به بهانه سالروز قیام ۱۷ شهریور سال ۵۷

جمعه خونین ۱۷ شهریور سال ۱۳۵۷, یکی از روزهای خونبار و مهم در تاریخ انقلاب شکوه مند اسلامی ایران است

جمعه خونین ۱۷ شهریور سال ۱۳۵۷، یکی از روزهای خونبار و مهم در تاریخ انقلاب شکوه مند اسلامی ایران است. در این روز، مردم مؤمن و شجاع ایران اسلامی،به ویژه مردم تهران، در خیابان ها به حرکت در آمدند و شعارهای کوبنده ای بر ضد رژیم سردادند. در این روز، جوانانِ بسیاری جان خویش را از دست دادند و به خاطر به ثمر رسیدن نهال انقلاب اسلامی، به قربانگاه عشق و شهادت شتافتند.شمار دقیق قربانیان مظلوم حادثه ۱۷‌شهریور در میدان شهدا هیچ گاه مشخص نگردید، ولی به یقین یکی از بزرگ ترین فجایع تاریخ انقلاب به شمار می‌رود.امام خمینی(ره) در توصیف این روز می‌فرمایند:"چهره ایران امروز گلگون است و دلاوری و نشاط در تمامی اماکن به چشم می خورد.آری این چنین است راه امیرالمومنان علی(ع) و سرور شهیدان امام حسین(ع)".(صحیفه نور جلد ۲ ص ۱۰)‏

● صبغه مذهبی قیام

شاه و مشاوران داخلی و خارجی اش هرگز فکر نمی کردند که انتخاب شریف امامی به نخست وزیری زمینه ساز اضمحلال حکومت طاغوتی خواهد شد و شرایط را برای نزدیک شدن مردم به پیروزی نهایی فراهم می کند.از آنجا که شعار های شریف امامی برگرفته از شعار فضای باز کارتر بود امکان برخی تجمع ها و برگزاری مراسم های مختلف مذهبی در مساجد فراهم شد و لذا فرصت خوبی برای روحانیون و رهبران سیاسی و دینی نهضت بود تا آرمان های انقلاب را به مردم بیان کنند.از سوی دیگر ماه مبارک رمضان حال و هوای دیگری به مبارزات داده بود.۱۷ شهریور ۵۷ به عنوان نقطه عطف انقلاب اسلامی از درون یک بستر مذهبی بیرون آمد و آن ماه مبارک رمضان بود.مردم مومن و خداجوی در ماه مبارک رمضان انگیزه بیشتری برای مبارزات انقلابی پیدا کرده بودند.وجود هزاران مسجد و نیر دهها هزار روحانی در آن زمان بیانگر وجود تشکیلات نسبتا منسجم و متشکل در سراسر کشور بود که می توانست همه اقشار ملت را مخاطب قرار دهد و با بسیج سیاسی به صحنه بکشاند و در جهت آموزه های رهبران شیعی به حرکت درآورد.وجود فضای باز سیاسی از یک سو و ماه رمضان از سوی دیگر باعث شده بود تا مبارزات با قدرت بیشتری ادامه پیدا کند.در ماه رمضان ۵۷ مساجد و هیئت‌ها بسیار پرتحرک بودند و مباحث سیاسی پرشوری را پیگیری کردند و سرانجام در نماز عید فطر در شهرهای مختلف با یک فضای متفاوت از سال‌های قبل مباحث سیاسی در میان مردم مطرح شد.بزرگ‌ترین نماز عیدفطر تهران در چهاردهم شهریور در ارتفاعات قیطریه تهران به امامت شهید مفتح برگزار شد که بعد از افشاگری‌ها در این نماز، مردم راهپیمایی وسیعی برگزار کردند.راهپیمایی چهاردهم شهریور نقطه عطفی از مبارزات سیاسی مردم ایران است.نمایش قدرت و حضور زنان ایرانی و اعلام شعارهایی که نتیجه آن سرنگونی رژیم بود و ایجاد زمینه قیام ۱۷ شهریور از ویژگی راهپیمایی مردم تهران در عید فطر ۵۷ بود.رژیم شاه از آن تاریخ به بعد با تظاهرات زنجیره‌ای مواجه شد که نتیجه آن اتخاذ رفتار وحشیانه و جلوگیری از برگزاری راهپیمایی مردم با استفاده از تهدید نظامی بود.‏

