پنجمین سیاره منظومه شمسی تب کرده است

منظور از گرم شدن زمین بالا رفتن متوسط دمای زمین است که تغییرات آب و هوا را نیز در پی خواهد داشت گرم شدن زمین سبب تغییر الگوی بارش باران و برف, افزایش سطح آب دریاهای آزاد و کاهش سطح آب دریاچه ها و تاثیرات عمیق بر گونه های مختلف گیاهان و حیوانات و سرانجام انسان ها خواهد شد

دمای متوسط زمین در طول یک قرن پیش حدود ۵/۰ درجه سانتیگراد بیشتر شده است. ‌انتظار دانشمندان از ادامه روند فعلی آن است که در طول ۱۰۰ سال آینده میانگین دمای زمین ۵/۱ تا ۵/۳ درجه سانتیگراد افزایش پیدا کند. شاید پیش خود فکر کنید که <خب، اینکه مسئله‌ای نیست؟> اما باید توجه داشت که همین مقدار اندک افزایش دما می‌تواند آب و هوای زمین را به‌صورت بی‌سابقه‌ای تغییر دهد. زمانی که این پدیده رخ دهد، ممکن است تغییرات شگرفی در سطح آب اقیانوس‌ها، مزارع کشاورزی و هوایی که استنشاق می‌کنیم یا آبی که می‌نوشیم رخ دهد.

منظور از گرم‌شدن زمین بالا‌رفتن متوسط دمای زمین است که تغییرات آب و هوا را نیز در پی خواهد داشت. گرم‌شدن زمین سبب تغییر الگوی بارش باران و برف، افزایش سطح آب دریاهای آزاد و کاهش سطح آب دریاچه‌ها و تاثیرات عمیق بر گونه‌های مختلف گیاهان و حیوانات و سرانجام انسان‌ها خواهد شد. یکی از مواردی که تا پیش از گرم‌شدن زمین به سبب افزایش فعالیت‌های بشر به‌عنوان ابزار ایمن‌سازی برای زمین در نظر گرفته می‌شد گازهای گلخانه‌ای بودند، یعنی مجموعه‌ای از گازها که مقداری از انرژی خورشید را در جو زمین نگه می‌دارند و باعث گرم‌شدن جو می‌شوند که شامل بخار آب(H۲O) ، دی اکسید نیتروژن (۲(NO، دی‌اکسیدکربن (۲(CO و متان (۴(CH است. این گازهای گلخانه‌ای کره زمین را به اندازه‌ای گرم نگه می‌دارد که انسان‌ها بتوانند روی آن زندگی کنند اما اگر اثر گلخانه‌ای که به‌دلیل وجود این گازها در جو زمین به وجود می‌آید افزایش یابد ممکن است دمای زمین به اندازه‌ای زیاد شود که انسان‌ها و گیاهان و سایر جانداران از تحمل این گرما عاجز باشند.

● تاریخچه گرم‌شدن زمین‌

نخستین مطالعات در زمینه افزایش درجه حرارت زمین توسط آرنیوس، شیمیدان سوئدی و در حدود ۱۰۰ سال پیش آغاز شد. آرنیوس در سال ۱۸۹۶ میلا‌دی مدعی شد که بالا‌رفتن درجه حرارت زمین به‌دلیل اضافه شدن دی‌اکسیدکربن به جو زمین است اما به‌دلیل اینکه دانشمندان آن زمان اعتقاد داشتند که جریان‌های اقیانوسی بسیار بیشتر از افزایش دی‌اکسیدکربن توسط آلودگی‌های تولید شده بشری در گرم‌شدن آب و هوا موثر هستند، تحقیقات آرنیوس مسکوت ماند. موج دوم تحقیقات در خصوص گرم‌شدن زمین زمانی آغاز شد که عده‌ای از دانشمندان مدعی شدند که دی‌اکسیدکربن قادر است سد راه اشعه با طول موج بالا‌ شده و سبب بازگرداندن آن به سطح زمین شود، با وجود این دانشمندان اعتقاد داشتند که اقیانوس‌هایی که روی کره زمین قرار دارند توانایی جذب تمام دی‌اکسیدکربن تولیدی را دارا بوده و لذا این گاز قادر به افزایش درجه حرارت سطح زمین نیست اما مطالعات سایر دانشمندان نشان داد که اقیانوس‌ها تنها قادر به جذب یک سوم از این دی‌اکسیدکربن تولیدی هستند و دو سوم باقی مانده از دی‌اکسیدکربن تولیدی توسط فعالیت‌های انسانی در جو زمین باقی خواهد ماند. پس از اثبات این قضایا و در دهه ۶۰ میلا‌دی گرم‌شدن کره زمین تهدیدی جدی تلقی و مطالعات جدیدی روی آن آغاز شد و دکتر کیلنیگ در موسسه اقیانوس‌شناسی آمریکا به‌عنوان کاشف پدیده گرمایش جهانی نمودارهای حاصل از مطالعات خود را از میزان دی‌اکسیدکربن موجود در کره زمین ارائه کرد و به‌عنوان کاشف پدیده گرمایش جهانی شناخته شد. مطالعات دکتر کیلنیگ نشان می‌داد که گازهای تولیدی سریعا در حال افزایش در مناطق مختلف کره زمین است‌

