این سیگنال های فشرده

همه چیز درباره گیرنده های دیجیتال تلویزیون

گرچه در کشور ما سیستم پخش همگانی تلویزیون، در اکثر شهرهای کشور هنوز به‌صورت آنالوگ است ولی با توجه به اینکه تهران تحت پوشش پخش دیجیتال قراردارد، شاهد عرضه تلویزیون‌هایی با قابلیت پخش محتواهای دیجیتال هستیم.

البته اکثرا تلویزیون‌های جدید دارای این ویژگی هستند، ولی با توجه به قیمت گران تلویزیون‌های جدید و عدم تجهیز تلویزیون‌های قدیمی اکثرا به استفاده از دستگاه‌هایی برای دریافت محتواهای دیجیتال روی آورده‌اند.

دستگاه‌هایی که در بازار با نام گیرنده‌های دیجیتال شناخته می‌شوند.

اما این گیرنده‌ها چه می‌کنند چه ویژگی‌هایی دارند موضوعی است که در این بخش ما به آن پرداخته‌ایم. ضمن اینکه نکاتی که یک خریدار هنگام خرید باید مد نظر قرار دهد را نیز به شما گوشزد کرده‌ایم. پس اگر قصد خرید یک دستگاه گیرنده‌دیجیتال را دارید این مطلب را بخوانید:

● گیرنده دیجیتال تلویزیون چیست؟

برای دریافت برنامه‌های دیجیتال نیاز به وسیله‌ای به نام ستاپ باکس یا گیرنده دیجیتال است که سیگنال فشرده یا کدشده دیجیتالی را دریافت و به سیگنال آنالوگ قابل نمایش روی صفحه تلویزیون تبدیل کند.

می‌توان گفت Set top box‌ها یک شاهراه ارتباطی بین تلویزیون و PC یا TV-PC و تلفن، ماهواره هستند. ست‌تاپ‌باکس‌ها علاوه‌بر دریافت محتواهای دیجیتال، قابلیت‌های زیادی را برای تلویزیون آنالوگ شما فراهم می‌آورند.

روند استفاده از ست تاپ‌باکس‌ها در کشورهای مختلف جهان، بسیار سریع بوده و هست؛ چنان‌که در کشور آمریکا تا سال ۲۰۱۰ مصرف برق توسط ست‌تاپ‌باکس‌ها تقریبا ۴ درصد از مصرف کل روزانه برق در آمریکا خواهد بود.

ست تاپ‌باکس‌ها علاوه‌بر دریافت تلویزیون دیجیتال، قابلیت‌های زیادی را برای تلویزیون آنالوگ شما فراهم می‌آورند. در پخش تلویزیونی دیجیتال، باتوجه به تغییرات عمده نسبت به سیستم تلویزیونی آنالوگ، برای دریافت تلویزیون دیجیتال باید از دستگاه‌های گیرنده تلویزیون زمینی دیجیتال (DVB-T) استفاده کرد.

باتوجه به اینکه کاربران گیرنده DVB-T یا همان گیرنده‌های دیجیتال عموم مردم هستند و با سطوح آشنایی مختلف خواهند بود، لازم است نحوه نصب و تنظیمات و منوهای مربوطه حتی الامکان ساده باشد.

● ورودی و خروجی‌های اصلی گیرنده‌ها کدامند؟

▪ ورودی آنتن:

سیگنال تلویزیون دیجیتال از طریق کابلی که به آنتن روی بام یا آنتن روی تلویزیونی متصل است به ست تاپ باکس داده می‌شود. کانکتور ورودی آنتن گیرنده پورت RFIN معمولا مشابه ورودی آنتن تلویزیون است و از همان کانکتور می‌توان استفاده کرد. معمولا تیونر گیرنده‌های دیجیتال یک خروجی آنتن دارند که می‌توان از آن برای دریافت شبکه‌های آنالوگ، استفاده کرد. در این حالت، باید کابل آنتن هوایی را از این طریق به تلویزیون عادی یا هر دستگاه دیگر وصل کرد.

▪ خروجی صدا و تصویر:

صدا و تصویر خروجی، با پردازش سیگنال تلویزیونی دیجیتال استخراج می‌شود که باید به ورودی صدا و تصویر A/V تلویزیون وصل شود (پورت زرد برای تصویر، سفید و قرمز برای صدا).

ممکن است تصویر شامل سیگنال تله‌تکست هم باشد. بنابراین مانند تلویزیون‌های آنالوگ، دستگاه تلویزیون می‌تواند صفحات تله تکست را از سیگنال تصویر دیجیتال استخراج کند. بعضی از ست تاپ‌باکس‌ها علاوه‌بر خروجی صدا و تصویر آنالوگ، صدا و تصویر را به فرمت‌های دیگر نظیر تصویر HDMI، S-Video، Component یا Spdif (برای صدا) خروجی می‌دهند که در صورت پشتیبانی توسط دستگاه تلویزیون، می‌توان به جای خروجی تصویر و صدای آنالوگ، از این خروجی‌ها استفاده کرد که نسبتا کیفیت شنیداری و بصری بالاتری دارند.

