تربیت کودک، تامین تمام نیازها لازم نیست!

تبیان: فرزندان ممكن است در برخي مواقع خواسته‌هايي داشته باشند كه برآورده كردن آنها به صلاح نباشد. با چنين فرزنداني چه برخوردي بايد داشته باشيم و چگونه مي‌توانيم آنها را قانع كنيم؟ درخواست فرزندان بر اساس ميل و نياز آنهاست اما در برخي مواقع برآورده كردن اين ميل و نياز، ممكن است به مصلحت نباشد.

ارضاي خواسته‌ها و نيازها بايد به گونه‌اي باشد كه راه را براي رشد شخصيت فرد باز كند. به اين معني كه اگر هميشه همه خواسته‌هاي ما بدون كوچك‌ترين مانعي برآورده شود، آن گاه از وضعيت موجود احساس رضايت كرده و هيچ تلاشي براي بهبود شرايطي كه در آن هستيم انجام نمي‌دهيم و به دنبال پيشرفت نخواهيم بود. اصولا پيدايش نيازها و خواسته‌هاي تازه كه محركي براي حركت رو به جلو است نتيجه اين است كه به برخي از خواسته‌هاي خود نرسيده‌ايم. بنابراين ما در حالي كه نياز فرزندان خود را برآورده مي‌كنيم، بايد آنها را آماده كنيم كه از لحاظ شخصيتي، اجتماعي و رواني به پله‌هاي بالاتري دست پيدا كنند.براي اين كار لازم است اولا خواسته‌هاي معقول ارضا شود؛ چرا كه محروميت و ناكامي در دستيابي به خواسته‌ها، شخص را در آينده از لحاظ شخصيتي و زندگي فردي با مشكل مواجه مي‌كند. دوم اينكه ارضا و پاسخگويي به اين خواسته‌ها بايد نسبي باشد. پاسخ دادن نسبي به خواسته‌ها روحيه صبر و افزايش تحمل را براي كودك به دنبال دارد و مهارت‌هاي تلاش براي بدست آوردن‌هاي بيشتر را در او تقويت مي‌كند.
اگر هميشه همه خواسته‌هاي ما بدون كوچك‌ترين مانعي برآورده شود، آن گاه از وضعيت موجود احساس رضايت كرده و هيچ تلاشي براي بهبود شرايطي كه در آن هستيم انجام نمي‌دهيم و به دنبال پيشرفت نخواهيم بود.اين همان چيزي است كه روان‌شناسان به آن «ناكامي بهينه» مي‌گويند. در برخي موارد واقعا صلاح نيست به نيازهاي فرزندان‌مان پاسخ دهيم. اما چگونه؟
فرزندان ما هنگامي داراي شخصيت سالم هستند كه دو خصوصيت در آنها وجود داشته باشد. خصوصيت اول، شناخت واقعيت‌ها و شناسايي محدوديت‌ها و فرصت‌هايي است كه وجود دارد. يعني آموزش اين نكته كه در زندگي موانع و ناكامي‌هايي وجود دارد، خودش مي‌تواند يك هدف تربيتي باشد و به فرزند ما كمك كند كه واقع‌نگر تربيت شود و به قول معروف لوس و دردانه نشود. بچه‌هاي لوس بچه‌هايي هستند كه «نه» نشنيده‌اند. خصوصيت دوم مربوط به تفكر فرزند است. به اين معني كه بايد متوجه شود دست ديگري نيز در كار است كه ممكن است بر وفق مراد او نباشد و او بايد راه‌حل مناسب را پيدا كند كه اوضاع را به نفع خودش تغيير دهد. تقويت اين روحيه در كودك مهم است.