افت تحصیلی کودکان، علت ها و راه حل ها

روزنامه اطلاعات:افت در لغت به معنای افتادن، نقصان، كاستی و كاهش است و اصطلاح آموزشی آن افت تحصیلی است كه در معنای عام به مردودی دانش‌آموزان و تكرار پایه‌ی تحصیلی اطلاق میشود.

 

افت تحصیلی را میتوان به دو دسته تقسیم كرد:

الف) افت تحصیلی آشكار (كمی): به تعداد آمار مردودی هر پایه و تكرار آن اطلاق میشود.‌
ب) افت تحصیلی پنهان (كیفی)

 

افت تحصیلی پنهان (كیفی) به دو دسته تقسیم میشود:

 

الف: شامل دانش‌آموزانی میشود كه برای جلوگیری از مردود شدن با توسل به شیوه‌های مختلف اقدام به گرفتن نمره نموده و جان به سلامت میبرند كه ممكن است ضعف خود را درپایه‌های بالاتر نشان داده و یا آن را جبران كنند.
ب: افت را اگر به معنای كاهش بگیریم هرگونه كاهش در رسیدن به اهداف آموزش و پرورش اعم از علمی و تربیتی و پرورشی افت محسوب میشود كه به چند مورد اشاره میشود:
1. یكی از اهداف آموزش و پرورش ساختن افرادی است كه بتوانند با استفاده از آموخته‌های خود بر مشكلات فائق آیند بنابر این وجود مشكلات خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و.. و ناتوانی افراد برای غلبه بر آنها نوع دیگری از افت تحصیلی را نشان میدهد.
2.اهداف آموزش و پرورش در هر جامعه‌ای انتقال میراث فرهنگی جامعه به نسل‌های بعدی است بنابراین به همان تعداد كه در جامعه‌ای افراد بیتوجه به ارزش‌های فرهنگی جامعه وجود داشته باشد یا به همان نسبت كه ارزش‌های فرهنگی در درون افراد نهادینه نشده باشد (افت ارزش‌ها) آموزش و پرورش در رسیدن به اهداف خود دچار افت گردیده است. نمونه‌های آن تقلب كردن دانش‌آموزان در جلسه‌ امتحان، رواج دروغ‌گوئی در جامعه، ریا، فریبكاری و غیبت، است.
3.به هر میزان جامعه‌ای تا رسیدن به مرز خودكفائی فاصله داشته باشد، افت روش‌های آموزش را در حدی كه وظیفه‌ آموزش و پرورش است، نشان میدهد. زیرا با 12 سال كه افراد اعم از زن و مرد در مدرسه میگذرانند چنانچه نظام آموزشی پویا و از انعطاف لازم برخوردار باشد، بایستی بتواند افرادی را تربیت كند كه ضمن آنكه گلیم خود را از آب بیرون میكشند، به رفع نیازهای جامعه كمك كنند.

 

از علل افت تحصیلی:
1.ناپایداری مدارس (تعویض مكرر و هر ساله‌ كادر اداری و آموزشی مدارس كه امكان برنامه‌ریزی منسجم و چندین ساله را نمیدهد
2.عدم كارائی مشاورین مدارس (محدود شدن وظیفه‌ مشاوره به هدایت تحصیلی صرف كه آنهم به درستی انجام نمیگیرد
3.كمبود فضا و تجهیزات و ساعات كارگاه و آزمایشگاه و كمررنگ شدن نقش آزمایش در تدریس و اكتفا كردن به تئوری.
.4 عدم استفاده از تكنولوژیهای روز در آموزش- سی دیهای آموزشی - ویدئو پروژكتور - فیلم‌های آموزشی
5.بیهویت شدن مدارس متوسطه با عمومی شدن سال اول و جدا كردن سال آخر به عنوان پیش‌دانشگاهی.
6.مدیریت خودمحور و غیرمشاركتی مدارس و بی توجهی به نظر معلمان در انتخاب مدیران‌
7.كاربرد روش‌های تدریس غیرفعال و سنتی كه باعث خستگی دانش‌آموزان و بیتحركی آنها و فعال نشدن فكر و ذهن آنها میشود.‌
8.عدم ثبات در اهداف و روش‌های آموزشی و پرورشی كه با تغییر دولت‌ها به یكبار كل سیاست‌گذاران و به تبع آن سیاست گذاریها عوض میشود.
9.وضعیت معیشتی نامطلوب معلمان كه باعث دو شیفته كار كردن و یا دو شغل بودن آنها میشود و باعث میگردد با روحیه‌ مناسب در كلاس درس حاضر نشوند.
10.بیانگیزه بودن معلمان نسبت به مطالعه و در نتیجه تكرار مكرر مطالب بدون ایجاد جاذبه‌ جدید برای دانش‌آموزان.
11. عدم بكار گماردن مدیران آموزشی كارآمد كه دوره‌های خاص مدیریت آموزشی را علاوه بر رشته‌ تخصصی خود گذرانده باشند در سطوح مختلف مدیریتی.
 .12كمبود فوق برنامه‌های موثر و محدود شدن فوق برنامه‌ها به برگزاری تعدادی مسابقه احكام و...
13.جدا كردن امور آموزشی و پرورشی كه معلمان فقط به مسائل آموزشی میپردازند.