شنبه, ۲۹ دی, ۱۴۰۳ / 18 January, 2025
مجله ویستا
اختلال خلقی فصلی ـ seasonal affective disorder
| اختلال خلقی فصلی تغییر فصلی خلق كه در طی فصل زمستان بروز كرده و با آمدن بهار برطرف می‌گردد. علایم این عارضه معمولاً در ماه شهریور كه روزها شروع به كوتاه شدن می‌كنند آغاز شده، در طی زمستان تا ماه اسفند كه روزها دوباره شروع به بلند شدن می‌كنند ادامه می‌یابد. روشنایی نقش مهمی در ایجاد و نیز درمان این اختلال دارد. |
 |
| این عارضه هم در بزرگسالان و هم در كودكان بروز كرده و در خانم‌ها شایعتر است. در موارد نادر، این اختلال فصلی خلق در ماه‌های تابستان بروز كرده و ممكن است ناشی از عدم تحمل گرما باشد. |
| ـ علایم شایع: |
| ۱. افسردگی |
| ۲. خستگی |
| ۳. افزایش وزن |
| ۴. تحریك‌پذیری |
| ۵. سستی و تنبلی |
| ۶. نیاز بیشتر به خواب |
| ۷. احساس شادی كمتر |
| ۸. افزایش اشتها (به‌خصوص نسبت به كربوهیدرات‌ها) |
| ۹. تمایل كمتر برای شركت در فعالیت‌های اجتماعی اختلال در تطبیق دادن خود با زندگی در اثر تغییرات فوق. |
| ـ علل بیماری: |
| غده پینه‌آل (یكی از اعضای تنظیم‌گر بدن) در مغز، هورمونی به‌نام ملاتونین ترشح می‌كند كه می‌تواند اثر منفی بر روی خلق داشته باشد. در محیط روشن (در طی روز) میزان ترشح ملاتونین بسیار اندك است؛ حداكثر میزان ترشح آن در شب و بین ساعت‌های 3-2 صبح است. در فصل زمستان كه طول مدت شب در آن طولانی‌تر است ترشح ملاتونین افزایش یافته و بنابراین سطح آن در بدن نیز افزایش می‌یابد. روشن بودن چراغ در حد معمول شب‌ها در منزل یا دفتر كار برای خنثی كردن یا اثر فصل زمستان ناكافی است. |
| ـ عوامل افزایش‌دهنده خطر: |
| ۱. وجود سایر بیماری‌های منجر به افسردگی |
| ۲. موقعیت جغرافیایی (افراد ساكن در عرض‌های جغرافیایی شمالی كره زمین نسبت به این اختلال مستعدترند). |
| ـ پیشگیری: |
| هیچ اقدام خاصی برای پیشگیری از این اختلال شناخته نشده است. |
| ـ عواقب موردانتظار: |
| با تشخیص و درمان صحیح، علایم این اختلال را می‌توان به حداقل رساند. |
| ـ عوارض احتمالی: |
| تداوم علایم در طول زندگی و ایجاد اختلال در زندگی |
| ـ درمان: |
| ۱. در برخی بیماران نوردرمانی مؤثر نبوده و ممكن است انواع دیگر درمان نظیر دارودرمانی یا روان‌درمانی لازم گردد. |
| ۲. تشخیص این اختلال ممكن است مشكل باشد زیرا سایر انواع افسردگی نیز ممكن است همین علایم را داشته باشند. |
| ۳. آزمایش‌های خون برای رد سایر اختلالات طبی احتمالی ممكن است انجام شود. تشخیص این اختلال معمولاً نیاز به یك بررسی سه‌ساله تغییرات خلقی دارد؛ چنانچه این تغییرات خلقی در پاییز شروع شده و با آمدن بهار فروكش نمایند این تشخیص تأیید می‌گردد. |
