آذرسنج‌های انبساطی

در این‌گونه آذرسنج‌ها از خاصیت انبساط اجسام جامد چه طولی و چه حجمی استفاده می‌گردد.
بهترین و عملی‌ترین این نوع آذرسنج انبساطی آذرسنج شافر - بودنبرگ Scnaffer Budenberg است که درجه گرما را از …

در این‌گونه آذرسنج‌ها از خاصیت انبساط اجسام جامد چه طولی و چه حجمی استفاده می‌گردد.

بهترین و عملی‌ترین این نوع آذرسنج انبساطی آذرسنج شافر - بودنبرگ Scnaffer Budenberg است که درجه گرما را از اختلاف انبساط طولی آهن و مس تعیین می‌نماید. این آذرسنج از یک لوله آهنی که در داخل آن یک میله مسی قرار گرفته به‌طوری که انتهاء آن به یک صفحه ساعتی متصل می‌باشد. چون انبساط مس از آهن بیشتر است لذا در نتیجه دراز شدن طول میله مسی دستگاهی را حرکت می‌دهد که به آن عقربه ساعت وصل است و آن عقربه روی صفحه ساعت که قبلاً درجه‌بندی شده حرکت می‌کند و بدین شکل درجه گرمای جسم مذابی با حرارت کوره تعیین می‌گردد.

البته مورد استعمال آذرسنج نامبرده نسبتاً محدود و از طرفی دیگر چندان قابل اعتماد نمی‌باشد.

نوع دوم آذرسنج انبساطی، گرماسنج معمولی جیوه‌ای است که از انبساط جیوه استفاده می‌شود. گرماسنج‌های جیوه‌ای که طرز عمل آنها بر همه روشن است چندان مورد استعمالی در کارهای گداز فلزات ندارند زیرا درجات گرمائی که می‌توان به‌وسیله آنها اندازه گرفت تا درجه غلیان جیوه که ۳۶۰ درجه سانتی‌گراد است کاملاً محدود است و بدین مناسبت اسم آذرسنج به آنها اطلاق نمی‌شود. برای اینکه بشود برد و وسعت اندازه‌گیری گرماسنج‌های انبساطی را زیاد نمود به‌جای جیوه مقداری گاز انیدرید کربنیک CO۲ یا ازت تحت فشار ۶۰ اتمسفر در لوله‌های مخصوصی که از کوارتزیا سیلیکات بورون Boron-Silicate ساخته شده قرار داده و بدین‌ترتیب مدرج نموده و با آنها می‌توان تا ۷۰۰ درجه سانتی‌گراد به آسانی اندازه گرفت.