاشته بودند.
گویی این دوره دوم ریاست جمهوری بوش با رسوایی رقم خورده بود زیرا هنوز از فشار افكار عمومی مردم جهان در قبال دو رسوایی قبلی و مشكلاتی كه در عراق به وجود آورده بود نفس راحتی نكشیده بود كه در ۱۱ آبان ۸۴ روزنامه "واشنگتن پست" به نقل مقامات آمریكایی و غیرآمریكایی با اعلام اینكه سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) برخی از مظنونان مهم سازمان القاعده را پس از دستگیری مخفی كرده و از آنها در برخی از مجتمع‌های دوران شوروی در اروپای شرقی بازجویی می‌كند، گزارش داد: «تاسیسات سری بخشی از سیستم مخفی زندان‌‌ها است كه توسط سازمان سیا نزدیك به چهار سال پیش راه‌اندازی شده و اماكنی از هشت كشور جهان را شامل می‌شود.» این گزارش به نقل از مقامات اطلاعاتی كنونی و پیشین آمریكا و دیپلمات‌های سه قاره‌ مختلف جهان حاكی است:‌ «تایلند، افغانستان و چندین كشور در اروپای شرقی بعلاوه بخش كوچكی از زندان پایگاه دریایی آمریكا در خلیج گوآنتانامو كوبا به این امر اختصاص داده شده است.» وجود یا مكان این تاسیسات كه در كاخ سفید، سازمان سیا و وزارت دادگستری و اسناد مربوط به كنگره آمریكا به عنوان "نقاط سیاه" معروف هستند تنها در اختیار عده معدودی از مقامات آمریكایی از جمله رئیس جمهوری و برخی از مقامات اطلاعاتی كشورهای میزبان قرار می‌گیرد.سازمان سیا و كاخ سفید به بهانه نگرانی‌های امنیت ملی و ارزش این برنامه از كنگره خواست از طرح سؤالات درباره وضعیت زندانیان این تاسیسات در جلسات علنی خودداری كند.
البته این مسئله چند ماه پیش نیز مطرح شده بود چنانچه روزنامه نیویورك تایمز آمریكا در ۲۵ بهمن ۸۳ به نقل از مقامات كنگره آمریكا از دو حزب جمهوریخواه و دمكرات نوشت، كمیته اطلاعاتی مجلس سنای آمریكا طرحی را در حال تدوین دارد تا درباره نحوه برخورد مظنونان بازداشت شده در جنگ با تروریسم از سوی سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) تحقیقات لازم را صورت دهد. نحوه رفتار آمریكا با زندانیان یكی از نقاط تاریك مبارزه آمریكا با تروریسم است؛ در ۱۶ اسفند ۸۳ شبكه تلویزیونی "سی بی ‌اس" آمریكا با پخش برنامه‌ای اعلام كرد سازمان جاسوسی آمریكا (سیا) برای انتقال تروریست‌های مظنون، از یك هواپیمای جاسوسی استفاده كرده است. در گزارش این تلویزیون تصریح شد: «برای انتقال مظنونان تروریستی به كشورهایی كه شكنجه در آنها رواج دارد از یك هواپیمای جاسوسی ۷۳۷ استفاده شده است.» این شبكه تلویزیونی آمریكایی در برنامه "۶۰ دقیقه" خود خاطرنشان كرد این هواپیمای جاسوسی دست‌كم ۶۰۰ پرواز به حدود ۴۰ كشور جهان انجام داده است كه از این تعداد ۳۰ پرواز به اردن، ۱۹ پرواز به افغانستان، ۱۷پرواز به مغرب، و ۱۶ پرواز به عراق بوده است. در ۱۶ فروردین ۸۴ بر اساس اسناد و نتایج تحقیقات مقامات ارتش آمریكا كه به دست اتحادیه آزادی‌های مدنی آمریكا رسید، فاش شد شیوه‌های بازجویی سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) نقش مهمی در مرگ بسیاری از زندانیان عراقی داشته است. مسئله زندان‌های مخفی سیا با