|
|
| شايد بتوان گفت بينائى مهم‌ترين حس انسان است. نه تنها به اين علت که در ارتباط با محيط خارج از بدن، نقش مهمى دارد، بلکه از اين‌رو که اختلال ديد، سبب کاهش يادگيرى نيز مى‌شود. شخص با حس بينائى مى‌تواند از خود محافظت کند، تعادل خود را نگه‌دارد، خلاقيت داشته باشد و بالاخره از ديدن محيط اطراف لذت ببرد. لذا از چشم‌ها بايد نهايت مواظبت به‌عمل آمده و براى بهداشت آن به نکات زير توجه گردد:
|
|
| - هرگز نبايد دست آلوده را به چشم ماليد. دست و صورت خصوصاً دست‌ها بايد مرتب با آب و صابون شسته شود. از شستن دست و صورت در آب‌هاى آلوده و کثيف، جداً بايد خوددارى گردد.
|
|
| - بايد از حوله و دستمال شخصى و تميز استفاده کرد و هرگز حوله و دستمال ديگران را مورد استفاده قرار نداد.
|
|
| - مطالعه بايستى در نور کافى انجام گيرد و از خواندن نوشته‌هاى خيلى‌ريز خوددارى شود.
|
|
| - به‌هنگام مسافرت با اتومبيل و ساير وسايط نقليه، حتى‌المقدور از مطالعه خوددارى شود.
|
|
| - فاصله چشم از کتاب بايد حدود ۳۰ سانتى‌متر و زاويه کتاب نسبت به سطح مورد مطالعه ۴۵ تا ۷۰ درجه باشد.
|
|
| - از خيره‌شدن به نور شديد، مانند خورشيد و لامپ‌هاى پرنور خوددارى شود. هم‌چنين در مقابل آفتاب، باد، گرد و خاک، از چشم‌ها محافظت شود.
|
|
| - براى خواب و استراحت، اتاق بايد تاريک باشد تا اعصاب چشم به‌خوبى استراحت کند.
|
|
| - مصرف غذاهاى داراى ويتامين A و پروتئين در حفظ سلامت چشم اهميت به‌سزائى دارد.
|
|
| اختلالات بينائى در سلامت دانش‌آموز و پيشرفت تحصيلى او اثر زيادى دارد و بايد مورد توجه مسئولان آموزشگاه قرار گيرد. آموزگار، مدير، پزشک، مربى بهداشت در تأمين سلامت بينائى شاگردان مسئوليت مشترک دارند. آموزگار به‌علت تماس دائمى با شاگردان، بهتر از هر شخص ديگر با توجه دقيق، به خواندن و نوشتن و کار کردن آنها مى‌تواند افرادى را که داراى اختلال يا ضعفى در قوه بينائى هستند، بشناسد و پس از آزمايش، آنها را نزد پزشک هدايت نمايد. به‌طور کلى علائمى که شخص با ديدن آن علائم، بايد متوجه اختلالاتى در دستگاه بينائى خود گردد، عبارتند از:
|
|
| - اگر اشياء و نوشته‌ها را در فاصله معمولى به‌خوبى نتوان مشاهده نمود و يا هنگام نگاه‌کردن به آنها احساس ناراحتى کرد.
|
|
| - اگر در هنگام غروب آفتاب نتوان به‌خوبى ديد.
|
|
| - اگر احساس شود که چشم زود خسته مى‌شود.
|
|
| - اگر گاهى سردرد، به‌خصوص هنگام غروب عارض شود.
|
|
| - اگر چشم، خارش و سوزش داشته باشد و يا درد بگيرد.
|
|
| - اگر صبح‌ها، هنگام بيدار شدن، در گوشه چشم ترشحاتى جمع شود.
|
|
| با مشاهده علائم بالا، لازم است به چشم پزشک مراجعه نموده و دستورات وى را به دقت به‌کار برد.
|
|
|
|
| دوربينى، نزديک‌بينى، و آستيگماتيسم، از اختلالات عمده بينائى در دانش‌آموزان به شمار مى‌رود.
|
|
|
|
| در افراد دوربين، اشعه‌هاى نورانى که به‌طور موازى به چشم مى‌تابد، در عقب شبکيه، تشکيل تصوير مى‌دهد که اين اختلال گاهى علل ارثى دارد. دانش‌آموزانى که به اين عارضه دچار هستند، چشمان خود را زياد مى‌مالند. در موقع کارهاى ظريف مضطرب و بى‌‌قرار هستند. در موقع خواندن يا نوشتن، سر را دورتر از حد معمول نگاه مى‌دارند. به خواندن يا ديدن کتاب‌هاى مصور تمايلى نشان نمى‌دهند. درد چشم، سردرد، التهاب پلک، تيک صورت و گاهى سرگيجه دارند. براى درمان دوربيني، از عينک‌هاى با عدسى محدب استفاده مى‌گردد.
|
|
|
|
| در افراد نزديک‌بين، اشعه نورانى که به چشم مى‌تابد جلوتر از شبکيه، تشکيل تصوير مى‌دهد. نزديک‌بينى به حالت و عادت کسانى که چشم خود را تنگ مى‌کنند تا بهتر ببينند، اطلاق مى‌شود. فاکتورهائى نظير کار نزديک، کمى نور، کمبود ويتامين‌ها و غيره در ايجاد نزديک‌بينى مؤثر هستند. دانش‌آموزانى که به اين عارضه دچارند، اغلب موقع نگاه‌کردن به دور، گردن مى‌کشند. در موقع نوشتن يا خواندن، سر را از حد معمول نزديک‌تر مى‌برند. گاهى يک چشم را مى‌بندند و با تنگ نمودن چشم ديگر، سعى در تطابق اجسام دارند. سردرد و آب‌ريزى از چشم نيز مشاهده مى‌گردد. براى درمان نزديک‌بيني، از عينک‌هاى با عدسى مقعر مناسب استفاده مى‌گردد.
|
|
|
|
| اين عارضه از عيوب انکسارى چشم است. در اين عارضه، تصوير يک نقطه همان يک نقطه درک نمى‌شود، بلکه از يک نقطه از هر جسم خارجي، دو خط افقى ديده مى‌شود. در اين حالت بعضى از اشعه‌هاى نوراني، يکديگر را روى شبکيه قطع مى‌کنند، در حالى‌که محل تلاقى پاره‌اى ديگر، در جلو يا عقب شبکيه است و تصويرى که ايجاد مى‌کند، زياد روشن و واضح به‌نظر نمى‌رسند. دانش‌آموزان مبتلا به آستيگماتيسم، اغلب سر را به کتاب يا تصوير نزديک مى‌کنند، سردرد دارند و چشم را هنگام مشاهده تصاوير ظريف مى‌مالند. تصحيح چشم آستيگمات اغلب ساده بوده و با استفاده از عدسى استوانه‌ائى که در جهت مناسبى از چشم قرار داده مى‌شود، انجام مى‌گيرد. مگر در بعضى حالات نادر که تصحيح آن بسيار مشکل بوده و گاهى حتى غيرممکن است.
|
