قرارداد ساخت انیمیشن

بیشتر کتاب های انیمیشن از اشاره به یکی از مهمترین مسائلی که یک انیماتور باید نسبت به آن آگاه باشد, پرهیز می کند چگونگی نوشتن قرارداد آیا واقعاً به یک وکیل نیاز است راه های زیادی برای گول زدن و تلکه کردن یک انیماتور یا فیلمساز مستقل وجود دارد

بیشتر کتاب‌های انیمیشن از اشاره به یکی از مهمترین مسائلی که یک انیماتور باید نسبت به آن آگاه باشد، پرهیز می‌کند چگونگی نوشتن قرارداد! آیا واقعاً به یک وکیل نیاز است؟ راه‌های زیادی برای گول زدن و تلکه کردن یک انیماتور یا فیلمساز مستقل وجود دارد. در این‌صورت اگر با یک کارشناس در ارتباط باشید. خیالتان آسوده خواهد بود و یک توافق‌نامه کتبی در بسیاری از موارد می‌تواند به شما کمک کند. در مورد وکیل نیز خودتان باید تصمیم بگیرد، اما فراموش نکنید که این‌کار کمی پرهزینه است. قراردادهائی که وکلا تهیه می‌کنند آنقدر قطور است که شما به‌عنوان انیماتور یا فیلمساز نمی‌توانید از آن سر دربیاورید.

● نکات اساسی در یک قرارداد

۱) شفافیت قرارداد: زبان ساده و در عین حال دقیق به شما کمک بسیاری می‌کند.

۲) کاربرد کلمه‌های کلیدی و تأکیدی بسیار مهم است.

۳) انصاف: قرارداد یک طرفه و فریبنده موجب نارضایتی شده و در عمل نیز قابل اجراء نیست. در کار انیمیشن به‌طور کل ۳ نوع قرارداد و یا توافقنامه وجود دارد.

۱) شما استخدام می‌شوید

۲) شما موظفید پروژه شخص دیگر را اجراء کنید.

۳) پروژه به شما تعلق دارد

در اینجا مثال‌هائی از هر یک این قراردادها را ارائه می‌کنیم و هر یک را همراه با تشریح نکات خوب یا بد دنبال می‌کنم.

▪ نخستین قرارداد، یک استخدام واقعی است:

این قرارداد میان شرکت ... به نشانی... که از این پس طرف اول قرارداد نامیده می‌شود و آقای.... به مشخصات... که از این پس طرف دوم قرارداد نامیده می‌شود منعقد می‌گردد.

۱) این قرارداد مراتب استخدام طرف دوم توسط طرف اول قرارداد را نشان می‌دهد.

۲) طرف دوم با سمت سازنده انیمیشن و به مدت دو سال از تاریخ... لغایت توسط طرف اول قرارداد استخدام می‌شود.

۳) بر طبق مفاد این قرارداد طرف دوم قرارداد به‌عنوان سازنده یا کارگردان فیلم‌های انیمیشنی که توسط طرف اول قرارداد انتخاب می‌شوند، فعالیت می‌کند. طرف دوم قرارداد توافق می‌کند به‌طور تمام وقت تمام تلاش خود را صرف اجراء مأموریت‌های محول شده از سوی طرف اول قرارداد انجام دهد. هزینه و مخارج مربوط به مسافرت‌هائی که به درخواست طرف اول صور می‌گیرد، توسط طرف اول پرداخت می‌شود.

۴) کارآئی طرف دوم قرارداد به‌عنوان سازنده یا کارگردان کارتون‌ها و پروژه‌های کارتونی برای طرف اول در طی این دو سال باید کاملاً همانند عملکردهای سابق وی باشد.

(این قرارداد در حقیقت تمدید یک قرارداد پیشین به حساب می‌آید، در عین حال که می‌تواند ضامن نسبی کیفیت کار طرف دوم باشد)

۵) طرف اول قرارداد می‌بایست در قبال خدمات طرف دوم در طی این دوره به‌ازاء هر ماه مبلغ... تومان را بپردازد. این مبلغ پول به‌ازاء هر هفته و به مدت ۵۰ هفته در طی هر یک از ۲ سال این قرارداد به میزان ....... پرداخت می‌شود. (دستمزد شما فاکتور مهمی به‌شمار می‌رود و مستلزم جستجو، شناخت نسبت به کارفرما و همسان ساختن مبلغ آن با خواسته‌ها و نیازها و مهمتر از همه مقایسه آن با سایر پیشنهادهای کاری موجود است. اگر نتوانید ارزش‌های خود را به کارفرما نشان دهید به‌طور قطع در نخستین قدم شکست خواهید خورد).

۶) به‌منظور جبران خدمات طرف دوم قرارداد، طرف اول موظف است پس از کسر دستمزد سالیانه .... تومان مندرج در بند پنج این قرارداد ۲۵% از سود خالص از هر یک از کارتون‌هائی که توسط طرف دوم قرارداد ساخته و یا کارگردانی شده است را به وی بپردازد.

▪ تبصره: سود خالص طرف اول پس از کسر هزینه‌های تولید، دستمزدها، مخارج سفر و ۳۰% از هزینه‌های عمومی توسط حسابداران این شرکت محاسبه می‌شود. (این بند بی‌معنی‌ترین بند قرارداد به حساب می‌آید. چیزی به‌عنوان سود خالص در منابع فیلمسازی وجود ندارد. پرفروش‌ترین فیلم‌ها در تاریخ سینما هیچ سود خالصی کسب نکردند.

