اب ، ات ، اث و اج

	ابر اگر آب حيات هم ببارد درخت عرعر ميوه نمى‌دهد
		رک: تربيت نااهل را چون گردکان بر گنبد است
	ابر اگر آب زندگى بارد	هرگز از شاخ بيد بَر نخورى (سعدى)
		رک: تربيت نااهل را چون گردکان بر گنبد است
	ابراهيم را چه زيان که آزر پدر اوست و آزر را چه سود که ابراهيم پسر اوست (خواجه عبدالله انصارى)
		رک: آدمى را نسبت به هنر بايد، نه پدر
	ابر بايد که به صحرا بارد	زان چه حاصل که به دريا بارد (جامى)
		نظير: سخاى بزرگان چو ابر بهار	به‌جائى ببارد که نايد به‌کار (سعدى)
	ابر بى‌باران بوَد ابرى که از احسان تهى است (صائب)
	ابر را از فرياد سگان زبانى نيست
		رک: ابر را بانگ سگ‌ زيان نکند
	ابر را بانگ سگ زيان نکند
		نظير:
		ابر را از فرياد سگان زيانى نيست
		- مَه فشانَد نور و سگ عو عو کند (مولوى)
		- آواز سگان کم نکند رزق گدا را
		- سگ لايد و کاروان گذرد
		- از عرعر خر کسى نرنجد
		- آسيا کار خودش را مى‌کند جغجغه سرِ خودش را به درد مى‌آورد
		- اگر سگى بانگى کند بر بام کُهدان غم مخور
		- قيمت کالا نگردد کم به طعن مشترى (سلمان سلوجى)
		- مهتاب که نور پاک دارد	از بانگ سگى چه باک دارد (دهلوى)
		- مصطفى مَهْ مى‌شکافد نيمه‌شب	ژاژ مى‌خايد ز کينه بولهب (مولوى)
	ابرکن امّا مبار
		در مقابل تقصير کودکان خشمگين شو و از خود مهابت نشان بده، اما هر بار آنان را گوشمال مده و مجازات مکن
		نظير: درشتى و نرمى به هم در بِهْ است	چو ز گزن که جرّاح و مرهم نِهْ است (سعدى)
	ابرو گشاده باش چو دستت گشاده نيست٭
		نظير: نان گندمت نيست زبان مردمى‌ات کو؟
			٭ چو وا نمى‌کنى گرهى خود گره مشو	...............................(صائب)
	ابروى تو گر راست بُدى کج بودى
		رک: راستى ابرو در کجى آن است
	ابله آن کس کو به خوارى جنگ با خارا کند (منوچهرى)
		رک: آدم دانا به نيشتر نزند مشت
	ابلهان را همه شربت ز گلاب و قند است٭
		رک: دنيا به کام ابلهان است
			٭ ...........................	قوت دانا همه از خون جگر مى‌بينم(منسوب به حافظ)
	ابلهان کالاى فاسد خرند و زيرکان سود برند
		رک: تا ابله در جهان هست مفلس در نمى‌ماند
	ابله به ابله خوش است
		نظير:
		ديوانه چو ديوانه ببيند خوشش آيد
		- ديوانه را رفاقت ديوانه خوشتر است (طالب آملى)
	ابله را در سخن توان شناخت
		نظير: در سخن گفتن خطاى جاهلان پيدا شود
		رک: سخن گواه حال گوينده است.
	ابله شده‌اى ز زن وفا مى‌طلبي٭
			٭ ........................	اسب و زن و شمشير وفادار که ديد؟(بابا افضل)
	ابله کسى که عيب خود از دوست نشنود (عرفى)
	ابله گفت و کاهل باور کرد (از جامع‌التمثيل)
	ابلهى را که بخت برگردد	اسبش اندر طويله خر گردد
	ابلهى گفت و احمقى باور کرد
		رک: خُل گفت:، بى‌مُخ هم باور کرد
	ابلهى ديدم که عقلش گم شده	کدخداى خانهٔ مردم شده
	ابليس رفت و جنايتش برجا ماند
	ابليس کى گذاشت که ما بندگى کنيم٭
			٭ ......................	يک دم نشد که بى سرخر زندگى کنيم
	اتاقش درهم و برهم است رقص قجرى هم مى‌کند! (عامیانه)
		رک: کچليش کم است آواز هم مى‌خواند!
