دیدگاه های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در قبال ایران

شاید بتوان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را مهم ترین رخدادی دانست که قرار است در سال ۲۰۰۸ میلادی روی دهد برای بسیاری از مردم جهان این انتخابات حتی از انتخابات داخلی کشورهایشان با اهمیت تر است

بسیاری از کارشناسان سیاسی به ویژه‏ تحلیلگران خاورمیانه معتقدند که نتیجه انتخابات ریاست‏جمهوری آمریکا تأثیر بسزایی بر برنامه‏های هسته ایران، جنگ عراق و اجرای طرح خاورمیانه بزرگ و... دارد.

هنگامی که سخنان کاندیداهای این انتخابات بررسی‏ می‏کنیم، در می‏یابیم که همگی آنان خواهان حل مساله ‏ایران از طریق دیپلماسی هستند و گزینه نظامی را مردود می دانند، حال باید منتظر ماند که ساکنان آینده کاخ سفید، پس از ورود به این عمارت بر وعده‏های انتخاباتی خود عمل می‏کند؟

در بین کاندیداهای این دوره انتخابات ریاست جمهوری‏آمریکا، نامزدهای حزب دموکرات موضع ملایم‏تری را اتخاذ کرده‏اند ولی آنان نیز بر اجرای تحریم‏های اقتصادی‏ علیه ایران در کنار همکاری‏های بین المللی تاکید می‏کنند.

در این میان، «هیلاری کلینتون» بانوی اول پیشین آمریکا و سناتور دموکرات نیویورک به تعامل مستقیم با ایران بدون‏ تعیین پیش شرط اعتقاد دارد. او که از اعضای میانه رو حزب دموکرات و از حامیان مذاکره واشنگتن با تهران ‏است، در نخستین سخنرانی خود گفت: اگر فکر کنیم از راه ‏دور می‏توان از نحوه فعالیت‏های ایران مطلع شده در اشتباه هستیم و من بدون پیش شرط با ایران مذاکره خواهم‏کرد. البته در این میان از برخی ابزارها نیز برای حرکت‏دادن ایرانی‏ها در مسیر دلخواهمان استفاده می کنم.

هیلاری کلینتون که پیش از این بخاطر تایید قطعنامه سنا مبنی بر قرار دادن ایران در فهرست سازمان های تروریستی‏ مورد انتقاد قرار گرفته بود، تاکید می‏کند که رای مثبت به‏ این قطعنامه به منظور آغاز مذاکرات دیپلماتیک و اعمال‏ تحریم‏های اقتصادی علیه سپاه پاسداران داده شده است و از این طریق می‏توان اقدامات سپاه پاسداران که در تمامی فعالیت‏های اقتصادی ایران حضور دارند را کنترل کرد.

سناتور «باراک اوباما» نیز که بخاطر پیروزی‏های اخیرش‏ بیشتر به ورود به کاخ سفید می‏اندیشد، مانند هیلاری‏ کلینتون و شاید به تقلید از سیاست‏های او خواهان مذاکره ‏رو در رو با «محمود احمدی نژاد» رئیس جمهوری ایران‏ است.

اوباما با اینکه معتقد است گزینه‏های نظامی باید روی‏ میز قرار بگیرد، در مصاحبه‏های اخیر خود بارها تاکیدکرده است که اگر به ایران و سوریه امتیازهای بدهیم، آنان نیز عملکردشان را تغییر می‏دهند. او می گوید که سیاست «جورج بوش» رئیس جمهوری آمریکا بسیار مضحک است، چرا که او تنها برای تهران و دمشق یک امتیاز قائل می‏شود و آن نیز عدم نابودی است.

این سناتور آمریکای_آفریقای تصریح می‏کند: به عنوان ‏رییس جمهور در صورت لزوم برای حفظ منافع ‏شهروندان آمریکای در سراسر جهان، از اقدام نظامی‏ استفاده می‏کنم، هر چند که اقدام نظامی تنها گزینه نیست.

