انواع لگن برای زایمان

زايمان طبيعي :

معمولا در فاصله زماني دو هفته قبل از EDC آغاز ميشود . قبل از آن نرم شدگي ، كش آمدن ليگامانهاي لگني و بافتهاي نرم واژن و كوتاهي سرويكس ايجاد ميشود . انقباضات براكستون هيكس ، معمولا هفته ها قبل از زايمان حقيقي اتفاق ميافتد . محركهاي طبيعي احتمالي زايمان : 1/ هورمون جفتي فاكتور آزاد كننده كورتيكوتروپين 2/ استروژن باعث افزايش قابليت انقباض ميومتر 3/ كشش مكانيكي .

 

فازهاي زايمان :

1/ بروز انقباضات منظم رحمي و تكميل با اتساع كامل سرويكس و خود شامل سه فاز ( نهفته 14-20h، فعال در دیلاتاسیون 4Cm شروع و مرحله سوم كاهش سرعت ) . 2/ از اتساع كامل سرويكس تا زايمان نوزاد از چند دقیقه تا 3h . 3/ از زايمان كودك تا زايمان جفت تا 30 دقیقه . پيشرفت زايمان به سه جزء : نيروها ( انقباضات رحمي و زور زدن مادر ) ، لگن ( استخوان و بافت نرم ) و عبور كننده ( اندازه و وضعيت جنين ) وابسته است .

پلويمتري : شامل اندازه گيري ورودي لگن ، لگن مياني و خروجي لگن است . مهمترين كار ارزيابي لگن مياني است .

 

ورودي لگن :

قطر عرضي 13Cm. مهمترين قطر ورودی ، AP است . قطر AP حقيقي ( قطر مامائي ) تا 2Cm كمتر از قطر دياگونال است ( 12Cm جهت زايمان كافي است ) .

 

لگن مياني :

باليني اقطارش را نميتوان اندازه گيري كرد . قطر عرضي لگن مياني فاصله خارهاي ايسكيال است .

 

لگن خارجي :

عرضي بايد بيش از 8Cm باشد .

انواع لگن : 1/ ژنيكوئيد : شايعترين نوع لگن با ورودي گرد تا بيضي ( مناسب ترين براي زايمان ) 2/ اندروئيد : ورودي شبيه قلب ، لگن مياني باريك 3/ پلاتي پلوئيدنادرترين لگن ، كاهش ابعاد AP در تمام سطوح همراه با پهن بودن ابعاد عرضي 4/ انتروپوئيد : باريك بودن ورودي لگن ، لگن مياني و قوس پوبيك .

 

حركات اصلي زايمان:

1/ انگاژمان در اول زا چند روز تا چند هفته و در چند زاها در آغاز زايمان 2/ فلكشن گردن : نزول كوچكترين قطر سر جنين در لگن 3/ نزول : نازك شدن سرويكس و دراز شدن سگمان تحتاني 4/ چرخش داخلي : حين نزول . ورتكس از حالت عرضي به AP چرخش پيدا كند تا از خارهاي ايسكيال بگذرد 5/Extention : سر جنين پرينه را متسع كرده و اكسي پوت از زير سمفيز ميگذرد 6/ چرخش خارجي : پس از زايمان سر ايجاد ميشود .

نحوه ادراه زايمان و وضع حمل :
دستورات پيش از زايمان : افتراق انقباضات براكستون هيكس از انقباض ( لیبر ) حقيقي .

پذيرش : كنترل و ثبت انقباضات / شرح حال پارگي غشاء ، خونريزي و / بيماريها و زايمانهاي قبلي / وزن گيري مادر / آزمايشات لازم / معاينه Syst و مانورهاي لئوپولد / تعيين وزن جنين ، سمع FHR / مشخص نمودن عضو نمايش و Station / تعيين پوزيشن جنين / تعيين attiude سر جنين بر اساس پوزيشن / پلويمتري باCT در موارد FX لگن.

 

اداره مرحله اول ليبر :

1/ قرار گرفتن مادر در راحتترين وضعيت2 / محدوديت حركت در زمان استفاده كردن از انالژي 3/ خوابيدن به پهلوي چپ 4/ كنترل TPR هر4h و يا زودتر در صورت اندیکاسیون باليني 5/IVL . 6/ كنترل تب 7/ انجام آزمايشات لازم 8/ ارزيابي از نظر پره اكلامپسي و PROM . 9 / ارزيابي سرويكس هر دو ساعت 10/ كنترل FHR هر 30 دقيقه 11/ پارگي مصنوعي ممبرانها .