| ۴. علایم خفیف ممكن است با اقدامات ساده زیر قابل برطرف شدن باشند: پرده‌های اتاق را كنار بزنید؛ در كنار پنجره بنشینید و به‌طور مكرر به بیرون نگاه كنید. در روزهای ابری از چراغ‌های پرنور استفاده كنید. تغییرات خلقی خود را به‌طور روزانه ثبت كنید تا هرگونه تغییر خلقی یا الگوی خلقی بعداً قابل ارزیابی باشد. خود را منزوی نكنید (به ملاقات دوستان رفته، از نمایشگاه‌ها دیدن كنید و...). به پیشنهادهای ذكرشده در قسمت «فعالیت» توجه كنید. |
| ۵. سایر درمان‌ها در این زمینه هنوز مراحل تكاملی خود را طی می‌كنند، ولی اساس آنها را معمولاً طولانی كردن روز به‌طور مصنوعی با روش‌های مختلف یا نوردرمانی تشكیل می‌دهد. مدت و شدت درمان ممكن است در افراد مختلف متفاوت باشد و تعیین آن باید با همفكری شما و تیم پزشكی شما صورت گیرد. اگرچه این منابع روشنایی به‌صورت تجاری در دسترس قرار دارند، توصیه می‌شود كه بدون دستور پزشك از آنها استفاده نشود. نمونه‌هایی از این درمان‌ها به‌شرح زیر است: ۱. روزی یك ساعت صبح و عصر زیر یك چراغ بسیار پرنور (معادل لامپ‌های 10100 وات یا بیشتر) بنشینید. واژه لوكس (LUX) كه معادل لاتین واژه روشنایی (light) در انگلیسی است، واحد اندازه‌گیری برای نوردرمانی است. ۲. از یك كلاه آفتاب‌گردان دارای چراغ‌های كوچك روشن‌شونده با باتری كه روشنایی را مستقیماً بر روی چشم‌ها می‌اندازد استفاده كنید. |
| ـ داروها: |
| داروهای ضدافسردگی در بیمارانی كه به سایر درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند ممكن است تجویز گردد. |
| ـ فعالیت: |
| ۱. در فصل زمستان به مناطق گرمسیر مسافرت نمایید. |
| ۲. تا آنجا كه ممكن است در محیط باز قرار گیرید به‌خصوص در روشنایی اول صبح. |
| ۳. در حد توان و انرژی خود به فعالیت بپردازید. فعالیت فیزیكی تقریباً همیشه برای اختلالات خلقی اثر درمانی دارد. |
| ـ رژیم غذائی: |
| از یك رژیم طبیعی متعادل برای حفظ سلامتی مطلوب استفاده كنید. |
| ـ در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمائید: |
| ۱. اگر علایم با وجود درمان ادامه یافته یا تشدید شوند. |
| ۲. اگر شما یا یكی از اعضای خانواده‌تان دارای علایم اختلال خلقی فصلی باشید. |
همچنین مشاهده کنید
- عقبماندگی ذهنی ـ mental retardation
- سرطان دهان ـ oral cancer
- بیماری آدیسون ـ addison's disease
- آندومتریوز ـ endometriosis
- نارسایی غده هیپوفیز ـ pituitary gland underactive
- اختلال رشد بچه ـ failure to thrive
- شپش (پدیدیكولوز) ـ lice
- تب با منشأ نامشخص ـ fever of unknown origin
- لوسمی حاد ـ leukemia acute
- سرخك ـ measles
- شكستگی بینی ـ nose fracture
- آمپیم ـ empyema
- تومورهای خوشخیم دهان و زبان ـ mouth or tongue tumor bening
- سرمازدگی ـ frostbite
- اگزما ـ eczema
- عدم نزول بیضه ـ testes undescended
- پرهاكلامپسی و اكلامپسی ـ preeclampsia and eclampsia
- كاردیومیوپاتی ـ cardiomyopathy
- فرو رفتن ناخن پا در گوشت ـ toenail ingrown
- پنومونی باكتریایی ـ pneumonia bacterial
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست