سه شنبه, ۸ خرداد, ۱۴۰۳ / 28 May, 2024
مسجد و مدرسه سپهسالار
چسبیده به نماد دموكراسی ایران، یعنی مجلس شورای ملی سابق، مدرسه با شكوهی سر بر افراشته كه زیبایی آن زبانزد همه تهرانیان است. مدرسه و مسجد سپهسالار با نام جدید مدرسه عالی شهید مطهری. در حقیقت می توان این دو را نماد وحدت علم و سیاست در كنار یكدیگر دانست.
مؤسس این مدرسه، میرزا حسین خان سپهسالار، مرد سیاست معروف دوره قاجار است. حسین سپهسالار در سال ۱۲۴۱ق در قزوین متولد شد. پدر او نبی خان امیر دیوان قزوینی بود. میرزا نبی خان و میرزا تقی خان امیر كبیر از دوستان نزدیك یكدیگر به شمار می آمدند به همین خاطر امیر كبیر دو فرزند پسر نبی خان را به تهران فرا خواند و در تربیت آنان كوشش فراوانی به خرج داد. حسین سپهسالار تحصیلات خود را در تهران و سپس اروپا به پایان رساند. در سال ۱۲۶۷ امیر كبیر اولین كار دولتی را كه منصب كار پردازی سفارت ایران در بمبئی بود به وی تفویض كرد.
دوره پیشرفت وی از همین زمان شروع شد: ژنرال قونسولگری در تفلیس، وزیر مختاری دوره عثمانی، سپهسالار قشون دولتی، در سال ۱۲۸۸ به صدارت عظمای ایران رسید. با تحریك تعدادی از افراد درباری و سیاسی، وی از كار بركنار شد، ولی مجدداً به كار دعوت گردید: وزارت خارجه، حكومت ایالت فارس و خراسان و نهایتاً در سال ۱۲۹۸ بر اثر كارشكنی دشمنان به كل از مشاغل دولتی معزول شد. نهایتاً در سال ۱۲۹۸ در مشهد مقدس فوت كرد.
میرزا حسین خان سپهسالار علاقه مند به انجام كارهای عظیم و به یادماندنی بود. از جمله كارهایی كه می خواست از خود به جای بگذارد احداث مدرسه و مسجدی جهت تحصیل محصلان ایرانی بود.
در سال ۱۲۹۶ احداث این مجموعه شروع شد. وی جهت محكم ساختن بنا حدود ۱۷متر از تمام محوطۀ بنا را خاكبرداری و سپس شفته ریزی كرد و آنگاه بنای عمارت آغاز شد. طراح این بنا و همچنین مجلس شورای ملی و عمارت بهارستان مهندس میرزا مهدی خان شقاقی (ممتحن الدوله) بود.
سپهسالار كه تا سال ۱۲۹۷ در تهران حضور داشت خود بر كارها نظارت كرد ولی از وقتی كه عزل گردید كار احداث این بنا از نظارت مستقیم وی خارج شد ولی كارها ادامه پیدا كرد. سپهسالار وقفنامه مفصلی جهت حفظ مجموعه احداثی خود نوشت. وی برای مرمت و ادامه كار مسجد، موقوفات زیادی گذاشت.
پس از فوت وی بنا به وقفنامه، شاه یعنی ناصرالدین شاه مجری كار موقوفه شد. ناصرالدین شاه برای جبران رفتاری كه با سپهسالار شده بود و برای اتمام ساختمان این اثر بر جسته تاریخی یحیی خان مشیر الدوله برادر او را كه در آن موقع وزارت عدلیه را بر عهده داشت، ناظر اتمام بنا و مجری تكمیل بنا كرد.
به علت عظمت كار، بنایی تا سالها طول كشید كه به شكل فعلی خود درآمد. حتی در سالهای ۱۳۰۷-۱۳۰۸ش مجدداً كاشیهای بنا كه آسیب دیده بود مرمت شد. از زیبایی و عظمت بنا همین بس كه پس از گذشت قریب به ۱۲۱ سال از احداث بنای آن هنوز از زیباترین و عظیم ترین ساختمانهای تهران است.
جلال فرهمند
مآخذ:
امیر حسین ذاكر زاده. سرگذشت طهران. تهران، قلم، ۱۳۷۳.
ابوالقاسم سحاب. تاریخ مدرسه عالی سپهسالار. تهران، بی نا، ۱۳۲۹.
خاطرات ممتحن الدوله. به كوشش حسینقلی خانشقاقی. تهران، فردوسی، ۱۳۶۲.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران انتخابات ریاست جمهوری انتخابات مجلس دوازدهم مجلس شورای اسلامی مجلس سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سیدابراهیم رئیسی شهدای خدمت رئیسی انتخابات ریاست جمهوری 1403
تهران قتل دستگیری پلیس افزایش حقوق بازنشستگان سازمان هواشناسی شهرداری تهران فضای مجازی آتش سوزی وزارت بهداشت کنکور بارش باران
حقوق بازنشستگان تورم خودرو دولت سیزدهم بانک مرکزی قیمت خودرو قیمت طلا مسکن قیمت دلار بورس بازار خودرو بازنشستگان
تالار وحدت بازیگر تلویزیون سینما رسانه ملی موسیقی سریال سینمای ایران قرآن کریم جشنواره کن
دانشگاه آزاد اسلامی جراحی شورای عالی انقلاب فرهنگی دانش بنیان
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین غزه روسیه جنگ غزه آمریکا رفح ترکیه نوار غزه چین اوکراین
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر مهدی طارمی بارسلونا لیگ برتر ایران تیم ملی والیبال ایران جواد نکونام استقلال خوزستان والیبال بازی
هوش مصنوعی سامسونگ ایلان ماسک اپل اینستاگرام ماهواره گوگل شرکت های دانش بنیان واتساپ
آلزایمر نمک کودک تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو سکته مغزی استرس افسردگی حیوانات