▪ خروجی RF:

در بعضی از ست تاپ باکس ها، صدا و تصویر می‌تواند به فرمت RF و به شکل قابل دریافت توسط تلویزیون‌های آنالوگ تبدیل شود. کاربرد خروجی RF مذکور وقتی است که کاربر از دستگاه تلویزیونی استفاده می‌کند که مدل آن قدیمی بوده و ورودی صدا و تصویر A/V نداشته باشد. شیوه نصب و راه‌اندازی باتوجه به محدوده وسیع مخاطبان گیرنده DVB-T، نحوه نصب و راه‌اندازی آن تا حد ممکن سهل و آسان طراحی شده است.

اساسا باید آنتن به ست تاپ باکس و از ست تاپ باکس به تلویزیون متصل شود. اغلب آنتن‌ها دارای کابل کواکسیال هستند که باید آن را به ست تاپ باکس متصل کنید. شما می‌توانید کابل مشابهی را برای اتصال ست تاپ باکس به ورودی RF آنتن روی تلویزیون‌های قدیمی متصل کنید. در غیر این صورت، اگر تلویزیون شما دارای ورودی A/V (زرد برای تصویر و قرمز و سفید برای صدا) است، از آنها برای اتصال ست تاپ باکس به تلویزیون برای دریافت کیفیت بهتر صدا و تصویر استفاده کنید.

▪ برندهای موجود در بازار گیرنده‌های دیجیتال:

برندهای فراسو، ایکس‌ویژن، دنای، مارشال، شاتل تک، سیم ویو، سما، انرژی سیستم، دیجی باکس، ویونا و... از برندهای شناخته شده در بازار گیرنده‌های دیجیتال است که بسته به برند و قابلیت‌های فنی که دارند با قیمت‌های گوناگونی بین ۸۰ تا ۱۳۰ هزار تومان و حتی بیشتر به بازار عرضه می‌شوند.

برندهای ایرانی در این زمینه موفقیت بیشتری دارند تا برندهای وارداتی که اکثرا چینی هستند.

به گفته فعالان بازار اکثر محصولات این برندها از لحاظ قابلیت‌های فنی در یک حد بوده و از لحاظ قیمت نیز تقریبا در یک رده قیمتی هستند. اما برخی از این دستگاه‌ها امکاناتی نظیر قابلیت ضبط برنامه‌های تلویزیونی با کیفیت HD، قابلیت پخش برنامه‌های تلویزیونی با کیفیت بالا، تجهیز به خروجی و ورودی‌های خاص و… دارند که دیگر دستگاه‌ها فاقد این ویژگی‌ها هستند. به‌طور کلی گیرنده‌های دیجیتال در نوع عملکرد با هم هیچ تفاوتی ندارند و تنها تفاوت آنها نوع امکانات به‌کار رفته در آنها است که بسته به نوع امکاناتشان قیمت‌شان هم

متفاوت خواهد بود.

پس نباید فکر کنید گیرنده‌ای که گران‌تر است حتما گیرندگی‌اش هم بهتر است.همچنین توجه داشته باشید که دستگاهی که خریداری می‌کنید مورد تایید نماینده سازمان صدا و سیما (تکتا) باشد؛ زیرا فقط دستگاه‌های مورد تایید در صورت تغییر در سیستم پخش می‌توانند تغییرات را پشتیبانی کنند. دستگاه‌های مورد تایید این سازمان به هولوگرام مخصوص تکتا مزین هستند.

● نکاتی برای خرید گیرنده‌های دیجیتال:

▪ بودجه را مشخص کنید:

مانند خرید هر وسیله دیگری هنگام خرید گیرنده‌های دیجیتال نیز باید بودجه را برای خرید مشخص کنیم. زیرا چنین اقدامی از اتلاف وقت هنگام انتخاب کالا جلوگیری می‌کند.

▪ در مورد پورت‌های خروجی وسواس به خرج دهید:

تصاویر دریافتی از فرستنده‌های تلویزیون دیجیتال در ایران کیفیت تصویر و ابعاد تصویری مشابه تصاویر DVD استاندارد دارند. این تصاویر به بهترین شکل ممکن می‌توانند توسط کابل‌های کامپوزیت و کامپوننت در تلویزیون‌های معمولی و کابل کامپوننت (YPbPr) در تلویزیون‌های LCD و LED انتقال داده شوند. در نتیجه تصاویر دریافتی شما از شبکه‌های تلویزیونی شفافیت و وضوح بیشتری نسبت به تصاویر آنالوگ معمولی دارند. در انتقال تصاویر شبکه‌های تلویزیونی بین استفاده از کابل HDMI یا کامپوننت تفاوت محسوسی وجود ندارد.کابل HDMI ظرفیت بسیار بالاتری در انتقال اطلاعات نسبت به کابل‌های معمولی دارد. در نتیجه هنگام مشاهده تصاویر HD با استفاده از پخش‌کننده مولتی‌مدیای موجود در دستگاه، تفاوت کیفیت، بین کابل HDMI و دیگر کابل‌ها به شدت قابل توجه است.

