خط فرمان بهتر از رابط کاربری

از واردکردن دستورها در خط فرمان امروزه کمتر استفاده می شود, اما اگر ابزار درستی وجود داشته باشد, خط فرمان می تواند بسیار قدرتمند ظاهر شود

از واردکردن دستورها در خط فرمان امروزه کمتر استفاده می‌شود، اما اگر ابزار درستی وجود داشته باشد، خط فرمان می‌تواند بسیار قدرتمند ظاهر شود. قدرت‌هایی که نمی‌توان آنها را بسادگی با یک رابط کاربری گرافیک به‌دست آورد و حتی در مواردی امکان اجرای آنها در رابط کاربری وجود ندارد.

قابل توجه است که بیشتر این دستورها را کاربران Mac نیز می‌توانند استفاده کنند. همچنین کاربران ویندوزی با نصب Cygwin می‌توانند تجربه‌ ترمینال‌های یونیکسی را به‌همراه داشته باشند. فقط به‌یاد داشته باشید ابزارهای پایین ممکن است در سیستم عامل شما نصب نشده باشد و قبل از هر چیزی باید آنها را نصب کنید.

۱۰ ـ Top

وقتی رایانه‌تان کند می‌شود یا هنگ می‌کند، دستور top برای درست‌کردن این خرابی‌ها استفاده می‌شود. با تایپ‌کردن دستور top در ترمینال می‌توان فهرست تمام برنامه‌های در حال اجرا در سیستم را ببینید. همچنین اطلاعاتی همچون میزان منابع مصرفی توسط آنها نیز نشان داده می‌شود. در این صورت اگر دیدید یک برنامه از خط خود خارج شده است، می‌توانید بسرعت آن را ببندید و سیستم را به حالت سالم و سریع همیشگی برگردانید. همه این اتفاقات طی چند ثانیه می‌تواند انجام شود و نیازی به انتظار برای نمایش پنجره با رابط گرافیکی نیست. اگر به‌دنبال دستور ساده‌تری از top می‌گردید، بهتر است htop را هم امتحان کنید.

۹ـ ifconfig

اگر بیش از یک رایانه در خانه دارید، پس احتمال این‌که وارد تنظیمات شبکه خود شوید، وجود دارد. شناختن شبکه می‌تواند به کنترل رایانه خانگی، دانلودهای بیت‌تورنت و اشتراک فایل بین چند سیستم کمک کند. در این‌گونه مواقع، دستور ifconfig بهترین راه است. این دستور علاوه بر نمایش آدرس آی‌پی و مک‌کارت‌های شبکه متصل به سیستم، قابلیت‌های بسیار بیشتری از جمله تنظیم‌کردن شبکه را دارد.

۸ـ chmod و chown

دو دستوری است که هنگام مواجه‌شدن با عبارت permission denied می‌گیرید، به‌کار می‌آید. اجرای chmod باعث ویرایش تنظیمات مرتبط با سطوح دسترسی هر فایل می‌شود و می‌توان دسترسی‌های خواندن، نوشتن و اجرا‌کردن را به هر فایل داد. این کار از طریق رابط کاربری گرافیکی نیز انجام می‌شود، اما chmod دقیق‌تر است. بخصوص وقتی با چند فایل کار می‌کنید، این دستور بیشتر خودش را نشان می‌دهد. دستور chown نیز برای تعویض مالک فایل کاربرد دارد.

۷ ـ ssh

دستور ssh باعث می‌شود بتوانیم به رایانه دیگری وصل شویم و از ترمینال آن استفاده کنیم و باعث می‌شود بتوان از راه دور سیستم دیگری را کنترل کرد. پروسس‌های در حال اجرا، تغییر تنظیمات دسترسی فایل‌ها و کنترل سیستم از راه دور می‌تواند کار راه‌بینداز باشد. این دستور برای یک کیس بدون مانیتور به اندازه یک دیتاسنتر در قاره‌ای دیگر مفید خواهد بود. حتی می‌توان با کمک ssh دستگاه جیل‌بریک شده iOS را از طریق شبکه کنترل کرد.

