استریا چرا و چگونه به‌وجود می‌آید؟

اگرچه اطلاعات علمی دقیقی در مورد علت پدید آمدن جوشگاه‌های پوستی معروف به «استریا» وجود ندارد ولی از عواملی مانند ژنتیک، بارداری، دوران بلوغ، جهش رشد، افزایش سریع وزن، از دست …

اگرچه اطلاعات علمی دقیقی در مورد علت پدید آمدن جوشگاه‌های پوستی معروف به «استریا» وجود ندارد ولی از عواملی مانند ژنتیک، بارداری، دوران بلوغ، جهش رشد، افزایش سریع وزن، از دست دادن وزن، چاقی، ورزش‌هایی که باعث افزایش سریع توده عضلانی می‌شوند، می‌توان به‌عنوان عوامل ایجاد استریا‌ها نام برد.

نوع پوست روی ایجاد استریا تاثیرگذار است چون استریا در نژاد قفقازی که پوست نسبتا روشنی دارند، بیشتر دیده می‌شود اما ایجاد آن با چرب یا خشک بودن پوست ارتباطی ندارد. در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم داخل شکم، پوست کشیده می‌شود و این حالت به‌خصوص در ۳ ماهه آخر بارداری بیشتر مشهود است. البته این جوشگاه‌ها در همه اتفاق نمی‌افتد و ۲۵ درصد خانم‌ها به آن مبتلا نمی‌شوند.

این کشش باعث جدا شدن الیاف لایه میانی (درم) پوست می‌شود که نتیجه آن جوشگاه‌هاست که بیشتر خانم‌ها از نظر زیبایی آن را دوست ندارند. لایه میانی پوست ما از الیافی تشکیل می‌شود که کلاژن و الاستین نامیده می‌شود یکی از نقش‌های این الیاف، صاف و با طراوت کردن پوست است و هرگونه آسیبی به آن می‌تواند ظاهر ناخوشایندی در پوست ایجاد کند. کشش پوست و از هم جدا شدن الیاف کلاژن درم، باعث می‌شود التهاب ایجاد شود و به همین دلیل استریاها به رنگ قرمز یا صورتی متمایل به آبی هستند ولی بعد از مدتی که التهاب فروکش می‌کند، به حالت سفید رنگ درمی‌آیند و سطح آنها نیز نازک و چروکیده می‌شود.

درمان استریا به زمان مراجعه و نوع درمان بستگی دارد. معمولا هرچه فرد مبتلا زودتر مراجعه کند، مثلا در زمانی که این خطوط التهابی یا قرمز رنگ هستند، درمان‌ها موثرترند، در حالی که استریاهای مزمن که رنگ آنها سفید شده است، پاسخ درمانی ضعیفی خواهند داشت.

شرکت‌های تجاری که محصولات آرایشی تولید می‌کنند، ادعا دارند کرم‌های مخصوصی برای این جوشگاه‌ها تولید کرده‌اند اما تا زمانی که بررسی جامعی روی این محصولات، انجام شود، نمی‌توان آنها را از نظر علمی تایید کرد. از لیزرهای به‌خصوصی نیز برای درمان این عارضه استفاده شده که موفقیت آن نسبی است. به‌طور کلی لیزر در مراحل اول ایجاد این ضایعه?ها ممکن است تاثیرگذار باشد اما در همه موارد کارایی لازم را نخواهد داشت. نکته اینکه پیشگیری از ایجاد این عارضه هم کمی مشکل است و ایجادش به اختیار فرد نیست که بتوان جلوی آن را کاملا گرفت.

مهم این است که به مبتلایان اطمینان‌خاطر داد تعداد قابل‌توجهی از این ضایعه?ها به مرور زمان بهتر می‌شوند و جوشگاه خیلی کم به چشم می‌آید.

دکتر عباس زمانیانمتخصص پوست

دانشیار دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران