یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

خستگی نور


خستگی نور
آیا قرمزگرایی به دلیل از دست رفتن انرژی نور حاصل شده است امروزه بسیاری بر این باورند كه اثر قرمزگرایی مشاهده شده در نور كهكشان های دوردست، اثبات واقعی این نكته است كه جهان منبسط می شود. اما در روزهای اول كشف این اثر برخی اخترشناسان به این فكر افتادند آیا می توان تفسیر دیگری برای این پدیده ارائه كرد فریتز زویكی اخترشناس موسسه فناوری كالیفرنیا در سال ۱۹۲۹ حدس زد كه شاید نور حاصل از كهكشان های دوردست پس از طی كردن مسافت های دراز، صرفا انرژی خود را از دست داده باشد. این «نورهای خسته» باید طول موج بیشتر داشته و در نتیجه اثر قرمزگرایی از خود نشان دهند. بسیاری از اخترشناسان به نظریه خستگی نور چندان توجهی ندارند. آنها استدلال می كنند كه اگر نور انرژی از دست بدهد، اجرامی كه دورتر باشند، تارتر و مبهم تر به نظر می رسند، زیرا فوتون هایشان از مسیر خارج می شود. طی سال ها روش های پیچیده ای برای مقابله با این نقد ارائه شده است و در نتیجه فرضیه خستگی نور به حیات خود ادامه داد. اما طی چند سال گذشته دو شاهد قطعی از دو منبع مختلف علیه آن ارائه شده است. اول آنكه رصد ابرنواخترهای دوردست نشان داد هر چه كه این انفجارهای عظیم دورتر باشند، خاموش شدنشان نیز بیشتر طول می كشد. این پدیده دقیقا همان چیزی است كه از قرمزگرایی حاصل از انبساط فضا زمان ایجاد شده از انبساط كیهان انتظار داریم، نه از فرضیه خستگی نور. مشاهده گرمای به جای مانده از انفجار بزرگ هم در توافق كامل با پیشگویی های تفسیر قرمزگرایی مبتنی بر انبساط است.
منبع : روزنامه شرق