● تاریخچه سوراخ شدن لا‌یه ازن‌

واقعه سوراخ شدن لا‌یه ازن در لا‌یه زیر استراتوسفر در بالا‌ی منطقه انتارکتیکا برای نخستین بار در دهه هفتاد توسط یک تیم تحقیقاتی به نام ‌ BAS کشف شد. این گروه وظیفه مشاهده (‌( Monitoring اتمسفر این منطقه را برعهده داشت. این اندازه‌گیری اولیه توسط گروه ‌ BAS که در سال ۱۹۸۵ انجام شد چنان نگران کننده بود که دانشمندان تصور می‌کردند دستگاه‌های اندازه‌گیری آنها خراب شده است اما با تعویض دستگاه‌ها نتایج به دست آمده از دستگاه‌های اولیه تایید شد و این خود سبب نگرانی بیشتر دانشمندان گردید، ظرف چند ماه بعد سوراخ شدن لا‌یه ازن توسط چشم مسلح قابل دیدن بود. اطلا‌عات به دست آمده توسط سایر گروه‌های تحقیقاتی این حقیقت را روشن‌تر کرد که سوراخ شدن لا‌یه ازن به طور سریع و در مقیاس بزرگی بر بالا‌ی منطقه انتارکتیکا در حال پیشروی است.

● آلودگی هوا

آلودگی هوا را می‌توان اینگونه تعریف کرد که هر جسم خارجی که وارد هوا شود و یا هر عاملی که نسبت معمولی و عادی مواد تشکیل‌دهنده هوا را تغییر دهد به‌گونه‌ای که این تغییر در نسبت مواد تشکیل دهنده سبب خسارت جانی به انسان‌ها، گیاهان و حیوانات شود را می‌توان آلودگی هوا نام نهاد. موادی که سبب آلوده‌شدن هوا می‌شوند ممکن است مقدارشان نامحسوس باشد، لذا سازمان‌های محیط زیست کشورها تعاریف مختلفی برای آلودگی هوا وضع کرده‌اند.

● منشأ مواد آلوده کننده هوا

منشأ آلا‌ینده‌های هوا ممکن است طبیعی و یا مصنوعی باشد. آلا‌ینده‌های طبیعی مانند دود حاصل از آتش‌نشان‌ها و سایر آتش سوزی‌ها که در منابع طبیعی اتفاق می‌افتد مانند آتش سوزی جنگل‌ها و آلا‌ینده‌های مصنوعی حاصل فعالیت‌های انسان است که در جریان تولید برق، فعالیت کارخانه‌ها، اتومبیل‌ها و سوزاندن سوخت‌های فسیلی به وجود می‌آید.