این عین واقعیت است. اگر در نزد کارفرمای خود از چنان ارزشی برخوردار هستید که سهمی از فروش تولیدات به شما می‌رسد این سهم باید از دریافتی ناخالص شرکت باشد. حتی ۱% دریافتی‌های خالص ارزش بیشتری نسبت به ۲۵% سود خالص دارد. یک استاندارد شخصی می‌تواند ۵% از درآمد ناخالص، از نخستین فروش و به‌طور مداوم باشد. این مبلغ نه تنها شامل دریافتی حاصل از فروش و یا کرایه فیلم‌ها، شبکه‌های تلویزیونی و ویدیو می‌شود، بلکه حقوق نوعی از جمله دادوستد و عرضه اسباب‌بازی‌ها را نیز دربرمی‌گیرد. این بند را یکبار دیگر به دقت بخوانید).

۷) این قرارداد از سایر قراردادهای پیشین بین دو گروه متمایز بوده و هیچ‌یک از مفاد آن نمی‌تواند سهم طرف دوم از سود حاصل از فیلم‌هائی که ایشان در ان سهم قانونی دارد را تحت‌تأثیر قرار دهد.

۸) طرف اول قرارداد تا سه ماه پیش از پایان قرارداد فرصت دارد جهت تمدید قرارداد خود (با همان مفاد و شرایط ذکر شده در این قرارداد به مدت دو سال دیگر اقدام نموده و در ضمن ضمانتنامه‌ای را مبنی بر افزایش دستمزد که در بند ۶ ذکر شده ارائه نماید.

(این بند تمام اختیارات را به طرف اول قرارداد می‌دهد و شما حق کناره‌گیری از قرارداد را نخواهید داشت و در نتیجه از دستمزد و حقوقی که بلافاصله پس از کناره‌گیری از قرارداد عایدتان می‌شود محروم خواهید شد).

۹) اگر طرف اول قرارداد قصد تمدید قرارداد را نداشته باشد، در صورتی‌که پس از پایان مدت قرارداد از کارتون‌هائی که در طول دوره قرارداد توسط طرف دوم ساته یا کارگردانی می‌شدند سودی کسب نماید، می‌بایست سهم وی را از سود خالص عاید شده به بپردازد.

۱۰) این قرارداد از سوی هیچ‌یک از طرفین قابل انتقال نبوده، اما طرف دوم قرارداد می‌تواند حقوق خود را به یک شرکت یا همکار که با آن ارتباط تنگاتنگ دارد، منتقل کند.

۱۱) تمامی اطلاعیه‌ها تحت این قرارداد می‌بایست به‌صورت کتبی توسط یک آدرس ایمیل معتبر به آدرس دو طرف قرارداد (که در درون آن ذکر شده) ارسال گردد.

۱۲) این قرارداد مطابق با قوانین دولت جمهوری اسلامی ایران بوده و تغییر آن به‌طور شفاهی امکان‌پذیر نیست.

۱۳) امضاء دو طرف قرارداد ضامن اعتبار این قرارداد است.

▪ مثال بعدی

قراردادی است که بنا بر مفاد آن موظف هستید از دارائی‌های شخصی دیگر تصویرسازی کنید. این قرارداد میان شرکت ... به نشانی... به مدیریت ... که از این پس طرف اول قرارداد نامیده می‌شود و آقای .... به نشانی ... که از این پس طرف دوم قرارداد نامیده می‌شود، منعقد می‌شود.

۱) طرف اول قرارداد در زمینه تولید و بهره‌برداری از فیلم‌های صامت و غیرصامت، ضبط نمایشنامه، فیلم، اسلاید، برنامه‌های تلویزیونی و سایر رسانه‌های گروهی فعالیت می‌کند.

۲) طرف اول به‌طور مستقیم با هنرمندان نقاشان، انتشاراتی‌ها و غیره برای حق تولید، دست‌ یاری تولید، انطباق و بهره‌برداری به‌عنوان فیلم‌های سینمائی، قرارداد می‌بندد و طرف دوم قرارداد نیز موظف به ارائه خدماتی همچون تطبیق‌دهنده - انیماتور - کارگردان به طرف اول قرارداد خواهد بود.

۳) تعهدات طرف اول قرارداد:

الف) پرداخت... ریال بابت آماده‌سازی انطباق فیلنامه مصور برای فیلم

ب) پرداخت دست کم... ریال بابت کارگردانی و نظارت بر تولید فیلم‌های حداکثر هفت دقیقه‌ای.

ج) پرداخت دست‌کم... ریال بابت کارگردانی و نظارت بر تولید فیلم‌های هشت تا چهارده دقیقه‌ای.

د) پرداخت... ریال بابت کارگردانی و نظارت بر تولید فیلم‌های سی دقیقه‌ای

هـ) میزان دستمزد بابت کارگردانی و نظارت بر تولید هر یک از فیلم‌ها به‌صورت مکتوب با توافق میان دو طرف و پس از تحویل پروژه به طرف دوم قرارداد تعیین می‌گردد.

و) علاوه بر مبالغ ذکر شده در بندهای الف، ب، ج، د، طرف دوم قرارداد به میزان ۵% از درآمد ناخالص از تمامی منابع و فیلم‌هائی که توسط ایشان کارگردانی شده است را بنابر مفاد این قرارداد دریافت خواهد کرد.