انتشار گزارش نیویورك تایمز اكثر قریب به اتفاق كشورهای اروپایی و غیراروپایی كه گفته ‌می‌شد پروازها از این كشورها انجام گرفته را با این مسئله درگیر كرد. ۱۵ آذر ۸۴ دفتر سازمان عفو بین‌الملل در لندن اعلام كرد، هواپیماهای سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵، برای انتقال افراد مظنون به دست‌داشتن در اقدامات تروریستی از اروپا، ۸۰۰ پرواز در كشورهای این قاره انجام داده‌اند. بنا بر آمار ارائه‌ شده از سوی سازمان عفو بین‌الملل، اسناد پروازی شش هواپیمای سازمان سیا از سپتامبر سال ۲۰۰۱ تا سپتامبر سال ۲۰۰۵ نشان می‌دهد این هواپیماها در این مدت حدود ۸۰۰ بار در فرودگاههای كشورهای مختلف اروپایی نشسته یا از آن برخاسته‌اند. سازمان عفو بین‌الملل با استناد بر این اسناد كه از سازمان هواپیمایی فدرال آمریكا به دست آورده، اعلام كرد این هواپیماها تنها ۵۰ بار در فرودگاه "شانون" ایرلند فرود آمده‌اند. بنا بر گزارشهایی كه منتشر شد، هواپیماهای سیا ۴۳۷ بار از فرودگاه‌های مختلف آلمان و ۲۱۰ بار از فرودگاههای انگلیس برای پروازهای سری خود استفاده كرده‌اند. انتظار می‌رفت با رسوایی‌هایی كه پشت سر هم رخ می‌داد، مجامع بین‌المللی مانند سازمان ملل و سازمان حقوق بشر كه همواره حقوق انسان‌ها را مد نظر قرار داده و كشورها به ویژه دولت‌های مسلمان جهان سوم را زیر ذره‌بین خود داشته و قطعنامه‌های متعددی را هم علیه آنها صادر كرده‌اند، در قبال دولت بوش و رسوایی‌های كاخ سفید كه داعیه‌دار دموكراسی و حقوق بشر است، واكنش نشان دهند.
با وجود سه رسوایی بزرگ ۲۵ آذر ۸۴ بود كه روزنامه آمریكایی"نیویورك تایمز" به نقل از منابع آگاه در دولت بوش گزارشی از دیگر رسوایی دولت بوش منتشر كرد كه رئیس‌جمهوری آمریكا در سال ۲۰۰۲ دستوری سری امضاء كرد كه به سازمان امنیت داخلی این كشور امكان جاسوسی از شهروندان و اتباع خارجی حاضر در آمریكا را می‌داد. این روزنامه نوشت: «این دستور بوش به رغم محدودیت‌های قانونی همچون ممنوعیت جاسوسی داخلی صادر شده است.» نیویورك‌ تایمز افشاء كرده بود، سازمان فوق سری امنیت داخلی آمریكا كه از جاسوسی در امور شهروندان آمریكایی منع شده در برخی مواقع خاص اتباع خارجی، پست‌های الكترونیكی، تلفن‌ها و دیگر وسایل ارتباطی صدها هزار نفر از مردم را تحت كنترل دارد.
۲۸ آذر جرج بوش رئیس جمهوری آمریكا تاكید كرد، تا زمانی كه آمریكا در معرض تهدید مستمر تروریست‌ها باشد، شنود مخفی مكالمات تلفنی شهروندان آمریكا را ادامه خواهد داد.
۳ دی ۸۴ مقامات آمریكایی اعتراف كردند پلیس فدرال و همچنین وزارت انرژی این كشور در سه سال گذشته هزاران جستجوی غیرقانونی و بدون مجوز برای مواد رادیواكتیو در اماكن خصوصی سراسر این كشور انجام داده است. روزنامه آمریكایی "نیویورك تایمز" گزارش داد، سازمان امنیت ملی آمریكا حجم بسیار زیادی از تماس‌های تلفنی و ارتباطات اینترنتی را كه از خارج به داخل این كشور انجام شده به عنوان بخشی از برنامه استراق تصویب شده از سوی بوش پس از حملات ۱۱ سپتامبر، كنترل و تجزیه و تحلیل كرده است.
