یکشنبه, ۱۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 2 February, 2025
مجله ویستا

بیماری ای که به آن مسمومیت غذایی می گویند


بیماری ای که به آن مسمومیت غذایی می گویند

گاستروآنتریت عبارت است از آزردگی و عفونت لوله گوارش که غالبا می تواند باعث به هم خوردن ناگهانی و گاهی شدید وضعیت گوارشی شود و درواقع می توان آن را بیماری ای دانست که عوام به آن مسمومیت غذایی می گویند

گاستروآنتریت عبارت است از آزردگی و عفونت لوله گوارش که غالبا می‌تواند باعث به هم خوردن ناگهانی و گاهی شدید وضعیت گوارشی شود و درواقع می‌توان آن را بیماری‌ای دانست که عوام به آن مسمومیت غذایی می‌گویند. گاستروآنتریت ممکن است با دردهای روده یا کولیت اسپاستیک اشتباه گرفته شود. گاستروآنتریت در تمام سنین روی می‌دهد اما در کودکان کم سن و سال (۵-۱ سال) و افراد بالای ۶۰ سال شدیدتر است.

● علایم شایع

تهوع و گاهی استفراغ، اسهال که می‌تواند از روزانه دو، سه‌بار اجابت مزاج شل تا تعداد زیادی اجابت مزاج آبکی متغیر باشد. دل‌پیچه، درد، یا حساس بودن شکم هنگام لمس، بی‌اشتهایی، تب، ضعف و... .

● علل

انواع مختلفی از ویروس‌ها، باکتری‌ها، یا انگل‌ها که غذا یا آب را آلوده می‌کنند مصرف مسهل‌های قوی، تغییر در باکتری‌هایی که معمولا در روده‌ها وجود دارند، وجود سموم شیمیایی در بعضی گیاهان، غذاهای دریایی، یا غذاهای آلوده و مسمومیت با فلزات سنگین.

● عوامل افزایش‌دهنده خطر

افراد بالای ۶۰ سال، نوزادان یا شیرخواران، رژیم غذایی نامناسب، مصرف داروهای مثل آسپیرین، داروهای ضد التهابی غیراستروییدی، آنتی‌بیوتیک‌ها، مسهل‌ها، داروهای کورتیزونی، یا کافئین، مسافرت به مناطق نامناسب از نظر بهداشتی.

● پیشگیری

اگر شما یا یکی از اطرافیان گاستروآنتریت دارید، دستان خود را مرتب بشویید. هر چقدر که می‌توانید از علل و عوامل خطری که در بالا ذکر شد اجتناب کنید و به هنگام آماده کردن غذا بهداشت را رعایت کنید.

● عواقب مورد انتظار

استفراغ و اسهال معمولا در عرض دو تا پنج روز برطرف می‌شود، اما بزرگسالان ممکن است تا یک هفته دچار ضعف و خستگی باشند.

● عوارض احتمالی

کم‌آبی جدی که نیازمند تزریق سرم است. وجود یک بیماری جدی غیراز گاستروآنتریت که به دلیل شباهت علایم گاستروآنتریت به علایم آن، ممکن است با گاستروآنتریت اشتباه گرفته شود.

● درمان

اقدامات تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون و مدفوع باشد. درمان معمولا حمایتی است (استراحت، تجویز مایعات). موارد خفیف بیماری نیازی به بستری ندارند و در منزل درمان می‌شوند. لزومی ندارد افرادی که گاستروآنتریت دارند در مرکز درمانی از بقیه جدا شوند. بستری شدن در صورتی که کم‌آبی شدید باشد، لازم است.

● داروها

معمولا هیچ دارویی مورد نیاز نیست، اما اگر گاستروآنتریت شدید یا طولانی‌مدت باشد، امکان دارد داروی ضدتهوع و ضداسهال تجویز شود. بعضی از داروهای ضداسهال ممکن است باعث طولانی شدن اسهال و ناراحتی بیشتر شوند. امکان دارد برای بعضی از باکتری‌ها و انگل‌ها درمان آنتی‌بیوتیکی اختصاصی مورد نیاز باشد.

تا زمانی که تهوع، استفراغ، اسهال و تب برطرف نشده باشند، در رختخواب استراحت کنید. مقدار کافی از مایعات رقیق بنوشید و حتی پس از متوقف شدن اسهال و استفراغ، مایعات رقیق مثل چای، سودا، سوپ رقیق، یا ژلاتین بنوشید. اگر تا ۱۲ ساعت با مایعات مشکلی پیش نیامد، مقادیر کمی از غذاهای نرم مثل غلات، برنج، تخم‌مرغ، یا سیب‌زمینی پخته‌شده و ماست بخورید.

اگر تا دو، سه روز با غذاهای نرم مشکلی پیش نیامد، تدریجا رژیم عادی خود را از سر‌گیرید. از خوردن یا آشامیدن موارد زیر تا چند روز بعد از بهبودی خودداری کنید: غذاهای پرادویه (پیتزا، اسپاگتی، پیاز)، سس گوشت، سبزیجات و میوه‌های خام، سس سالاد، قهوه و شیر.

در این شرایط به پزشک خود مراجعه کنید

اگر علایم گاستروآنتریت بیش از دو روز طول بکشد.

اگر یکی از موارد زیر هنگام درمان رخ دهد:

۱ـ وجود مخاط یا خون در اجابت مزاج

۲ـ تب ۳/۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر

۳ـ تورم شکم

۴ـ درد شدید در شکم یا راست‌روده، خصوصا دردی که از وسط شکم شروع شود و تدریجا به قسمت پایینی شکم در سمت راست تغییر مکان دهد.

۵- اگر استفراغ و اسهال پس از درمان مجددا بازگردند.

۶- اگر علایم کم‌آبی مثل خشکی دهان، پوست چروکیده، تشنگی زیاد، یا کاهش ادرار به وجود آیند.