	اتحاد موجب قوت است
		نظير:
		يک دست صدا ندارد
		- يک دست بى‌صداست
		- دست‌ خدا با جماعت است
		- آب به آب مى‌خورد زور برمى‌دارد
		- آتش از آتش گُل مى‌کند
		- دولت همه ز اتفاق خيزد (نظامى)
		- آرى به اتفاق جهان مى‌توان گرفت (حافظ)
		- اتفاق است آن که هر دشوار را آسان مى‌کند (بيدل)
		- رشته تا يکتاست او را زور زالى بشکند (سنائى)
		- مورچگان را چو بوَد اتفاق	شير ژيان را بدرانند پوست (سعدى)
		- پشه چو پُر شد بزند پيل را (سعدى)
		- آنها دو نفر بودند همراه، ما صد نفر بوديم تنها!
		- دو دل يک شود بشکند کوه را (نظامى)
	اتفاق است آنکه هر دشوار را آسان مى‌کند (بيدل)
		رک: اتحاد موجب قوّت است
	اتکاء تو بر چماق امير	بيش باشد که بر خداى کبير!
	اثبات شيء نفى ما ادا نمى‌کند
	اجاره‌نشين خوش‌نشين است
		نظير: اينجا نشد جاى ديگر، اين خر نشد خر ديگر!
	اجاق کور بهتر از بچهٔ بى‌نور٭
			٭ مراد از 'بچهٔ بى‌نور' فرزند بى‌کاره و ناخلف است
	اجتهاد در مقابل نص کردن از خريّت است
		رک: جاهلان را پيش دانا جاى استکبار نيست
	اجل از مژهٔ چشم به آدم نزديک‌تر است
	اجل سگ که برسد به مسجد خرابى مى‌کند
		نظير:
		اجل سگ که برسد نان چوپان را مى‌خورد
		- چو وقت مرگ مار آيد به گرد رهگذر گردد
		- خروسى که اجلش برسد بى‌وقت مى‌خواند
		- موش که اجلش برسد سرِ گربه را مى‌خارانَد
		- پر دَمد از مورچه چو مرگش در رسد
		- صيد را چون اجل آيد بى‌صياد رود (جامى)
		- اجل مرغ که برسد به تنبان زن صاحبخانه نوک مى‌زند
	اجل سگ که برسد نان چوپان را مى‌خورد
		رک: اجل سگ که برسد به مسجد خرابى مى‌کند
	اجل سنگ است و آدم مثل شيشه٭
			٭ درخت غم به جانم کرده ريشه	به درگاه خدا نانم هميشه
	اجل که آمد خبر نمى‌کند
		نظير: اجل که آمد در نمى‌زند
	اجل که آمد در نمى‌زند
		نظير: اجل که آمد خبر نمى‌کند
	اجل که رسيد گو به هندوستان باش
		نظير:
		چون عمر به سر رسد چه بغداد و چه بلخ (خيّام)
		- از دست اجل هيچ‌کسى جان نبرد (بابا افضل)
	اجل گشته ميرد نه بيمار سخت
		نظير:
		بسا بيمار برگشت از لب گور
		- شخصى همه شب بر سر بيمار گريست	چون صبح شد او بمرد و بيمار بزيست(سعدى)
		- اى بسا اسب تيزرو که بمرد	خرک لنگ‌جان به منزل برد(سعدى)
	اجل مرغ که برسد به تنبان زن صاحبخانه نوک مى‌زند
		رک: اجل سگ که برسد به مسجد خرابى مى‌کند
	اجل نامده قوى‌زره است (سنائى)
		نظير: دو روز حذر کردن از مرگ روا نيست	روزى که قضا باشد و رزى که فضا نيست
		- روزى که قضا باشد کوشش ندهد سود	روزى که قضا نيست در آن مرگ روا نيست
			(پندار رازى)