 

اداره مرحله دوم ليبر :

1/ FHR هر 15دقيقه 2/ وضعيت راحت بيمار 3/ دادن بي حسي 4/ اپيزيوتومي 5/ نگهداشتن سر در فلكشن كامل تا زمان عبور اكسيپوت از قوس زير پوبيس 6/ ارزيابي بند ناف 7/ كمك به زايمان شانه قدامي با فشار ملايم سر به پايين / ساكشن ترشحات بيني و دهان .

 

اپيزيوتومي :

در مرحله دوم لیبر و دو نوع ميدلاين و مديولترال . میدلاین خطر گسترش به اسفنکتر انال ولی ترمیم ساده دارد . مدیولترال خونریزی و ناراحتی بیشتر . 4درجه دارد I : مخاط واژن . II : مخاط و بافت زیر جلدی . III : درگیری اسفنکتر انال . IV : درگیری مخاط رکتوم .

 

اداره مرحله سوم ليبر :

با زايمان جفت . نشانه هاي جدا شدن جفت : بلند شدن بند ناف ، خونريزي ، گرد و سفت شدن رحم و بالا رفتن شكم مادر . 1/ بايد با فشار ملايم و كشش بند ناف با احتياط ( خطر پرولاپس رحم ) 2/ خارج كردن جفت با دست 3/ ارزيابي جفت 4/ لمس مكرر رحم پس از زايمان جفت 5/ ارزيابي كانال ، واژن و پرينه .

 

اداره مرحله 4 ليبر :

اولين ساعت پس از زايمان را ميگويند و بسياري از عوارض زايمان در همين ساعت رخ ميدهند.

 

مراقبت پس از زايمان :

شروع رژيم غذائي در اولين فرصت / تشويق به حركت كامل در اولين زمان ممكن / شروع ورزش يك روز بعد / شستشوي پرينه 2-3 بار در روز / اجتناب از دوش واژينال / استامينوفن / تشويق به ادرار كردن مكرر / CBC / ايمونيزاسيون مادران سرونگاتيو در روز ترخيص برعليه سرخجه / تزريق روگام در مادران Rh- در نوزاد + / ترخيص زنان بدون عارضه 24-48h بعد از زايمان / مسكن درد پستانها .

 

نفاس :

6-8w پس از زايمان جفت . ترشح نفاس ابتدا لوشيا روبرا ( خوني ) بعد لوشيا سروزا ( قهوه اي ) بعد لوشيا آلبا ( سفيد ) . مقاربت حداقل تا 2w بعد از زايمانممنوع . جهت جلوگيري از حاملگي ديافراگم و IUD بهتر است بعد از 6w زايمان استفاده شوند ولي به علت کواگولوپاتی OCP تا 4w ممنوع اما مینی پیل و بقيه روشها از ابتدا قابل استفاده اند . ويزيت 4-8w حتما با پاپ اسمير . واكسن سرخجه حداقل 3 ماه قبل از حاملگي

عوارض نفاس :

عفونت نفاسي : شايعترين نشانه تب . علل غير عفوني تب : دهيدارسيون / ترمبوفلبيت فمورال / طوفان تيروئيدي . علائم : لرز / سردرد / كسالت و بي اشتهائي . نشانه ها : رنگ پريدگي / تاكيكاردي و رحم نرم بزرگ و حساس ، لوشيا بدبو ، شوك اندوتوكسيك . ارگانيسم شايع : E.Coli / استرپ B هموليتيك / فكاليس و بيهوازيها و اكثرا مخلوط ( بي هوازيها بدنبال سزارين شايعترند ) . عوامل خطر عفونت : انمی / اكلامپسي / PROM طولاني / معاينه مكرر / زايمان طولاني .

 

89 ) خونريزي و علل :

بيش از 600ml حين يا بعد از مرحله 3 زايمان . پس از عفونت ، خونريزي علت اصلي مرگ مادران . علل : 1/ اتوني رحم ( شايعترين ) 2/ پارگي مشخص نشده 3/ محصولات احتباس يافته حاملگي 4/ هيپوفيبرينوژمي . اكثرا خونريزيهاي جدي در 24h اول اتفاق ولي تا هفته ها . اقدامات : ماساژ دو دستي رحم ، اكسي توسين ، بررسي رحم سرويكس و واژن ، تزريق PG ، درمان DIC ، هيستركتومي با بستن شريان هيپوگاستريك .