● اقبال به روش مبارزاتی اسلام سیاسی

شروع نهضت امام خمینی(ره) و مبارزات بی بدیلش در آغاز دهه چهل و قیام ۱۵ خرداد،اسلام سیاسی را در سطحی گسترده رویاروی رژیم قرار داد. تلاش های فکری و سیاسی حضرت امام(ره) به عنوان رهبر نهضت با توجه به گستره وسیع هواداران اسلام انقلابی در میان روشنفکران دینی،سرانجام در میان مجموعه مخالفان سیاسی رژیم،جایگاه استوار و خدشه ناپذیر آن را تثبیت کرد و به عنوان

خمیر مایه فکری انقلاب توانست همه جریان های موجود را باخود همراه ساخته یا به حاشیه براند.یکی از دلایل اقبال به روش و منش مبارزاتی امام خمینی(ره) که همان روشی اسلامی در مبارزه با طاغوت بود شکست ایدئولوژی های

غیر دینی بود که تا آن زمان در ایران جولان می دادند.شکست ایدئولوژی های غیر دینی مثل مارکسیسم در آزادی مردم از یوغ استعمار و استبداد باعث شده بود تا تفکر اسلامی به عنوان نسخه آزادی بخش مورد توجه نخبگان و اقشار مختلف مردم قرار گیرد.تجربه ثابت کرده بود که ایدئولوژی های غیر دینی هرگز نتوانستند دستاوردی برای کشور ما در بر داشته باشند.اما می بینیم که قیام ۱۷ شهریور که رنگ و بوی کاملا دینی دارد چگونه نظام شاهنشاهی را به لرزه در می آورد. ‏

امام خمینی(ره) معتقد بودند که این قیام یک قیام مذهبی و بر گرفته از آموزه های اعتقادی و دینی ملت بود.ایشان می فرمایند:"دشمنان ما گمان می کردند با توطئه های فرسایشی می توانند نهضت اسلامی و انقلاب شکوهمند این ملت شهید پرور را به سردی و سستی سوق دهند،غافل از اینکه قیامی که برای خداست و نهضتی که بر اساس معنویت و عقیده است عقب نشینی نخواهد کرد".(صحیفه نور جلد ۱۳ ص ۶۵)‏

به همین دلیل امام(ره) همواره می فرمودند که ۱۷ شهریور از ایام الله است."آن ۱۷ شهریور ایام الله،آن هم از ایام خدایی بود که یک ملت زن و مردش،جوان وغیر جوانش بایستد و خون بدهد برای احقاق حق.این روز خداست".(صحیفه نور جلد ۹ ص ۶۳)‏

● سراشیب سقوط شاه پس از ۱۷ شهریور

این حادثه نقطه عطفی جهت افزایش خشم و اعتراض عمومی مردم و رسوایی بیش از پیش رژیم گردید و در تاریخ ننگین ستمشاهی به عنوان جمعه سیاه و جمعه خونین برای همیشه باقی ماند.۱۷ شهریور جدایی و شکاف میان حکومت و ملت را عمیق تر کرد و امکان هر نوع پیوستگی یا سازش را از بین برد. دریایی از نفرت و خون میان رژیم و مردم پدیدار گشت که استمرار حکومت پهلوی را در هر شکل و قالبی اساسا از دید مخالفان ناممکن ساخت.یوم الله۱۷ شهریور زمینه ساز حضور میلیونی مردم در راهپیمایی های دیگر شد و رژیم منحوس پهلوی در سراشیبی سقوط قرار گرفت و کمتر از۶ ماه بعد امت اسلامی پیروزی شکوهمند خویش را درسایه رهبری حضرت امام خمینی( ره) به نظاره نشست وحکومت واقعی مردم را پایه گذاری کرد. ‏

● انتقال ارزش های انقلاب‏

یکی از وظایف بزرگی که نسل انقلاب بر عهده دارد انتقال ارزش های انقلاب و ایثارگری ها و حقایق مربوط به انقلاب است که منجر به شکل گیری نظام جمهوری اسلامی شده است.قطعا شناخت این حقایق بر عشق و علاقه آنان به این امانت الهی بیشتر خواهد شد.حضرت امام(ره) معتقد بودند که "۱۷ شهریور از ایام الهی است که باید ذکر آن را زنده نگه داریم و به نسل های آینده تسلیم کنیم".(صحیفه نور جلد ۱۷ ص ۱۱)‏