در گزارش نشریه "اخبار آمریكا و گزارش جهان" نیز عنوان شد، دولت آمریكا برنامه‌ای سری برای نظارت بر منازل، محل كار و مساجد مسلمانان در شش شهر این كشور برای ردیابی علائم رادیواكتیو اجرا كرده است. این گزارش در افشای این برنامه سری حاكی است: «این اقدام نظارتی در بیش از ۱۰۰ مركز اسلامی موجود در واشنگتن، از جمله حومه "مریلند" و "ویرجینیا" و دست‌كم پنج شهر دیگر اجرا شده است.» این نشریه شهرهای بزرگی چون "شیكاگو"،‌ "دیترویت"، "لاس‌وگاس"، "نیویورك" و "سیاتل" را از دیگر اماكنی عنوان كرد كه پلیس فدرال آمریكا بدون مجوز اقدام به نظارت رادیواكتیو در اماكن خصوصی كرده است. روزنامه نیویورك تایمز همچنین به نقل از مقاماتی كه نام آنها را ذكر نكرده، گزارش داد: «حجم اطلاعاتی كه از ارتباطات اینترنتی و صوتی دنیا بدون مجوز دادگاه برداشت شده بسیار بیشتر از چیزی است كه جرج بوش رئیس جمهوری این كشور دستور داده بود.»
رسوایی‌های قبلی رؤسای جمهوری آمریكا بیشتر داخل این كشور را در بر می‌گرفت اما رسوایی‌های دولت بوش جهان را به خود درگیر كرده و این مسئله را تبدیل به فاجعه نموده است.
"ریچارد نیكسون" رئیس جمهور آمریكا در سال ۱۹۷۲ پیش از انتخابات مجدد مجبور شد بخاطر دخالت دولت‌اش در ماجرای رسوایی دزدی از دفتر دمكرات‌ها در هتل "واترگیت" واشنگتن از مقام خود كناره‌گیری كند. نیكسون در اوت سال ۱۹۷۴ و به منظور اجتناب از استیضاح استعفا كرد. استعفای نیكسون پس از استعفای "اسپیرو آگنو" معاون اول وی به اتهام فرار مالیاتی صورت گرفت.
دور دوم ریاست جمهوری "رونالد ریگان" رئیس جمهوری فقید اسبق آمریكا كه از سال ۱۹۸۴ آغاز شد در اواخر سال ۱۹۸۶ با بحران ایران - كنترا همراه بود. با این حال خود ریگان از دخالت در این رسوایی گریخت و تنها "اولیور نورث" كه تفنگداری بود كه برای شورای امنیت ملی امریكا كار می‌كرد به اتهام جلوگیری از اجرای عدالت در سال ۱۹۸۹ محكوم شد و به دنبال این امر آدمیرال "جان پوینت دیكستر" با محكومیت مواجه شد.
حتی "دوایت آیزنهاور" كه از او به عنوان قهرمان جنگ جهانی دوم یاد می‌شود نیز پس از انتخاب مجدد به ریاست جمهوری آمریكا در سال ۱۹۵۶ با رسوایی مواجه بود. در آن زمان و همزمان با اوج جنگ سرد یك هواپیمای جاسوسی از نوع "یو-۲" كه قابلیت پرواز در ارتفاع بسیار بالا را دارد در سال ۱۹۶۰ توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق سرنگون شد و خلبان این هواپیما توسط "نیكیتا خورشچف" رئیس جمهوری وقت شوروی بازپس داده شد تا به رسانه‌ها نشان دهد كه این كار به روند مذاكرات تسلیحاتی صدمه زده است.
"بیل كلینتون" كه به راحتی در دور دوم ریاست جمهوری آمریكا پیروز شده‌ بود، متهم به پنهان‌كاری در روابط نامشروع خود با "مونیكا لوئینسكی" یكی از كارمندان زن كاخ سفید، بود و در سال ۱۹۹۶ استیضاح شد ولی توانست همچنان در راس امور بماند.
منبع : خبرگزاری فارس