|
انار سمنان و شعر سلمان٭ در هيچ جاى نيست (علاءالدين سمنانى)
|
|
|
|
٭ مقصود سلمان ساوجى شاعر معروف قرن هشتم هجرى قمرى و معاصر (علاءالدولهٔ سمنانى)
|
|
انار که پُر شد مىترکاند پوست را، آدم که پُرافاده شد مىرنجاند دوست را
|
|
انبانِ خالى بار بسيار برمىدارد
|
|
|
رک: طبلى که جوفش خالى است صدايش عالى است
|
|
انبر را که در آتش بگذارند آقا دزده حساب کار خود را مىکند
|
|
|
رک: چوب را که بردارى گريهٔ دزد حساب کار خود را مىکند.
|
|
انتظار بدتر از مرگ است
|
|
|
نظير:
|
|
|
الانتظار اشدّ منالموت
|
|
|
- بلاى چشم در راهى عظيم است (نظامى)
|
|
|
- زِ هر چيزى بتر چشم انتظارى است (روحانى)
|
|
انتظار بلا سختتر از بلاست
|
|
|
رک: در بلا بودن بِهْ از بيم بلا
|
|
اندازه نگهدار که اندازه نکوست٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
همه کار گيتى به اندازه بِهْ (فردوسى)
|
|
|
- ساقى ارباده به اندازه خورَد نوشش باد
|
ورنه انديشهٔ اينکار فراموشش باد (حافظ)
|
|
|
- ظهور نيکوئى در اعتدال است (شبسترى)
|
|
|
|
٭ ........................
|
|
|
|
|
هم در خور دشمن است و هم در خورِ دوست
|
|
اندر اين خاکدان فرسوده
|
هيچکس را نبينى آسوده (سنائى)
|
|
|
نظير:
|
|
|
يک تن آسوده در جهان ديديم
|
آن هم 'آسوده' اش تخلّص بود
|
|
|
- در ساحت زمانه ز راحت نشان مخواه (خاقانى)
|
|
|
- اندر اين دوران مجو راحت که کس آسوده نيست (سيفالدين خرقانى)
|
|
اندر اين دير کهن کار سبکباران خوش است ٭
|
|
|
رک: 'سبکبار مرد سبکتر روند ' و 'آسوده کسى که خر ندارد...'
|
|
|
|
٭ از زيان سوسن آزادهام آمد به گوش
|
ک.......................... (حافظ)
|
|
اندر اين صندوق جز لعنت نبود!
|
|
اندر اين مُلک چو طاووس بهکار است مگس ٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
هر چيزى بهجاى خويش نيکوست (شبسترى)
|
|
|
- مار اگر به خاصيت نه نکوست
|
پاسبان درخت صندل اوست (سنائى)
|
|
|
|
٭ گرچه خوبى بهسوى زشت به خوارى منگر
|
.......................... (سنائى)
|
|
اندر بلاى سخت پديد آرند
|
فضل و بزرگمردى و سالارى (رودکى)
|
|
|
نظير: فلک کى دهد مملکت رايگانى (معزى)
|
|
|
رک: نابرده رنج گنج ميسّر نمىشود
|
|
اندر پس هر خنده دو صد گريه مهياست٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
يک روز که خنديد که سالى نگريست؟ (مرزباننامه)
|
|
|
- هر که خنديد بيش، بيش گريست
|
|
|
- هر که عروسى رفت عزا هم مىرود
|
|
|
- کدام باد بهارى وزيد در آفاق
|
که باز در عقبش نکبت خزانى نيست (سعدى)
|
|
|
- خياط روزگار به بالاى هيچکس
|
خياط روزگار به بالاى هيچکس
|
|
|
- که خنديد روزى که نگريست زار؟ (اسدى)
|
|
|
- احوال عالم چنين است: اگر يکى دو روز شاد کند آخر مىگرياند (سَمَک عيّار)
|
|
|
- شادى بىغم در اين بازار نيست (مولوى)
|
|
|
- هر نشاطى را ملالى در پى است
|
|
|
- از پس هر مبارکى شومى است
|
|
|
- هست پايان هر بهار خزان (نصرتالله نوحيان)
|
|
|
|
٭ در قهقههٔ کبک دو صد چنگل باز است
|
............................... (...؟)
|
|
اندر جهان بِهْ از خرد آموزگار نيست ٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
خرد بر همه نيکوئىها سراست
|
تو چيزى مدان کز خرد برتر است (فردوسى)
|
|
|
- خرد مرد را خلعت ايزدى است (فردوسى)
|
|
|
|
٭ در شاهيّ و در هنر خردآموز تُست
|
........................... (معزّى)
|
|
اندر جهان چو بىهنرى عيب و عار نيست ٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
دست بىهنر کفچهٔ گدائى است
|
|
|
- اى بىهنر بمير که از گربه کمترى (سعدى)
|
|
|
- روندگان طريقت به نيم جو نخرند
|
قباى اطلس آنکس که از هنر عارى است (حافظ)
|
|
|
رک: هنر بهتر از ملک و مال پدر
|
|
|
|
٭ ............................
|
با فخر و با هنر زى و بىعيب و عار باش
|
|
|
|
فخر از هنر نماى و به اهل هنر گراى
|
وز عيب و عارِ بىهنرى بر کنار باش (سوزنى)
|
|
اندر سر آن روى که در سر داري
|
|
|
رک: هرکسى را ميل با چيزىّ و خاطر با کسى است
|
|
اندرون از طعام خالى دار
|
تا در او نور معرفت بينى
|
|
تهى از حکمى بهعلّت آن
|
که پُرى از طعام تا بينى (سعدى)
|
|
|
نظير:
|
|
|
ندارند تنپروران آگهى
|
که پر معده باشد ز حکمت تهى (سعدى)
|
|
|
- پُر خورى ژندهپيل باشى تو
|
کمخورى جبرئيل باشى تو (سنائى)
|
|
اندرونش ما را کشته، بيرونش مردم را
|
|
|
رک: تو کوچه عسل، تو خانه حنظل
|
|
اندرين مُلک چو طاووس بهکار است مگس٭
|
|
|
|
٭ گرچه خوبى بهسوى زشت به خوارى منگر
|
......................... (سنائى)
|
|
اندک اندک بههم شود بسيار ٭
|
|
|
رک: قطره قطره جمع گردد وانگهى دريا شود
|
|
|
|
٭ ..........................
|
دانه دانه است غلّه در انبار (سنائى)
|
|
اندک خود را بِهْ از بسيارِ ديگران دان (خواجه عبدالله انصارى)
|
|
اندک شمر ار دوست تو را هست هزار
|
ور دشمن تو يکى است بسيار شمار (يوسفى)
|
|
|
رک: هزار دوست کم است و يک دشمن بسيار
|
|
اندکى جمال به از بسياريِ مال (سعدى)
|
|
|
رک: يک خلقت زيبا به از هزار خلعت ديبا
|
|
اندوه دلِ سوخته دلسوخته داند٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
رنج همدرد که داند همدرد (جامى)
|
|
|
- بيا سوتهدلان گردهم آئيم
|
که قدر سوتهدل دلسوته داند (باباطاهر)
|
|
|
- تا خرمنت نسوزد احوال ما ندانى (سعدى)
|
|
|
٭ سوزِ دلِ يعقوب ستمديده ز من پرس
|
ک..................... (سعدى)
|