موسيقي ايراني رو به سكوت مي‌رود

موسيقي ايراني در طول سده‌ها و با گذر از تاريخ و كسب تجربيات متنوع و گوناگون، به اعتقاد كارشناسان و علاقمندان آنچنان جلايي يافته كه هنري ظريف و بديع از اين ديار كهن براي جهانيان به ارمغان آورده است.

اكنون اما به نظر مي‌رسد كه آواي موسيقي ايران كم‌طنين شده و بندرت نوايي از سازهاي ايراني به گوش مي‌رسد.

بسياري هنرمندان كشور از آن گله دارند كه حتي در برنامه‌هاي مناسبتي نيز از نواي سرشار از روح عرفاني و تعقل موسيقي ايراني كمتر استفاده مي‌شود.

شايد از همين روست كه كمتر جواني اكنون با طنين موسيقي ايراني آشناست و ‪ CDو كاستهاي خوانندگان پاپ، جاي اين موسيقي اصيل را در ذهن آنان پر كرده است.

يك كارشناس موسيقي در اين‌باره به خبرنگار ايرنا مي‌گويد: امور فرهنگي كشور ما به خاطر جوان بودن جمعيت، دچار ايراداتي شده كه يكي از آنها نداشتن گرايش به موسيقي ايراني بخصوص از سوي جوانها است.

به اعتقاد "محمود بالنده"، بخشي از اين كاستي به معرفي نشدن موسيقي ايراني در رسانه‌ها و كم‌كاري و وقت نگذاشتن موزيسين‌ها مربوط مي‌شود.

وي كه مديريت گروه موسيقي ايراني دانشگاه هنر را برعهده دارد، تصريح كرد: رسانه‌ها در مقابل موسيقي ايراني در حالي سكوت اختيار كرده‌اند كه رسانه‌هاي غربي خيلي جدي در زمينه موسيقي كار مي‌كنند بطوري كه جوان ما اكنون گيتار را خيلي بهتر از كمانچه و تار مي‌شناسد.

وي خاطرنشان كرد: در ذهن كودكان ما با شنيدن كلمه موسيقي، تصاوير ارگ و پيانو تداعي مي‌شود و جوانان ما فراگرفتن نوازندگي گيتار را نوعي پرستيژ و كلاس و نشانه فخر مي‌پندارند.

بالنده گفت: مفهوم موسيقي در ميان جوانان از شكل حقيقي خود فاصله گرفته و به يك امر تجملاتي بدل شده است.

اين استاد موسيقي افزود: جوانان ما موسيقي ايراني را موسيقي غمگين، پيرمردپسندانه و خموده مي‌دانند و طبيعي است كه برنامه‌هاي كنسرت موسيقي ايراني به زحمت يك سالن هزار نفره را پرمي‌كند اما درهمين دوره يك خواننده پاپ با اطمينان به دنبال يك سالن ‪ ۱۵هزار نفري مي‌گردد.

وي اظهار داشت: اگر تهاجم فرهنگي براي دولتمردان بزرگترين دغدغه و آزاردهنده است براي هنرمندان موسيقي اين امر يك "عذاب اليم" است.

وي يادآور شد: اكنون حضور ماهواره و اينترنت در بيشتر خانه‌ها غيرقابل كتمان است و از طريق اين رسانه‌ها، مردم به راحتي با موسيقي غرب آشنا مي‌شوند و در قبال آن موسيقي ايراني در داخل كشور با سكوت همراه شده است.

بالنده گفت: رسانه‌ها و موزيسين‌هاي كشورمان براي معرفي ساز و مفهوم و محتواي موسيقي ايراني به شكل جدي كاري انجام نداده‌اند تا جايي كه از هر ‪ ۱۰هنرجو كه وارد آموزشگاههاي موسيقي مي‌شوند، ‪ ۹نفر به دنبال گيتارهستند و فقط يك نفر آنها خواستار يادگيري موسيقي ايراني است.

وي افزود: طبيعتا در بازار كار هم هنرمندي مي‌تواند ‪ CDو كاست منتشر كند كه مخاطب داشته باشد و وقتي مي‌بيند ‪ CDو كاست موسيقي ايراني يك دهم موسيقي پاپ هم فروش ندارد، نمي‌تواند انگيزه‌اي براي ادامه كار داشته‌باشد.

به گفته وي، موسيقي در ميان جوانان مانند بقيه چيزها اعم از تاريخ و زبان ناشناخته مانده است، جوانان ما به دنبال ماهيت موسيقي نيستند، ما بارها به هنرجويان خود گفته‌ايم ساز گيتار خود را سركلاس نياورند اما بخاطر فخر فروختن و كلاس گذاشتن، اين ساز را همواره بر دوش خود حمل مي‌كنند.

وي خاطرنشان كرد: اين درحاليست كه متاسفانه جاي موسيقي حرفه‌اي غرب هم در كشور ما خالي است، اركستر سمفونيك ما هم يك اركستر جدي و پربار نيست.

بالنده افزود: البته در شرايط فعلي نمي‌توان انتظار چنداني از جوانان داشت، چون موقعي مي‌توان از آنان متوقع بود كه قبلا اطلاعات جامع و كاملي درباره موسيقي ايراني به آنها داده شده باشد.

وي تاكيد كرد: البته اين جو در بيشتر كشورها حاكم است، در سده اخير غربگرايي بويژه در كشورهاي جهان سوم توسعه يافته و پيروي از غرب در همه زمينه‌ها اعم از فناوري، هنر، فرهنگ و ... ديده مي‌شود.

وي گفت: در دورافتاده‌ترين روستاهاي آفريقا، كودكان سازهاي غربي مانند پيانو و گيتار را مي‌شناسند چرا كه شبانه‌روز تصوير اين سازها از شبكه‌هاي پرتعداد ماهواره‌اي پخش مي‌شود.

به هرحال گنجينه موسيقي ايراني، ميراثي است كه‌مي‌تواند دست‌مايه هنرمندان و سيراب‌كننده روح متعالي جوانان كشور باشد و رسانه‌ها و موزيسين‌ها با شوري دوباره مي‌توانند اين هنر رسمي كشور را احيا كنند. ك/‪۴