دوشنبه, ۱۸ تیر, ۱۴۰۳ / 8 July, 2024
مجله ویستا

تربيت نسل آگاه و نقش ادبيات دفاع مقدس


فارس: با توجه به رابطه ميان نياز مخاطبان خردسال و نقش والاي ادبيات در انتقال مفاهيم، ضروري است نويسندگان در راستاي توليد آثاري كه بتواند فرهنگ پرمايه دفاع مقدس را معرفي و ترويج كند؛ تلاش وافري داشته باشند.

ادبيات در تاريخ هر ملتي بيانگر رويدادها و حماسه‌هايي است كه اقشار مختلف جامعه با آن مواجه بوده‌اند؛ ايران اسلامي نيز از اين حماسه‌ها و رويدادهاي تاريخ بي‌‌بهره نبوده و با بروز و ظهور در هشت سال دفاع مقدس به جهانيان ثابت كرد كه مي‌تواند تمامي سدها و موانع را برداشته و به سمت عزت و رستگاري گام بردارد.

دفاع مقدس، بستر پرورش و خلق آثار فراواني در حوزه‌هاي مختلف اجتماعي، سياسي و فرهنگي شد و از اين رهگذر اهالي هنر و قلم مجال توليد آثار ارزشي در قالب‌هايي همچون شعر، قصه، رمان، نمايشنامه، فيلمنامه و ساير آثار ادبي را يافتند. در اين ميان گنجينه 8 ساله جنگ تحميلي گوهرهاي فراواني را در اختيار نويسندگان متعهد كشورمان قرار داد تا با الهام گرفتن از هزاران پديده در دوران دفاع مقدس، شاهكارهاي ادبي را در اين حوزه خلق كرده و بدين وسيله فرهنگ و تمدن اسلامي ـ ايراني را به ساير كشورهاي جهان معرفي و عرضه كنند.

نويسنده ادبيات دفاع مقدس با الهام گرفتن از حوادث، رويدادها و احساسات، به نگارش آثاري مي‌پردازد كه در اصل مفهوم اصلي پيام را با استفاده از شيوه‌ها و ابزارهاي مختلف به مخاطبان عرضه و منتقل مي‌كند؛ يكي از پديده‌هاي مهمي كه فكر و ذهن نويسندگان معاصر را به خود معطوف داشته و خالق نوعي ادبيات در كشورمان شده، پديده‌اي به نام «دفاع مقدس» است.

در كشورمان نويسندگان بسياري هستند كه به خلق آثاري در حوزه ادبيات دفاع مقدس اهتمام دارند، اما تنها براي گروه سني بزرگسال به نگارش و خلق اثر پرداخته و گاهي جوانان و نوجوانان كه نسل‌هاي تأثيرگذار آينده كشور هستند، ناديده گرفته مي‌شوند؛ اين در حالي است كه دشمن با تهاجم فرهنگي به ويژه جنگ نرم، دل و خانه همه ما را نشانه رفته و سعي داشته تا فرهنگ اصيل ايثار و شهادت و از خودگذشتگي را از ذهن و جان جوانان اين مرز و بوم بزدايد.

خون‌ هزاران شهيد گلگلون كفن و تن‌هاي مجروح و بي‌جان جانبازان كه چشمه زلال پاكي و صداقت هستند، بهاي پرورش نسلي است كه بايد هويت و شأن اسلامي ـ ايراني خويش را از لابه‌لاي واژگان ادبيات و قصه‌هاي اصيل ايراني بيابند و درس استقامت و بردباري بياموزند؛ اما زماني اين جوانان و نوجوانان با فرهنگ ايثار و ازخودگذشتگي آشنا خواهند شد كه با فرهنگ غني دفاع مقدس آشنا شده باشند.

نويسندگان كاركشته و با سابقه ادبيات دفاع مقدس به ويژه ادبيات كودك و نوجوان كه با روحيه و نياز مخاطبان اين مرز و بوم آشنايي دارند، بايد به انتقال فرهنگ و ادبيات دفاع مقدس به جوانان توجه بسيار داشته و آنها را در رسيدن به كمال انساني كمك كنند؛ همچنين اصل مخاطب‌شناسي ايجاب مي‌كند با توجه به رابطه ميان نياز مخاطبان خردسال و نقش والاي ادبيات در انتقال مفاهيم، ضروري است نويسندگان در راستاي توليد آثاري كه بتواند فرهنگ پرمايه دفاع مقدس ـ كه بخش غير قابل انكار تاريخ و هويت اسلامي‌ ايراني اين مرز و بوم است ـ را معرفي و ترويج كند؛ تلاش وافري داشته باشند.

متوليان فرهنگي كه ساليان سال توانستند از فرهنگ جمهوري اسلامي ايران پاسداري كنند، توجه داشته باشند اين فرهنگ زماني در بين جوانان و نوجوانان كشور نهادينه مي‌شود كه فرهنگ ايثار و استقامت كه برگرفته از آموزه‌هاي ائمه معصومين (ع) است و در هشت سال دفاع مقدس تمام قد به ظهور رسيد، را به مخاطبان خويش ارائه كنند چرا كه دشمن در كمين نشسته تا قلب و روح جوانان اين كشور را با مفاهيمي همچون مدگرايي و تخريب چهره دين و مكتب مسخر خويش كرده و آنها را از امر خداپرستي به هوس‌راني و پوچ‌گرايي سوق دهد.

ناگفته نماند كه در سال‌هاي اخير نويسندگان بسياري به خلق آثاري در حوزه ادبيات دفاع مقدس براي گروه سني كودك و نوجوان اهتمام ويژه‌اي داشتند كه از جمله آنها مي‌توان به «مهمان بابا» سروده مهري ماهوتي، «جبهه در يك آلبوم» سروده عباسعلي سپاهي يونسي، «كاش يكي قصه‌اش را مي‌گفت» سروده شكوه قاسمي‌نيا، «سرود لاله و سرو» سروده مصطفي خليلي‌فر، «خورشيد زخمي» نوشته ليلا برزگر، «شكارچي پرندگان» نوشته حميد اكبرپور، «كلاغ آبي» نوشته داود غفارزادگان، «ماهي‌ها در آب زنده‌اند» تأليف محمود جوانبخت، «باران در بهشت» نوشته هادي خورشاهيان و «پاييز در قطار» نوشته كاظم مزينايي اشاره كرد كه همگي در زمره بهترين تأليفات كودك و نوجوان در حوزه دفاع مقدس قرار دارند.

همانطور كه «حسين فهميده» از دوران كودكي در ذهن ما به يادگار مانده است آموزش و پرورش و نويسندگان ادبيات دفاع مقدس با ذكر و ياد شهداي دانش‌آموز مي‌توانند اين فرهگ اصيل اسلامي و ايراني را در دل و جان جوانان و نوجوانان اين مرز و بوم ماندگار كنند چرا كه الگوپذيري يكي از شاخصه‌هاي جواني است و جواناني كه در هشت سال دفاع مقدس حماسه‌ها آفريدند و بسياري از آنها با لباس سرخ شهادت به ديدار معشوق خويش شتافتند، مي‌توانند بهترين الگوي نسل‌هاي جديد انقلاب اسلامي باشند.

فراموش نكنيم وجود نوجوانان همچون زمين حاصلخيز آماده كشتي است كه اگر بذر ايثار، از خودگذشتگي، فداكاري، جوانمردي، مردانگي و شهادت‌طلبي در آن كاشته شده و به موقع آبياري شود، مي‌تواند تنديسي از انسان ناب انقلاب اسلامي شود؛ همان‌طور كه در دوران مبارزات انقلاب اسلامي و 8 سال دفاع مقدس جوانان بسياري در كلاس درس انقلاب رشد كرده و مسير تعالي را تا اعلي‌عليين پيمودند؛ لذا نويسندگان ادبيات دفاع مقدس به ويژه نويسندگان آثار كودك و نوجوان با بهره‌گيري از زبان ساده و شيرين كودكان به خلق آثار ارزشمند دفاع مقدس بپردازند.