وزن مناسب قبل از بارداری، چقدر باشد؟

بحث اضافه وزن از جمله مسایل مهمی است که خانم‌ها باید قبل از بارداری به آن توجه داشته باشند، زیرا با شروع دوران بارداری، دیگر نمی‌توان اختلالات تغذیه‌ای را به نحو مطلوب درمان کرد.
تناسب وزن
چنانچه خانمی دچار اضافه وزن است، بهتر است 3 ماه قبل از تصمیم به بارداری برای کاهش وزن اقدام کند. گرفتن رژیم‌های خودسرانه توصیه نمی‌شود و بهتر است خانم با مراجعه به متخصص تغذیه، رژیمی متعادل شامل هر 4 گروه اصلی مواد غذایی را دریافت کند.
کم‌کاری تیروئید، به دلیل فقر ید در جامعه ما شایع است. عدم درمان اختلالات غده تیروئید ممکن است باعث بروز مشکلاتی در دوران بارداری شود. به عنوان مثال عدم تأمین نیاز بدن به برخی از هورمون‌ها، باعث بزرگ‌تر شدن گواتر می‌شود که بروز چنین علایمی روی جنین به خصوص رشد مغزی او اثر منفی خواهد گذاشت. همچنین این خانم‌ها باید طی رژیم و دوره بارداری تحت نظر پزشک، دارو مصرف کنند تا بیماریشان تحت کنترل باشد.
بعد از کاهش وزن قبل از بارداری توجه به اضافه‌وزن بعد از بارداری نیز اهمیت پیدا می‌کند. خانم‌های باردار باید بدانند با هر اضافه وزنی که باردار می‌شوند، دیگر نمی‌توانند نسبت به کاهش وزن اقدام کنند، زیرا در دوران بارداری در طول 40 هفته، افزایش وزن اجتناب‌ناپذیر است. 50 درصد اضافه وزن بارداری مربوط به افزایش حجم ارگان‌ها و ذخایر چربی است. از این ذخایر برای تأمین نیاز رشدی جنین و بعد از آن شیردهی نوزاد استفاده می‌شود.
معمولاً به خانم‌های باردار توصیه می‌شود برای هفته اول تا چهلم بارداری جدولی تهیه کنند و بر اساس آن به اضافه‌وزنشان در دوران بارداری توجه داشته باشند. اصولاً تا هفته سیزدهم بارداری، یعنی 3 ماه اول که دوران ارگانوژنز است، ارگان‌ها در دوره زمانی مشخصی تکامل پیدا می‌کند و چون این دوران با آغاز ویار و تغییرات هورمونی همراه است، معمولاً خانم‌ها میلی به خوردن غذا ندارند و در نهایت وزن اضافه نمی‌کنند.
پرخوری یا کم‌ خوری، کاهش یا افزایش وزن در دوران بارداری می‌تواند باعث کم‌ وزنی، کوتاه‌ قد شدن یا سنگین‌ وزن و بلند قد شدن نوزاد شود که در این مواردنوزاد مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی و چاقی مفرط است.
اما اگر زنان باردار قصد دارند در این دوران کنترل دقیق‌تری بر وزنشان داشته باشند، بهتر است با توجه به میزان قد و وزنشان (ناشتا هنگام صبح بعد از تخلیه روده)، از تقسیم وزن به مجذور قد، شاخص توده بدنی‌شان را به دست آورند.
در زنان باردار، بالای سن 18 سال، اگر عدد به دست آمده مساوی یا بزرگ‌تر از عدد 5/18 است، اضافه وزن آن‌ها باید در دوران بارداری حداقل و حداکثر بین 18- 5/12 کیلوگرم باشد.
حال اگر شاخص توده بدنی بین 26 - 5/19 کیلوگرم است، مجموع وزن در کل دوران بارداری، باید حداقل 5/11 کیلوگرم و حداکثر 13 کیلوگرم اضافه شود.
اما اگر شاخص توده بدنی مساوی یا بیشتر از عدد 29 - 26 است، نباید بیش از 7 تا 5/11 کیلوگرم به وزن اضافه شود.
اگر خانم بارداری خیلی چاق و شاخص توده بدنی‌اش بالاتر از 29 است، در طول بارداری اضافه وزن بیش از 6 کیلوگرم مجاز نیست و می‌تواند برای جنین و خود مادر خطرناک باشد.
زنان باردار باید بدانند چقدر افزایش وزن برایشان مناسب است. پرخوری یا کم‌خوری، کاهش یا افزایش وزن در دوران بارداری می‌تواند باعث کم‌وزنی، کوتاه‌قد شدن یا سنگین‌وزن و بلندقد شدن نوزاد شود که در این موارد نوزاد مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی و چاقی مفرط است.
می‌بینید که اضافه وزن نه‌تنها قبل بلکه در طول بارداری نیز می‌تواند مشکل‌ساز باشد و بر روند طبیعی بارداری تأثیر منفی بگذارد.