● انسان‌ها چگونه آب و هوا را تغییر می‌دهند؟

شاید باور این مسئله اندکی سخت باشد که انسان‌ها می‌توانند شرایطی به وجود آورند و یا دست به فعالیت‌هایی بزنند که آب و هوای زمین را تغییر دهد. به جرات می‌توان گفت که اکثر فعالیت‌های انسانی سبب تولید گازهای گلخانه‌ای می‌شود که روند تخریب لا‌یه ازن پس از انقلا‌ب صنعتی و اختراع ماشین‌آلا‌ت صنعتی و به‌دلیل افزایش فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی رواج بیشتری یافت و سبب دگرگونی در آب وهوا و چهره زمین شد. پیش از شروع انقلا‌ب صنعتی مقدار گازهای گلخانه‌ای کمتر بود اما با افزایش جمعیت و استفاده بیشتر از سوخت‌های فسیلی مانند نفت و زغال سنگ ترکیب گازهای موجود در جو زمین نیز تغییر پیدا کرد و گازهای آلا‌ینده به ترکیب لا‌یه ازن وارد شدند به‌گونه‌ای که هم اکنون غلظت این گازها از حدود ۲۷۰ واحد به ۳۶۷ واحد افزایش پیدا کرده است.انسان برای انجام فعالیت‌های روزمره خود انرژی مورد نیازش را از راه مصرف غذا به دست می‌آورد، همچنین انرژی مورد استفاده در منزل و محل کار را از طریق سوخت‌های فسیلی تامین می‌کنیم و نیز برای به حرکت درآوردن چرخ کارخانه‌ها و صنایع مختلف از اینگونه از سوخت‌ها بهره می‌گیریم، آیا می‌دانید که سوزاندن سوخت‌های فسیلی سبب تولید مقدار فراوانی گاز گلخانه‌ای و رسوخ این گازها به جو زمین خواهد شد؟

● معاهده کیوتو

این پیمان جهانی که توسط ۱۶۱ کشور مورد پذیرش قرار گرفته است، کشورهای مصرف‌کننده انرژی را به دودسته توسعه یافته و در حال توسعه تقسیم می‌کند. کشورهای توسعه یافته عضو پیمان کیوتو ملزم به کاهش پنج درصدی میزان دی‌اکسیدکربن تولیدی در کشور خود تا سال ۲۰۰۸ هستند، اما کشورهای در حال توسعه لزومی‌به کمتر کردن این مقدار از دی‌اکسیدکربن در کشور خود ندارند ولی توانایی به دست آوردن اعتبار کربنی را پس از اجرای پروژه‌هایی که منجر به کاهش میزان دی‌اکسیدکربن در کشورشان شود را دارا هستند که این اعتبار کربنی قابل فروش و معامله به کشورهای توسعه یافته است و این به معنای کاهش دی‌اکسیدکربن از طریق اعمال فناوری‌های جدید در کشورهای توسعه یافته و یا افزایش دی‌اکسیدکربن از طریق پرداخت پول و کمک به کاهش دی‌اکسیدکربن در کشورهای درحال توسعه است.

● اثر گرم‌شدن زمین‌

گرم‌شدن زمین اثرات مخرب فراوانی بر گیاهان، جانوران و انسان‌ها خواهد گذاشت که در سال‌های اخیر به‌دلیل گرم‌شدن بیشتر زمین نسبت به سال‌های گذشته این اثرات بیشتر دیده می‌شود.بسیاری از گونه‌های جانوری در حال انقراض هستند و توزیع جغرافیایی برخی از گونه‌های حیوانی نیز تغییر کرده است به‌عنوان نمونه بر طبق پیش‌بینی‌های سازمان محیط زیست آمریکا جمعیت اردک‌ها تا شصت سال دیگر به نصف کاهش پیدا خواهد کرد و یا تا پنجاه سال دیگر یک میلیون از گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض نابودی و انقراض قرار خواهند گرفت. به علا‌وه گرمایش زمین سبب آب‌شدن یخ‌های قطبی شده و این حجم از آب به آب اقیانوس‌ها اضافه می‌شود که خود سبب شیرین شدن آب اقیانوس‌ها خواهد شد و همین امر خود سبب تغییرات روی آب و هوا خواهد شد.

● تاثیر گرم‌شدن زمین بر زلزله‌ها

به تازگی بعدجدیدی از خطرات حاصل از گرم‌شدن زمین برای دانشمندان مشخص شده است، این نتایج نشان می‌دهد که تغییر توزیع آب در سیاره زمین به سبب تحولا‌ت آب و هوایی حاصل از گرم‌شدن زمین سبب تاثیر بر پوسته سیاره زمین خواهد شد؛ یعنی علا‌وه بر انتظار روزهایی گرم در انتظار وقوع زمین‌لرزه‌هایی بیشتر و آتشفشان‌هایی داغ‌تر و کوبنده‌تر باید بود.