▪ توجه به ویژگی‌های سخت‌افزاری اهمیت دارد:

شاید تصور کنید هنگام خرید یک گیرنده دیجیتال، توجه به ویژگی‌های سخت‌افزاری مانند حجم حافظه و… اهمیتی نداشته باشد.اما این تصوری اشتباه است. برای انتخاب یک گیرنده دیجیتال باید سخت‌افزار آن را در اولویت قرار داد.به‌طور کلی مهم‌ترین بخش در یک دستگاه گیرنده دیجیتال مادربرد و پاور دستگاه است که در برخی از دستگاه‌ها این دو بخش در کنار هم و روی یک بورد و در برخی دیگر از هم جدا هستند.

اما این دو قسمت بهتر است از هم جدا باشد؛ چون در صورتی که مشکلی برای پاور دستگاه شما پیش بیاید دیگر مادربرد شما نمی‌سوزد و فقط هزینه یک پاور را باید بپردازید.این را هم بگوییم که در مادربرد قطعاتی که کار‌های پردازش را انجام می‌دهند (تیونر، چیپ پردازنده، رم، قطعات الکترونیکی و…) وجود دارد. تیونر و رم دو قطعه عمومی هستند و چیپ قطعه اصلی است که همه کار‌های پردازش تصویر را انجام می‌دهد. این را هم بگوییم که کیفیت تصویر خروجی به صورت جدی به آن وابسته است.

تیونر دستگاه هم مسوولیت پردازش اولیه تصویر را به عهده دارد. رم یکی دیگر از قطعات مهم یک دستگاه گیرنده دیجیتال است که در بارگذاری تصویر و سرعت پردازش دستگاه تاثیر زیادی دارد. بنابراین هرچه مقدار حافظه رم دستگاه شما زیاد باشد به مراتب تصویر با سرعت و کیفیت بالاتری پردازش می‌شود. یکی دیگر از مزایای بالا بودن رم تسریع در کدگشایی تصاویر و تله‌تکس است و باعث می‌شود شما بدون نیاز به کدگشایی از تله تکس لذت ببرید.

▪ بدانید که طراحی و نوع آنتن در دریافت شبکه‌های دیجیتال موثر است:

طراحی و نحوه قرارگیری آنتن و نوع آنتن در میزان کیفیت تصویر و تعداد شبکه‌های قابل ارائه توسط دستگاه نقش دارد. برای دریافت سیگنال‌های تلویزیون دیجیتال، آنتن مورد استفاده باید به گونه‌ای طراحی شده باشد که بتواند هر دو کانال UHF و VHF را دریافت کند. این آنتن باید به سمت ایستگاه فرستنده قرار گیرد. استفاده از کابل‌های آنتن با مقدار اهم پایین (۷۵ اهم یا ۵۰ اهم)، استفاده از کوتاه‌ترین مسیر ممکن برای استفاده از کابل و استفاده از کابل یکپارچه، بهترین کیفیت دریافت تصویر را تضمین می‌کند.

▪ گیرنده‌ای خریداری کنید که اکثر فرمت‌ها را پشتیبانی کند:

یک گیرنده دیجیتال باید از فرمت‌های تصویری، صوتی، عکس پشتیبانی کند. فرمت‌های تصویری شامل avi، mkv، mp۴، mov، wmv، mtsو…. است و فرمت‌های صوتی نیز شامل wav,aac,wma,mp۳ می‌شود. فرمت‌های قابل پشتیبانی عکس نیز معمولا در گیرنده‌های دیجیتال تلویزیون png,bmp,jpg است.

▪ گارانتی را فراموش نکنید:

به گارانتی و خدمات پس از فروش دستگاه توجه کنید و سعی کنید دستگاهی را خریداری کنید که شرکت معتبری در زمینه ارائه خدمات پس از فروش از دستگاه حمایت کند. دستگاه‌های گیرنده دیجیتال ساختار چندان پیچیده‌ای ندارند. به همین دلیل شاید تصور کنید که دچار بروز مشکل نشده یا در صورت بروز ایراد در دستگاه قابلیت تعمیر ندارند. اما این تصوری اشتباه است. پس سعی کنید یک دستگاه با خدمات پس از فروش معتبر خریداری کنید.

مریم عسگری