بیماری ۲ درصد مردم

بیماری فیبرومیالژی یک بیماری مزمن با دوره‌های تشدید و تخفیف است. خصوصیت اصلی این بیماری، درد منتشر بدن است؛ یعنی فرد مبتلا در بخش‌های مختلف بدن دچار دردهای مزمن می‌شود. این …

بیماری فیبرومیالژی یک بیماری مزمن با دوره‌های تشدید و تخفیف است. خصوصیت اصلی این بیماری، درد منتشر بدن است؛ یعنی فرد مبتلا در بخش‌های مختلف بدن دچار دردهای مزمن می‌شود. این دردها بیشتر در عضلات احساس می‌شوند و گاهی فرد به مفاصل دردناک هم اشاره می‌کند...

برخی بیماران در هوای سرد درد بیشتری دارند. علاوه بر درد، خستگی مزمن و شدید هم از علایم بیماری است. بیماران حتی بعد از یک خواب چند ساعته هم احساس خستگی می‌کنند. آنها ممکن است دیر به خواب روند یا شب‌ها چندین بار از خواب بیدار شوند. از علایم شایع دیگر، می‌توان به گزگز یا خواب رفتن دست‌ها، دل‌دردهای بدون علت خاص، خشکی مفاصل، اختلال تمرکز و تحریک‌پذیری خلق اشاره کرد. نیمی از مبتلایان به سردردهای مزمن دچارند و حداقل یک‌سوم آنها همزمان دچار اضطراب یا افسردگی هستند. تاکنون علت دقیق ابتلا به این بیماری مشخص نشده است اما به نظر نمی‌رسد عفونت‌های مزمن علت آن باشند. در بدن بیماران مطلقا علایمی از التهاب یافت نمی‌شود و جواب تمام آزمایش‌هایشان طبیعی است. حداقل ۲ درصد کل افراد جامعه به فیبرومیالژی مبتلا هستند. شیوع این بیماری در زنان چند برابر مردان است. بیشترین شیوع بیماری در سنین ۲۰ تا ۵۰ سال دیده می‌شود اما در نوجوانان و افراد مسن هم گزارش شده است. برای تشخیص فیبرومیالژی با انجام آزمایش‌هایی برای رد بیماری‌هایی مانند تب مالت، عفونت‌های مزمن، بیماری‌های روماتولوژیک، بیماری‌های عضلانی و اعصاب محیطی مورد بررسی قرار می‌گیرند. عوامل روانی مثل استرس می‌تواند باعث تشدید درد شود.

به‌هیچ‌وجه نباید به فرد مبتلا به فیبرومیالژی گفت که تظاهر به درد می‌کند چون افراد مبتلا واقعا از بیماری خود ناراحت هستند. اگر بیماری‌های جسمی علت بروز علایم نباشند، اقدام‌های درمانی لازم به ۲ صورت دارویی و غیردارویی انجام می‌شود. داروهایی از گروه مسکن‌ها، داروهای ضدالتهاب و ضدافسردگی، اثر مثبتی در بهبود بیماری داشته‌اند. تا زمانی که استرس‌های روانی کنترل نشوند، کنترل بیماری بسیار مشکل است. ورزش نکردن و در عین حال ورزش سنگین می‌تواند باعث ایجاد و تشدید علایم شود بنابراین بیماران باید فعالیت‌های ورزشی خود را به آهستگی شروع کنند و به‌تدریج آن را افزایش دهند. برای ادامه روند درمانی، باید ذهنیت بیمار را به فیبرومیالژی تغییر داد و به او کمک کرد تا بیماری را تحمل کند. انجام فعالیت‌های ورزشی مانند یوگا و ایروبیک، روان‌درمانی و مراجعه به مشاور و حضور در جلسه‌های گروه‌درمانی در بهبود بیماری نقش مهمی دارند.اگرچه اغلب نمی‌توان این بیماری را ریشه‌کن کرد، اما با اقدام‌های درمانی مناسب می‌توان بیماران را به زندگی عادی بازگرداند. بسیاری از افراد مبتلا به فیبرومیالژی از افراد موفق جامعه هستند و با کنارآمدن با بیماری و گنجاندن ورزش در برنامه روزانه‌شان، به زندگی خود ادامه می‌دهند. توجه کنید که فیبرومیالژی برابر با افسردگی نیست اما در صورتی که بیمار نخواهد وضعیت خود را بپذیرد و به سلامت خود کمک کند، ممکن است به عوارض ثانویه بیماری مانند افسردگی دچار شود.

دکتر امیرعلی سهراب‌پور

متخصص بیماری‌های داخلی

استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران