لکنت زبان و راه های برقراری ارتباط با افراد لکنت دار

تبیان: به خاطر داشته باشید که اگر زمان حرف زدن با کودک یا بزرگسالی که دچار لکنت است احساس ناراحتی کنید، این احساس منفی به طرف مقابل هم القا می شود. البته بروز لکنت عمدتا در کودکان مشاهده می‌شود و شاید به جرات بتوان گفت که حدود یک درصد از افراد در جامعه ممکن است در بزرگسالی دچار لکنت باشند. 

 

 

لکنت زبان چیست؟

لکنت یک اختلال در جریان روانی گفتار فرد است. این‌که علت واقعی و معین لکنت چیست، موضوعی است که هنوز به طور کامل کشف نشده، اما تحقیقات دانشمندان نظریات متفاوتی را در این زمینه ارائه کرده است. آنچه روشن است این‌که علت‌های متفاوتی سبب لکنت در افراد مختلف می‌شود. اما این‌که مهمترین علت چیست جای سۆال است.

حدود 55 میلیون نفر از مردم دنیا بزرگسال یا کودک دارای لکنت هستند که این تعداد حدودا 1% از جمعیت مردم در کشورهای مختلف جهان راتشکیل داده است. طبق آخرین برآورد در ایران احتمالا این جمعیت حدود نیم میلیون است. پس خود این آمار نشان می‌دهد که ضروری است همه ما طرز برخورد با یک فرد مبتلا به لکنت را بیاموزیم به ویژه اگر این فرد یکی از اعضای خانواده یا نزدیکان ما باشد.

به خاطر داشته باشید که اگر زمان حرف زدن با کودک یا بزرگسالی که دچار لکنت است احساس ناراحتی کنید، این احساس منفی به طرف مقابل هم القا می‌شود.

البته بروز لکنت عمدتا در کودکان مشاهده می‌شود و شاید به جرات بتوان گفت که حدود یک درصد از افراد در جامعه ممکن است در بزرگسالی دچار لکنت باشند، اما در کل هستند خانواده‌هایی که درگیر این مسئله بوده بنابراین برای مواجهه با این شرایط باید آموزش ببینند. طرز رفتار خانواده با این دست افراد به ویژه در شکل گیری اعتماد به نفس آن‌ها در آینده و همچنین میزان و نحوه تعامل اجتماعی آن‌ها بسیار موثر و تاثیرگذار است.

چرا که لکنت زبان ممکن است باعث شرمساری فرد در تعاملات اجتماعی شود که این خود به نوعی به حس تنها بودن و عدم تمایل به شرکت در فعالیت‌های مختلف دامن زند.بنابراین کمک کردن به این دست کودکان و حتی بزرگسالان(برای این‌که احساس امنیت و اسودگی کنند) بسیار حائز اهمیت است.

 

 

چطور با یکی از اعضای خانواده که دچار لکنت است ارتباط برقرار کنیم؟

در ادامه به یک سری نکات اشاره می‌شود که به شما کمک می کند که چگونه با کودک مبتلا به لکنت زبان خود، ارتباط برقرار کنید:

 

• لکنت زبان را بفهمید و درک کنید: لکنت زبان یک اختلال در گفتار و تکلم است که صحبت کردن فرد را در بخش‌های متفاوتی مثل ابتدا، وسط یا در بازه‌های مختلفی در طی مکالمه را با خلل مواجه می‌کند. این مشکل می‌تواند با یک سری حرکات چهره مانند لرزیدن لب‌ها و فک، پرش‌های سریع چشم یا دیگر حرکات که جزیی از تلاش برای حرف زدن هستند توام شود.
•  
• هر چند لکنت دلایل و عوامل رشدی، ژنتیکی و عصب شناختی دارد با این حال مکانیسم دقیق آن هنوز شناخته شده نیست.
•  
• برخی موقعیت‌ها و شرایط می‌تواند لکنت را بدتر کند از جمله در جمع بودن، صحبت کردن در برابر دیگران، با تلاش حرف زدن. اگر زمان حرف زدن با کودک یا بزرگسالی که دچار لکنت است احساس ناراحتی کنید، این احساس منفی به طرف مقابل هم القا می‌شود.
•  
• با شخصی که لکنت دارد به طور طبیعی صحبت کنید: به جز کسانی که دارای مشکلات شنوایی هستند، نیازی نیست که هنگام صحبت کردن با این دست افراد صدای خود را بالا ببرید یا سرعت حرف زدن خود را کم کنید.
•  
• تماس چشمی‌تان را به طور طبیعی حفظ کنید. نیازی نیست که به چهره فرد مبتلا به لکنت زل بزنید یا از نگاه کردن به او طفره بروید.
• تصور نکنید که شخص لکنت دار خجالتی، عصبی یا ناتوان است. توانایی‌های روحی این افراد می‌تواند در حد عالی باشد. به طور غیر طبیعی خوب و مهربان نباشید بلکه خودتان باشید.
•  
• آرام باشید: هر قدر آرام تر و خونسردتر باشید شخص لکنت دار در بیان احساسات و حرفهایش آرام تر و راحت تر خواهد بود.
•  
• با دقت گوش دهید: بر روی موضوع تمرکز کنید نه به نحوه ابراز و انتقال پیام. اطمینان کسب کنید که زبان بدن تان علاقه شما را به شنیدن حرف‌های او بازتاب می دهد.
•  
• از تکنیک‌های گوش دادن فعال استفاده کنید: تا در آن شخص لکنت‌دار با علاقه‌مندی و قضاوت نکردن شما به تداوم حرف زدن تشویق شود. دیده شده که افراد مبتلا به لکنت وقتی با خودشان، اسباب‌بازی‌هایشان(البته در کودکان) یا گل و گیاهان ... صحبت می‌کنند بدون لکنت حرف می‌زنند شاید دلیل این مسئله در قضاوت نکردن مخاطب است.
•  
• صبور باشید: اگر عادت دارید که وسط حرف بپرید یا مهارت گوش دادن تان خوب نیست ممکن است وسوسه شوید که زودتر وسط حرف فرد لکنت‌دار بیابید و حرفش را قطع کنید یا مجبور به اتمام کلامش کنید. این کار نه تنها مودبانه نیست بلکه این تصور را که اطرافیان تمایل به شنیدن حرف‌های آن‌ها ندارند در لکنت‌دارها تقویت می‌کند.
•  
• سعی نکنید آن‌ها را هول کنید یا جملاتشان را تکمیل کنید: این علامت بی‌حوصلگی شماست. همچنین ممکن است گرفتار پیش داوری شوید و به غلط آنچه را که او می‌خواهد بگوید حدس بزنید.
•  
• اگر متوجه حرف‌های او نشدید دوباره بحث کنید: احساس خجالت یا عدم اطمینان باعث بهتر شدن جریان تعامل نخواهد شد. از این‌که از او بخواهید بخش‌هایی را دوباره تکرار کند احساس ناراحتی نکنید. حتی می‌توانید درباره موضوع لکنت با او حرف بزنید و حتی سعی کنید بحث را با متانت و هوش اداره کنید. بیشتر این افراد از این بحث استقبال خواهند کرد و آن را شانسی برای ابراز احساسات خود به طور راحت و صریح می‌دانند.
•  
• به روش حمایتی با کودک لکنت‌دار حرف بزنید: بیشتر کسانی که از لکنت رنج می‌برند کودکان هستند. به همان دقت و ظرافتی که با یک جوان یا بزرگسال لکنت‌دار حرف می‌زنید با این دست کودکان هم باید حرف زد تا به آن‌ها کمک کنید تا بفهمد مورد علاقه هستند و تسلی بخش شان باشید.
•  
• کودک را در حرف زدن هل نکنید: وقت بگذارید و حرف‌های او را با دقت بشنوید و هرگز جملاتش را کامل نکنید. از سرزنش کردن یا منفی جلوه دادن این ویژگی در کودک پرهیز کنید. هر قدر محیط خانواده حمایتی‌تر باشد همان اندازه کودک اعتماد و تمرکز لازم برای پیشرفت در تمام مهارت‌ها و نه فقط صحبت کردن را پیدا خواهد کرد. با کودک‌تان درباره مشکلاتش صادق باشید و با در مورد مشکلش حرف بزنید تا متوجه باشد که دارای هر مشکلی هم که باشد او را دوست دارید.