۶ ـ Wget

نبود دانلودر گرافیک فوق‌العاده در لینوکس برای کسانی که با ترمینال کار نمی‌کنند، یک نقص به‌شمار می‌رود. این در حالی است که کاربران مسلط‌تر با کمک wget کارهایی را انجام می‌دهند که با IDM در ویندوز هم نمی‌توان آن را انجام داد. دانلود تمام لینک‌های درون صفحه، دریافت کل یک وب‌سایت و... از دیگر قابلیت‌های این دستور است.

۵ـ Vi و Vim

تمام ابزارهای ویرایشگر متون ساده یک طرف، Vi و Vim هم یک طرف. این ابزارها می‌توانند برای ایجاد فهرست‌های انجام کار، ویرایش تنظیمات نرم‌افزارها یا تولید وب‌سایت به‌کار بیایند. این ویرایشگر تحت خط فرمان را بسیاری از حرفه‌ای‌های رایانه‌ای ترجیح می‌دهند و معتقدند خواندن متون با آن بسیار ساده‌تر از نرم‌افزارهای واژه‌پرداز دیگر است.

۴ـ Grep

همه دستورهای خط فرمان ساده نیستند. گاهی اوقات یک دستور ایجاد می‌کنید و با دیواری از متن مواجه می‌شوید که خواندنش غیرممکن است. خوشبختانه دستور grep برای حل این مشکل ایجاد شده است. این دستور به خودی خود می‌تواند درون تمام فایل‌های متنی سیستم را بگردد و عبارت مورد نظر شما را بیابد. از طرف دیگر، قدرت اصلی این دستور در استفاده از آن با ابزارهای دیگر نهفته است. می‌توان این دستور را طوری به‌کار گرفت که در خروجی برنامه‌های مختلف به‌دنبال خط یا عبارتی خاص بگردد!

۳ـ Pipes

Pipes نام ابزار خاصی نیست و در حقیقت مجموعه‌ای از ابزارهاست که اجازه می‌دهد خروجی یک برنامه به برنامه‌ای دیگر فرستاده شود. این برنامه می‌تواند خروجی یک دستور را در فایل بنویسد و ترکیب آن با Grep قدرتی فوق‌العاده به اپراتور می‌دهد.

۲ـ Find

برخلاف Grep که درون فایل‌های متنی را می‌گردد، دستور find برای جستجو براساس اطلاعات دیگری توسعه یافته است. از این دستور می‌توان در مواردی استفاده کرد که به‌دنبال نوع فایل خاصی می‌گردید یا مثلا آخرین بار چه زمانی آن را ویرایش کرده‌اید و...

این دستور از جستجوی ویندوز یا Spotlight سریع‌تر و قوی‌تر است و یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای یافتن فایل‌ها در سیستم به‌شمار می‌رود. علاوه بر آن، اگر بخواهید به‌دنبال چیزی درون یک فایل بگردید، می‌توانید خروجی آن را به grep بدهید تا این دستور هم جستجو درون فایل‌ را آغاز کند.

۱ـ apt-get و دیگر مدیرهای پکیج‌ها

اگر از باز‌کردن وب‌سایت برنامه‌های مختلف و از این صفحه به آن صفحه رفتن خسته شده‌اید، بهترین گزینه برای شما، مدیر پکیج‌ است. در اوبونتو این مدیر پکیج apt-get نام دارد، در Arch نام آن pacman است و در OS X آن را homebrew نام‌ذاری کرده‌اند. این ابزارها درون خود دیتابیس بزرگی از برنامه‌ها را ذخیره کرده است و با تایپ نام نرم‌افزار می‌توان بسادگی آن را نصب کرد. این مدیرهای بسته حتی تمام پیش‌نیازهای لازم برای نصب هر نرم‌افزار را تهیه کرده و به‌طور خودکار آخرین نسخه آنها را به‌روزرسانی می‌کند.

محمدرضا قربانی