قلب چادرملو فقط ۱۱ سال دیگر می‌تپد

اینجا چادرملو است. بهشت معادن ایران و بزرگ‌ترین معدن سنگ‌آهن کشور.

اینجا چادرملو است. بهشت معادن ایران و بزرگ‌ترین معدن سنگ‌آهن کشور. خطه‌ای زرخیز(یاآهن خیز!) در کویر مرکزی ایران که گرچه خاستگاه یکی از سخت‌ترین مواد معدنی ـ سنگ آهن ـ است، اما تلفیق این خشونت با انبوه گل و سبزه، آمیزه‌ای دلنشین از تضاد طبیعت را در ۱۸۰ کیلومتری شمالی شرقی شهر یزد و ۳۰۰ کیلومتری جنوب طبس رقم زده است.

این معدن سنگ آهن تا سال ۱۳۱۹ یعنی زمان کشف آن، در قامت یک تپه نه چندان کوتاه در بیابان خودنمایی می کرده و از سال ۷۸ یعنی زمان شروع تجاری تولید کنسانتره با سه خط تا امروز که با پنج خط فعالیت می کند، با تقدیم ۱۲۶ میلیون تن از ذخایر درونی خود به اقتصاد کشور، تبدیل به دره ای عمیق شده و همچنان به همت ۲۸۷۵ کارگر عمیق تر هم می شود.

بر اساس برآوردهای انجام شده، میزان ذخیره این معدن ۴۰۰ میلیون تن بوده که از این رقم ۳۲۰ میلیون تن قابل استخراج بوده که اکنون ۱۸۰میلیون تن باقی مانده که با رشد برداشت پیش بینی می شود قلب چادرملو فقط تا ۱۱ سال دیگر بتپد.

به این ترتیب می توان تصور کرد معدنی که میلیاردها تومان سرمایه گذاری برای تجهیز کارگاه ها و مجتمع های صنعتی و مسکونی اطراف آن انجام شده، باید کرکره ها را پایین کشیده و دوباره به تماشای سکوت شبانه روزی بیابان بنشیند یا به قول یکی از مدیران می تواند در صورت تحقق رویای انتقال آب خزر به کویر مرکزی، تبدیل به دریاچه ای تفریحی شود؟ خیر! ... چادرملو، همچنان سخاوتمند خواهد ماند.

سخاوتمندی که فقط مختص کویر یزد نیست و اساسا خصلت خاک این سرزمین بوده که به مردمانش نیز منتقل شده است.

آن گونه که مسئولان می گویند یک بلوک غنی دیگر سنگ آهن در اطراف چادرملو شناسایی شده است که در صورت اتمام ذخایر این معدن، امکان بهره برداری از همسایه نه چندان دور آن وجود خواهد داشت؛ اما با وجود این که مدیران چادرملو از سال ۱۳۸۴ برای واگذاری این محدوده جدید معدنی به ایمیدرو (سازمان توسعه معادن و صنایع معدنی ایران) درخواست داده اند، تاکنون این واگذاری قطعی نشده است.

آن طور که گفته می شود مسائلی در حوزه زیست محیطی و حیات وحش منطقه وجود دارد که باعث شده واگذاری این محدوده معدنی به چادرملو با تاخیر مواجه شود.

در منطقه صنعتی و معدنی چادرملو که قدم می زنی نگاه به کارگاه های سراسر فعالیت و کار شاید تحریم ها را که مانع از ورود هرگونه ماشین آلات صنعتی به کشور می کنند در پیش چشم هر بیننده ای کوچک نشان دهد.

گرچه این معدن اساس کار خود را بر تأمین مواد اولیه برای صنایع داخلی قرار داده، اما بخشی از درآمد خود را نیز از محل صادرات کسب می کند، اما این درآمد جنبه کالایی دارد؛ به این ترتیب که به جای ارز حاصل از صادرات سنگ آهن و کنسانتره آن، قطعات یدکی و ماشین آلات مورد نیاز مجتمع چادرملو وارد می شود.

مدیر مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو با اشاره به این شیوه می گوید: تاکنون و با وجود تحریم ها، با توقف خط تولید به دلیل کمبود قطعات یدکی مواجه نشده ایم و همیشه مازاد قطعات در مجموعه پیش بینی شده است.

محمد رضایی