خفگی

اين حالت که بالقوه مرگ‌آور است زمانى اتفاق مى‌افتد که بافت‌هاى بدن به اکسيژن کافى دسترسى نداشته باشند. اين فقدان ممکن است به کمبود اکسيژن در هوائى که تنفس مى‌کنيم؛ اختلال، يا جراحت در سيستم تنفسى مربوط باشد. بدون اکسيژن کافى بافت‌ها به‌سرعت فاسد مى‌شوند - سلول‌هاى حياتى در مغز تنها سه دقيقه مى‌توانند بدون اکسيژن دوام بياورند. عوامل مختلفى وجود دارند که سبب ايجاد خفگى مى‌شوند: عواملى که برروى راه تنفس و بر شش‌ها اثر مى‌گذارند عبارتند از:

- مسدود شدن راه تنفس: افتادن زبان به عقب گلو در مصدوم بيهوش؛ گير کردن غذا يا قى يا ساير اشياء خارجى در مجراى تنفس؛ تورم بافت‌هاى گلو که در نتيجهٔ تاول، زخم يا عفونت پديد مى‌آيد همه منجر به مسدود شدن راه تنفس مى‌شوند.

- کمبود هوا بر اثر قرار گرفتن به‌صورت روى بالش براى مدت نسبتاً طولانى يا سر کشيدن کيسهٔ پلاستيکى (در کودکان).

- وجود مايعات در مجراى تنفس.

- فشرده شدن راه تنفس به‌وسيله پنجه يا دار زدن

- وارد آمدن فشار بر روى سينه بر اثر افتادن شيء سنگينى روى ديوارهٔ سينه يا فشار جمعيت.

- آسيب‌ديدگى شش‌ها.

- جراحت برداشتن ديوارهٔ سينه.

- و لباس‌هاى بسيار تنگ که مانع از تنفس کافى مى‌شوند.

- و لباس‌هاى بسيار تنگ که مانع از تنفس کافى مى‌شوند.

- برق‌گرفتگي

- مسموميت

- و فلج‌شدن ناشى از سکته يا آسيب ديدن نخاع.

عواملى که روى مقدار اکسيژن در خون تأثير مى‌گذارند، عبارتند از:

- هوائى که اکسيژن به اندازهٔ کافى نداشته باشد (چنين حالتى معمولاً در ساختمان‌هائى که پر از دود يا گاز شده‌اند يا چاه‌ها يا تونل‌ها دست مى‌دهد).

- و تغيير فشار جو، مثل صعود به قله‌هاى مرتفع يا غواصى در اعماق زياد.

عواملى که مانع از استفادهٔ بدن از اکسيژن مى‌شوند، عبارتند از:

- مسموميت ناشى از منواکسيد کربن

- و مسموميت ناشى از سيانيد.

عوارض و نشانه‌هاى عمومى

- اشکال در تنفس: ميزان و عمق تنفس افزايش مى‌يابد.

- احتمالاً تنفس با خرخر همراه است.

- احتمالاً دهان کف مى‌کند.

- لب‌ها و زير انگشتان کبود مى‌شود (سيانوز)

- تيرگى شعور (گيجي، حواس‌پرتي، اختلال حواس)

- احتمالاً مصدوم بيهوش مى‌شود.

- تنفس احتمالاً قطع مى‌شود.

هدف:

حفظ يا برقرارى تنفس مصدوم به‌وسيله برطرف ساختن سريع علت خفگي، اگر لازم شد، تنفس مصنوعى را شروع کنيد و اورژانس را خبر نمائيد.

درمان عمومى :

۱. مسبب خفتگى را سريعاً برطرف سازيد و راه تنفس را باز کنيد (به مبحث باز کردن راه تنفس مراجعه شود).

۲. اگر مصدوم نفس نمى‌کشيد. بلافاصله تنفس مصنوعى را شروع کنيد (به مبحث تنفس دهان به دهان مراجعه شود).

۳. زمانى که تنفس و ضربان قلب برقرار شد، مصدوم را در وضعيت بهبود قرار دهيد. (به مبحث وضعيت بهبود مراجعه شود).

۴. ميزان تنفس (به مبحث چگونه نفس کشيدن)، نبض (مبحث نبض) و سطح هوشيارى (مبحث سطح هوشياري) را هر ۱۰ دقيقه يکبار چک کنيد.

۵. مصدوم را فوراً به بيمارستان برسانيد.