|
تبِ تند زود عرقش مى‌آيد (يا: تب تند زود عرق مى‌آورد)
|
|
|
عشق‌هاى تند و سوزان عموماً در اندک مدت فروکش مى‌کند و به سردى مى‌گرايد
|
|
تبر داده و سوزن خريده است
|
|
|
رک: سگ داده و سگ‌توله گرفته است
|
|
تبر را گم کرده پيِ سوزن مى‌گردد
|
|
|
رک: خر را گم کرده پى افسارش مى‌گردد
|
|
تبه گردد از بى‌شبانى رمه (فردوسى)
|
|
|
نظير: شبان کز ميان شد چه باشد رمه (اسدى)
|
|
تپالهٔ گاو است نه بو دارد نه خاصيت!
|
|
|
نظير: شيرين بشى خربزه، نه بو دارى نه مزه!
|
|
تحصيل کامِ دل به تکاپوى خوشتر است٭
|
|
|
|
٭ سعدى، جفا نبرده چه دانى تو قدر يار
|
......................... (سعدى)
|
|
تخم بد در زمين نيک چه سود؟ (مکتبى)
|
|
تخم بى‌آب حاصلش آه است
|
|
تخم چون در شوره کارى ضايع و بى‌بَر شود٭
|
|
|
رک: تربيت نااهل را چون گردکان بر گنبد است
|
|
|
|
٭ نعت گوئى جز به نام او سخن ضايع شود
|
........................... (عنصرى)
|
|
تخم چون نيک بوَد نيک پديد آرد بَر٭
|
|
|
نظير: چنان بوَد پدرى کش چنين بوَد فرزند (عنصرى)
|
|
|
|
٭ مبر همچون پدر آمد به سرشت و به نهاد
|
..............................
|
|
تخم علم را بايد در دل پاک پاشيد (عباس اقبال)
|
|
تخم‌مرغ خريديم چهل تا يک پول زن طلاق نداديم
|
|
|
عبارتى است که در شکايت از گرانى ارزاق بر زبان رانند
|
|
تخم‌مرغ درشت مال تخمدان گشاد است! (عامیانه).
|
|
|
نظير: تخم‌مرغ گُنده مال مرغى است که ماتحتش فراخ است!
|
|
تخم‌مرغ‌دزد شتر‌دزد مى‌شود
|
|
|
نظير: هر که دانگى بدزدد از دينارى نترسد
|
|
تخم‌مرغ گُنده مال مرغى است که ماتحتش فراخ است!
|
|
|
نظير: تخم‌مرغ درشت مال تخمدان گشاد است! (عامیانه).
|
|
تخم نکرد وقتى هم کرد در کاهدان!
|
|
|
نظير:
|
|
|
احمدک مکتب نرفت وقتى هم رفت آدينه بود
|
|
|
- پيرزن نمرد تا روز بارانى
|
|
تدبير از پير و جنگ از جوان٭
|
|
|
نظير: جوان کينه را شايد و جنگ را
|
کهن پير، تدبير و فرهنگ را (اسدى)
|
|
|
رک: آنچه در آيينه جوان بيند
|
پير در خشت خام آن بيند |
|
|
|
٭ اسدى گويد:
|
|
|
|
جوان کينه را شايد و جنگ را
|
کهن پير، تدبير و فرهنگ را
|
|
تدبيرِ انسانى دگر و تقدير آسمانى دگر است
|
|
|
نظير:
|
|
|
تدبير دگر باشد و تقدير دگر
|
|
|
- تقدير آرزوى دل را تغيير مى‌دهد
|
|
|
- تقدير را تدبير نمى‌توان کرد
|
|
|
- هر چه دلم خواست نه آن مى‌شود
|
آنچه خدا خواست همان مى‌شود
|
|
|
- العبد يُدبَر و الله يُقَدر
|
|
|
- تدبير کند بنده، تقدير کند خنده
|
|
|
تدبير کند بنده و تقدير نداند
|
تقديرِ خداوند به تدبير چه ماند (ناصرخسرو)
|
|
|
- با قلم تقدير تدبير بر نيايد (سَمَک عيّار)
|
|
|
- حذر چه سود هر کجا قضا باشد (اديب صابر)
|
|
|
- وقتى تقدير برسد چشم کور مى‌شود
|
|
|
- تدبير کجا علاج تقدير کند (مهدى اصفهانى)
|
|
|
رک: با قضا کارزار نتوان کرد
|
|
تدبير دگر باشد و تقدير دگر
|
|
|
رک: تدبيرِ انسانى دگر و تقدير آسمانى دگر است
|
|
تدبير صواب از دلِ خوش بايد جُست٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
از دل شکسته تدبير درست نيايد
|
|
|
- نايد ز دل شکسته پيمان درست (ابوالفرج رونى)
|
|
|
|
٭ ..............................
|
سرمايهٔ عافيت کفاف است نخست
|
|
|
|
شمشير قوى نيايد از بازوى سست
|
يعنى ز دل شکسته تدبير درست (سعدى)
|
|
تدبير کند بنده، تقدير کند خنده
|
|
|
رک: تدبير انسانى دگر و تقدير آسمانى دگر است
|
|
تدبير کند بنده و تقدير نداند ٭
|
|
|
رک: تدبير انسانى دگر و تقدير آسمانى دگر است
|
|
|
|
٭ .........................
|
تقدير خداوند به تدبير چه ماند؟ (ناصرخسرو)
|