ما امروز درمقطعی به سر می بریم که لازم است گذشته پرافتخار انقلاب اسلامی را چراغ راه آینده خود قرار دهیم. تاریخ انقلاب ما پر از حماسه های ماندگار است. روزهایی که برای به دست آوردن استقلال و اقتدار ملی شهدای گرانقدر خون پاک خویش را نثار اسلام و انقلاب کردند تا امروز جمهوری اسلامی ایران با الگوبرداری از آموزه های دینی و ستم ستیزی شیعی اهداف آرمانی خود را دنبال کند.‏

امام خمینی(ره) تاکید خاصی بر زنده نگه داشتن قیام خونین مردم در ۱۷ شهریور ۵۷ دارند و بار ها در سخنرانی های خود بر این موضوع تاکید کرده اند.امام(ره) می فرمایند:"یادمان نرود که ما یک ۱۷ شهریور داشتیم،۱۷ شهریور از ایام الله است و باید یادمان نرود این را.آن قدر شهید دادیم،آن قدر خون دادیم ما در مقابل اجانب و در مقابل وابستگان به اجانب قیام کردند ملت ما و خونشان ریخته شد و لکن پیروز شدیم".(صحیفه نور جلد ۹ ص ۶۵)‏

یادآوری واقعه۱۷ شهریور گویای فداکاری و جانفشانی مردان و زنانی غیور، قهرمان و مسلمان است که با نثار جان خود ثمره ارزشمندی برای نسل های آینده ایران اسلامی به یادگار گذاشتند.۱۷ شهریور از ایام الله است؛ روزی که شهدا سند "استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی" را با خون خویش امضا کردند و با خروش سرخ تکبیر، کاخ سیاه استکبار را سرنگون ساختند. در۱۷ شهریور، مرزهای بیگانگی و جدایی درهم شکست و مردم یکپارچه به پا خاستند و به رهبری امام بت شکن، در زیر لوای توحید گرد آمدند و عاشقانه راه حسینی را برگزیدند.حضرت امام خمینی(ره)، به دنبال وقوع فاجعه۱۷ شهریور۵۷ با صدور پیامی به بیان همدردی با مردم مظلوم ایران پرداخته در اثنای آن فرمودند:"۱۷شهریور مکرر عاشورا و میدان شهدا مکرر کربلا و شهدای ما مکرر شهدای کربلا و مخالفان ما مکرر یزید و وابستگان او هستند".‏

● روزی که از ذهن ها نمی رود‏

جمعه خونین ۱۷ شهریور، یکی از روزهای ماندگار و فراموش ناشدنی در تاریخ انقلاب اسلامی ایران است.۱۷ شهریور نه یک روز بلکه یک تاریخ است. روزی که در حافظه تاریخی ملت باید بماند و با زنده نگه داشتن آن روز از تحریف آن جلوگیری کرد. روزی که باید برای جوانان بازخوانی شود تا به فرزندان و پدران خود ببالند.

هفدهم شهریور را یاران با وفای امام (ره) در سال۱۳۴۲ که در گهواره بودند و همچنین بسیجیان جان بر کف بی نشان، خلق کردند. حماسه ای که جوانان برومند در مقابل ارتش تا بن دندان مسلح رژیم ستمشاهی و مستشاران آمریکایی همانند سیل خروشان طغیان کرده و عزت و افتخار را به ارمغان آوردند.این روز بزرگ در تاریخ ایران اسلامی باقی خواهد ماند و هرگز از ذهن این ملت بزرگ پاک نخواهد شد."۱۷ شهریور که گزارشگر جنایت شاهنشاهی ضد اتسانی و اسلامی است و از ایام الله و نشانگر مقاومت و شجاعت و ایستادگی ملت در مقابل ستمگران و جنایتکاران است در خاطه ملت مبارز ایران زنده و زنده خواهد بود".(صحیفه نور جلد ۱۵ ص ۱۳۵).‏

نام شهیدان ۱۷ شهریور، تا همیشه تاریخ، سرخْ و یادشان همواره سبز است. پیشان ی تاریخ، از نام بلند آنان

می درخشد؛ مردانی که برای برپا نگه داشتن آرمان های خویش و برای برافراشتن پرچم رهایی و آزادگی، همه توان خود را در طَبَق اخلاص نهادند و با مال و جان خود، در این راه به جهاد برخاستند.‏

عباس خسروانی