 

افسردگي :

در اكثر زنان در چند روز اول وجود دارد . شكل خفيف آن غم كودك با گريه مشخص ميشود . افسردگي شديد گاه تا ماهها ميماند كه بايد هيپوتيروئيدي را رد كرد . در صورت افسردگي شديد با افكار خودكشي و بايد با روانپزشك مشاوره انجام شود . سايكوز نفاسي حقيقي آشكار شدن بيماري رواني بدنبال استرس حاملگي و زايمان است و به روان درماني نياز دارد . فاكتورهاي موثر : فقدان خواب / استرس / اضطراب و عوامل هورموني / كاهش اندورفين ها ، استروژن و پروژسترون .

 

شيردهي :

كاهش پروژسترون محرك اوليه توليد شير است . پرولاکتين براي توليد طبيعي شير ضروري است . ( برموكريپتين مهار ترشح پرولاكتين ) . استعمال دخانيات و الكل بر حجم شير تاثير منفي دارد . تنها مواد كم شير مادر ويتامينهاي B6 ، B12 ، A و D ميباشند . عفونتهاي محدودي از شير مادر منتقل ميشوند . HIV1 مثبت نبايد به نوزاد شير بدهند .

 

مشكلات شيردهي :

ناكافي بودن شير : درمان : اطمينان دادن / استراحت / هيدراتاسيون مادر / تغذيه كافي . اثر down.Let با سرما ، درد و استرس مهار ميشود و با محركهاي شنوائي و بينائي برانگيخته ميشود در جاي ساكت و با آرامش و ديدن عكس بچه كمك كننده است . اسپري اكسي توسين در بيني 2 تا 3 دقيقه قبل از شير دادن نيز كمك ميكند . نوزاد هر 90 دقيقه شير نياز دارد.

 

 کنترااندیکاسیون شیردهی :

8 گروه ( گالاکتوزمی ، سل فعال درمان نشده ، HIV ، هرپس یا ابله مرغان نوک پستان ، رادیو دارو و سیتوتوکسیک ، سوء مصرف الکل ) . اما هپاتیت B و C و سیگار منعی ندارند .

احتقان : بويژه در اول زا مشكل شايع ( افزايش واسكولاريته و تجمع شير ) . درمان : شيردهي مكرر / ماساژ / كمپرس سرد / سينه بند شيردهي / دوشيدن . گاه تب دارند ( استامينوفن ) . اساس درمان : شيردهي مكرر .

 

نيپل دردناك :

غالبا ناشي از نحوه قرارگري و گير افتادگي آنها ميباشد . درمان : هواي آزاد ، نور ، سشوار . پوشش بيش از حد نيپل اگر چه درد را كم ميكند ولي در دراز مدت باعث كاهش شير ميشود.

 

ماستيت :

معمولا هفته ها تا ماهها پس از زايمان . علائم تب ، درد و اريتم يكطرفه و معمولا محدود به يك كوادران . علت عدم تخلیه کامل شیر . درمان : AB موثر بر استاف . عدم توجه يا عفونت مكرر ( آبسه ) ، AB و درناژ .

 

زردي :

در شير مادرخوارها شايعتر . چون سطح بيلي با دفع مدفوع رابطه دارد و شير خشك خوارها دفع مدفوع بيشتري دارند . در زردي زودرس كه در 3 روز اول است افزايش دفعات شيردهي كمك كننده . در سندرم زردي شير مادر ، زردي بعد از 3-7 روز و احتمالا بعلت وجود ماده اي در شير مادر است . تشخيص : اندازه گيري بيلي 2h پس از شيرخوردن . درمان : قطع موقت شير مادر تا افت بيلي به 16>. در موارد بسيار نادر شير مادر بايد كاملا قطع گردد .

 

مشكلات خاص :

مشكلات دهاني كودك در شير خوردن منعي ايجاد نميكنند . بزرگ كردن پستان بوسيله جراحي معمولا اختلالي ايجاد نميكند اما عمل جراحي كوچك كردن پستانها ( ماموپلاستي ) ممكن است دچار مشكل شوند .