جمعه, ۱۳ مهر, ۱۴۰۳ / 4 October, 2024
مجله ویستا
دنیای دایرهٔالمعارف‌ها
برای طبقه‌بندی مطالب یك دایرهٔالمعارف به یك روش سیستماتیك نیاز است تا استفاده از آن را به عنوان یك كتاب مرجع برای خواننده آسان كند. به این منظور از دو روش اصلی استفاده میشود. روش اول روش الفبایی است. یعنی مطالب به ترتیب حروف الفبا ذكر می‌شوند. روش دوم روش سلسله مراتبی است. در سلسله مراتب مطالب به گونه‌یی به یكدیگر مرتبطند و ابتدا مطلب مهمتر ذكر میشود و سپس مطلب وابسته به آن كه دارای اهمیت كمتری است، بیان میشود. امروزه اغلب از روش اول استفاده میشود.
دایرهٔالمعارف‌ها در حقیقت صورت جامع‌تر و گسترده‌تری از لغتنامه‌ها هستند. لغتنامه‌ها تنها به بیان لغات و تعریف كوتاهی از آنها بسنده می‌كنند و اطلاعاتی بسیار محدود درباره لغت ارایه میدهند. اما دایرهٔالمعارف‌ها لغات را با عمق بیشتری مورد بررسی قرار میدهند و اطلاعات گوناگون درباره یك موضوع را نیز در اختیار خواننده قرار میدهند و همچنین حاوی تصاویر، نقشه‌ها و آمار و ارقام گوناگون هستند.
● نخستین دایرهٔالمعارف‌ها
بسیاری از نویسندگان دوران باستان بویژه پیش از قرون وسطی همچنین ارسطو تلاش كرده‌اند تا كتابی در خصوص تمام دانش‌های بشری بنویسند. یكی از مهمترین این دایرهٔالمعارف‌نویسان پلینی بود، كه دایرهٔالمعارفی در ۳۷ جلد درباره طبیعیات (بررسی جانورشناسی، گیاه‌شناسی، كان‌شناسی و زمین‌شناسی) نوشت. این كتاب در قرون وسطی در اروپا طرفداران بسیاری داشت. دایرهٔالمعارف بیبلیوتكا نوشته پیتر یارك فوتیس (در قرن نهم) اولین دایرهٔالمعارفی است كه در قسطنطنیه (امپراتوری بیزانس) گردآوری شد.
اولین دایرهٔالمعارف‌هایی كه توسط مسلمانان تالیف شده بسیار جامع هستند و در زمینه‌هایی چون تاریخ و علوم مختلف اطلاعاتی را ارایه كرده‌اند. از برجسته‌ترین آنها می‌توان به دایرهٔالمعارف علمی ابوبكر الرازی، دایرهٔالمعارف المعتزلهٔ اثر اسحاق الكندی و دایرهٔالمعارف علم طب ابوعلی‌سینا كه قرن‌ها از آن استفاده می‌شد، اشاره كرد. از جمله دایرهٔالمعارف‌های برجسته در زمینه‌هایی چون تاریخ و جامعه‌شناسی می‌توان به دایرهٔالمعارف‌های الاشعریهٔ، المسعودی، ابن‌رستمه، الطبری و مقدمه ابن خلدون اشاره كرد. آثار این بزرگان تاثیر بسزایی در روش‌های پژوهش و ویرایش داشته است.
چنگ زو امپراتور چین كه از سلسله مینگ بود مراحل گردآوری و تالیف دایرهٔالمعارف یانگل را نظارت كرد كه یكی از بزرگترین دایرهٔالمعارف‌ها در تاریخ به شمار میرود. مراحل تالیف این كتاب در سال ۱۴۰۸ به پایان رسید. ۱۱۰۰۰ نسخه دست‌نویس از این كتاب وجود داشت كه از آن میان اكنون ۴۰۰ نسخه باقی مانده است.
● دایرهٔالمعارف هنرهای سنتی ایران
دایرهٔالمعارف جلوه‌گری نقوش هندسی در آثار هنرهای سنتی ایران در سال ۱۳۸۳ توسط نشر نور حكمت منتشر شد. پژوهش و نگارش این كتاب سه جلدی توسط اسفندیار نور حكمت و ویرایش آن توسط حمیدرضا و فریدالدین معینی انجام گرفته است. جلد اول این دایرهٔالمعارف شامل هفت فصل است كه به موضوعاتی چون افسانه‌ها و اسطوره‌های ایرانی، حیوانات افسانه‌یی، خدایان، آثار هنری ایران باستان و اوستا می‌پردازد. دو جلد دیگر این دایرهٔالمعارف نیز در برگیرنده مطالبی چون توضیحاتی در خصوص نمادها و نشانه‌هایی كه در لغتنامه‌ها و فرهنگ‌های ایرانی به كار رفته است، معانی سمبل‌ها و نمادهای حیوانات و رنگ‌ها در فرهنگ ایرانی، انواع هنرهای سنتی در ایران همچون طراحی هندسی هنر باستان و هنرهای تزیینی اسلامی است.
منبع : روزنامه اعتماد
وایرال شده در شبکه‌های اجتماعی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست