نازایی در زنان، بررسی عوامل متعدد

چنانچه زوجی که سنی پایین‌تر از 30 سال دارند در طول یکسال بدون استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری بارور نشوند؛ آنگاه تشخیص قطعاً نازایی خواهد بود؛ البته به شرطی که در این یک سال شرایط لازم را داشته باشند مانند: * زن و شوهر با هم زندگی کنند. * تعداد نزدیکی زوجین بین 1 تا 3 بار در هفته باشد. * از هیچگونه روش پیشگیری از بارداری استفاده نکنند.

 

* در زمان تخمک‌گذاری زوجین با هم باشند و عوامل مختلف منجر به جدا زندگی کردن زوجین نشود.

 

علائم ناباروری:

1) در صورتی که زوجین بدون استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری باز هم بارور نشدند، باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند؛ البته زوجین بالای 30 سال بهتر است بین 6 تا 9 ماه در طی یکسال با پزشک مشورت نمایند.

 

2) مشکل نازایی از سوی هر دو جنس است و مردان به دلیل وجود استرس‌های کاری، استعمال سیگار و مواد مخدر تا 3 برابر نازایی در آن‌ها بیشتر به چشم می‌خورد.

 

دستگاه تناسلی در زنان شامل دو قسمت است: * دستگاه تناسلي داخلي: رحم، لوله‌هاي رحمي و تخمدان‌ها * دستگاه تناسلي خارجي: فرج و مهبل وظایف دستگاه تناسلی زنان: 1) توليدمثل 2) بروز قاعدگی در خانم‌ها که با ترشح موادي از برخی غدد مانند: هيپوفيز، تيروئيد و تخمدان‌ها در ارتباط است. عوامل مورد بررسی نازایی در خانم‌ها: - سابقه ازدواج‌هاي قبلي (خانم یکبار قبلاً ازدواج کرده باشد). - خانم از نظر ابتلا به بيماري‌های غدد داخلي مانند تيروئيد و ديابت سابقه داشته و یا یکی از بستگان نزدیکش به این بیماری‌ها مبتلا شده باشد.

 

- سابقه نازایی در بین خانواده - سن: خانم‌هایی که سن بالایی دارند، برای درمان با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند و شانس بهبودی در آن‌ها بسیار پایین است؛ بدین دلیل که: * خطر بروز سقط‌های ناگهانی (بدون دلیل) در خانم‌های پایین تر از سن 30 سال، 10 درصد و در خانم‌های بالای 40 سال، 34 درصد می‌باشد. * قدرت باروری در خانم‌های با سن بالا بسیار کم است. * به دلیل برخی بیماری‌ها که با افزایش سن در ارتباط هستند، میزان ناباروری نیز افزایش می‌یابد.

 

- مدت ازدواج: بین نزدیکی‌های مداوم و بروز بارداری رابطه‌ای مستقیم وجود دارد؛ بدین معنا که احتمال باردار شدن بعد از سپری شدن 2 سال، 95 درصد خواهد بود. بنابراین زوجین باید این نکته را نیز در نظر داشته باشند که شانس باردار شدن به زمان نیاز دارد. - سابقه سقط - وضعيت قاعدگي: سلامت هورمون‌هاي داخلي و انجام تخمک گذاري در این دوره حائز اهمیت است.

 

- سندرم تخمدان پلی کیستیك: زمانی که غدد درون‌ریز بدن کارکرد خود را از دست می‌دهند، تخمک‌گذاری دچار مشکل شده و این خود عامل مهمی ‌در بروز بیماری"سندرم تخمدان پلی کیستیك" می‌باشد. خانم‌هایی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، میزان هورمون‌های جنسی و انسولین در آن‌ها از حالت تعادل خارج شده و در نتیجه تولید تخمک و دوره قاعدگی با مشکل مواجه می‌گردد.

 

- وزن: همان طور که در بالا ذکر شد، افزایش وزن بر میزان باروری در خانم‌ها تاثیرگذار است؛ به طوری که حدود 12 درصد از ناباروری‌ها عاملش نامناسب بودن وزن است؛ چرا که انباشت چربی در بدن مقدار هورمون استروژن را به تدریج کم می‌کند و قدرت باروری را از بین می‌برد. 5 درصد كاهش وزن برای طبیعی شدن سطح هورمون‌ها و قدرت باروری كافی است.

 

- داشتن فعالیت‌های فیزیكی به طور روزانه و منظم در جلوگیری از تشدید نازایی تاثیرگذار است.

- گنجاندن مواد غذایی حاوی فیبر در برنامه غذایی روزانه

- دفعات نزدیکی در طول هفته

- چگونگی نزدیکی

 

- مدت نازائي: همان طور که در قبل به آن اشاره شد، هرچه طول مدت نازایی زوجین بیشتر شود، شانس درمان کاهش می‌یابد؛ چرا که افزایش سن دستگاه تولیدمثل به ویژه تخمدان‌ها نقش مهمی ‌بر ناباروری و خطر سقط جنین بازی می‌کند.

 

- شغل: بروز ناباروی در خانم‌هایی که با مواد سمی ‌ارتباط دارند بیشتر است در این افراد همچنین آسیب وارد شدن به تخمدان‌ها، لوله‌های رحمی ‌و ابتلا به عفونت‌های دستگاه تناسلی نیز شانس ابتلا به ناباروری را افزایش می‌دهد.

 

- استعمال سیگار و مواد مخدر: 1) کاهش قدرت باروری در خانم‌ها و آقایانی که از مواد مخدر و سیگار استفاده می‌کنند. 2) سن: بروز خطرات ناشی از مصرف این گونه مواد را افزایش می‌دهد؛ به طوری که هرچه سن بالاتر رود، عوارض بیشتری زوجین را تهدید می‌کند. 3) افزایش ایجاد جهش‌های ژنتیكی در تخمك 4) تولید اسپرم‌های ناسالم، كاهش میزان تولید اسپرم و اختلال در حركت اسپرم‌ها از عوارض استعمال سیگار و سایر مواد دخانی بر سلامت مردان است. 5) مهار هورمون‌هاي توليدمثل در مردان و زنان نیز از عوارض مهم و موثر مصرف حشیش می‌باشد.

 

- رژیم غذایی: چای و قهوه عوارض زیادی بر باروری زوجین دارند و حتی ممکن است سبب تاخیر بارداری در خانم‌ها شود. در مقابل نیز خانم‌هایی که در برنامه غذایی روزانه خود از چربی‌های اشباع نشده و پروتئین‌های گیاهی مانند روغن زیتون و آجیل استفاده می‌کنند، کمتر مبتلا به اختلالات باروری و تخمک‌گذاری می‌شوند.

 

- کم خونی: ناباروری با كمبود سلول‌های خونی مانند كمبود آهن، ویتامین B12 و كمبود فولات در ارتباط است. خانم‌ها می‌توانند با داشتن یک رژیم غذایی مناسب که در آن مواد غذایی نظیر سبزیجات، حبوبات و لبنیات گنجانده شده است، احتمال بروز این بیماری را کاهش دهند.