«جان ادواردز» سناتور ایالات کارولنیای شمالی درباره حل‏ مساله هسته ای ایران می‏گوید: باید هم از هویج و هم از چماق استفاده کرد و بجای اظهارات تند درباره اقدام‏ نظامی علیه ایران باید نیروهای میانه رو این کشور را منزوی‏کنیم. این کشور باید درک کند که جامعه بین المللی به آنان‏ اجازه نمی‏دهد که به تسلیحات هسته‏ای دست یابند.

وی که از محبوبیت چندانی در بین حامیان حزب‏ دموکرات برخوردار نیست، تصریح می‏کند: باید همچنان ‏با قدرت‏های بزرگ همکاری کنیم و اگر دولت احمدی‏نژاد همکاری نکرد، با اجرای تحریم‏های بیشتر می‏توانیم‏ آنان را کنترل کنیم ولی با هر گام مثبت، باید امتیازهای را برای ‏آنان قائل شویم که این به معنای دادن هدیه نیست.

از سوی دیگر «مایک گروال» سناتور پیشین ایالات‏ آلاسکا معتقد است با در پیش گرفتن دیپلماسی در قبال‏ ایران هم می‏توان به این بحران خاتمه و هم اوضاع عراق را سر و سامان داد.

او که با اقدام نظامی شدیداً مخالف است و از تحریم‏های‏اقتصادی نیز حمایت نمی‏کند، در این باره می‏گوید: ایران ‏را به مدت ۲۷ سال تحریم کردیم و اکنون بخوبی می‏دانیم‏ که این اقدام موثر نیست. اگر ایران را به رسمیت بشناسیم، آنان به آرام کردن شیعیان عراق به ما کمک می‏کنند.

«دنیس کوسینیچ» نماینده ایالات اوهایو نیز خواهان ‏مذاکره مستقیم با ایران است. البته او پا را فراتر گذاشته و می‏گوید: شخصا به ایران خواهم رفت و نه تنها ایرانی ها راتشویق می‏کنم که از تلاش برای دستیابی به بمب هسته‏ای ‏دست بردارند بلکه از آنان می‏خواهم تا بجای استفاده از انرژی هسته‏ای از انرژی ارزان‏تری استفاده کنند.

در این میان، نامزدهای حزب جمهوری خواه درسیاست‏های خود، عملاً موضع شدیدتری را اتخاذ کرده‏اند. آنان نیز به ادامه سیاست‏های جورج بوش معتقد نیستند و خواهان استفاده از دیپلماسی برای حل مسأله هسته‏ای ایران هستند ولی گزینه نظامی از برنامه‏های هیچ یک از آنان کنار گذاشته نمی‏شود. «جان سیدنی مک کین» سناتور ایالات آریزونا و نامزد پیشرو حزب جمهوری خواه و امید آینده این حزب برای ‏جانشینی جورج بوش با اتخاذ مواضع تندتری نسبت به‏ دیگر کاندیداهای هم حزبی خود می‏گوید: در صدد ایجاد ائتلافی خارج از اختیارات سازمان ملل متحد هستم، زیرإ روسیه و چین تمامی اقدامات مؤثر آمریکا را خنثی می کنند.

وی تاکید می‏کند که اجرای تحریم‏های اقتصادی شدید، می‏تواند ایران را از مسیر کنونی خود خارج کند چرا که ‏اقتصاد ایران کاملاً شکننده است. می‏توان با ایران بدون‏پیش شرط مذاکره کرد ولی اقدام هماهنگ بین المللی دراین راه تأثیر بیشتری دارد.

مک کین که مانند بوش از اسرائیل حمایت می‏کند، بر این‏باور است که همه گزینه‏ها باید بر روی میز باقی بماند. او می گوید که هرچند گزینه نظامی اولویت ما نیست و مانند همیشه باید به عنوان آخرین گزینه بررسی شود ولی تنها یک مسأله بدتر از راه حل نظامی است و آن ایران دارای تسلیحات‏هسته‏ای است. او تصریح می کند که اگر زمانی شرایط بحرانی شود، مانند یک‏ رئیس جمهور قسم خورده اقدام فوری جهت تضمین ‏امنیت آمریکا انجام خواهم داد.

از سوی دیگر «فرد دالتون تامسون» سیاستمدار و عضو سنا خواستار تغییر رژیم در ایران است و می‏گوید: همزمان با ادامه اعمال تحریم و به کارگیری ‏اقدامات دیگر علیه ایران باید برای کمک به ایرانیان ‏جهت خلاصی از رژیم کنونی شان گام‏های دیگری‏ برداریم و از همین جهت نیازمند کمک متحدان اروپایی و عربی هستیم.

وی که مخالف تعامل مستقیم با ایران است، تأکید می‏کند: ایرانی‏ها هر اقدامی انجام داده‏اند تا ما را تضعیف کنند و حمایت آنان از حزب الله برای همین منظور انجام شده‏است. اگر با مقامات ایران دیدار کنیم مثل این است که ما به سمت آنان رفته و تضعیف شده‏ایم.

«مایک هاکبی» فرماندار سابق آرکانزاس و دیگر جمهوری‏خواهان نامزد انتخابات ریاست جمهوری معتقد است که‏ باید مانند دوره پس از حادثه ۱۱ سپتامبر که از لحاظ نظامی تهاجمی عمل کردیم در مقابله ایران از لحاظ دیپلماتیک تهاجمی عمل کنیم و تلاش‏های دیپلماتیک ‏خود را با اروپا، روسیه، چین، کره جنوبی و هند برای‏اعمال تحریم‏های اقتصادی بیشتر کنیم.

وی می‏گوید: معتقدم جورج بوش پیش از اقدام نظامی،خواهان ورشکستگی ایران بوده است و من این اقدام راحمایت می‏کنم.

«میت رامنی» سیاستمدار جمهوری خواهان نیز از مذاکره ‏مستقیم و یا دوجانبه تهران و واشنگتن استقبال نمی‏کند و می‏گوید: تنها یک مکان هست که با آغوش باز از احمدی‏نژاد استقبال می‏کنم و آن دادگاه است، جایی که طبق ‏کنوانسیون نسل کشی به دلیل رد نسل کشی یهودیان باید محاکمه شود.

وی تصریح می‏کند: باید احساسی مانند آپارتاید آفریقای‏جنوبی و حتی بدتر از آن در ایران ایجاد کنیم و در این راه‏ نیازمند همکاری‏های بین المللی هستیم.

«دانکان هانتر» از اعضای جمهوری خواه مجلس‏ نمایندگان آمریکا مانند جان مک کین، نگاه تندی به‏ مساله هسته‏ای ایران دارد و می‏گوید: ایرانی‏ها تسلیحات‏ مرگباری را برای هدف قرار دادن آمریکایی‏ها به عراق ‏وارد می‏کنند، پس ما اجازه داریم برای ممانعت از عبور تسلیحات مرگبار تمامی آقدامات را بکار ببندیم. ایران ‏در حال حاضر دارای هزاران سانتریفوژ برای غنی سازی‏ است و هر لحظه می‏تواند به تسلیحات هسته‏ای دست‏ یابد، پس این حق آمریکا است که جلوی این پیشرفت را بگیرد.

اکنون بازار سخنان انتخاباتی در ایالت‏های آمریکا بسیار داغ است و همانطور که گفته شد، مسأله هسته‏ای ایران ‏یکی از اصلی‏ترین استراتژی‏های خارجی در برنامه‏های‏ نامزدی‏های ورود به کاخ سفید است.

به گفته بسیاری از کارشناسان، موضع‏گیری نامزدهای‏ آمریکایی در قبال پرونده هسته‏ای ایران، امتیاز ویژه‏ای‏ برای آنان محسوب می‏شود، چرا که بیشتر آمریکایی‏ها ازشروع جنگ جدیدی حمایت نمی‏کنند و خواهان ‏برقراری صلح در بین کشورشان هستند.

حال باید دید که در این مبارزات کدام یکی از دو حزب اصلی ‏آمریکا پیروز میدان می‏شود و پرونده‏ی هسته ای ایران پس از این انتخابات به کدام سمت کشیده خواهد شد.

مریم جعفری