شنبه, ۱۹ خرداد, ۱۴۰۳ / 8 June, 2024
آیا شریعتی جامعهشناس بود
شریعتی هم جامعهشناس است و هم نیست. او تحصیلکرده کشوری است که مهد و زادگاه جامعهشناسی است؛ فرانسه. با این حال شریعتی تحصیلکرده رشته جامعهشناسی نیست؛ او دکترایش را در رشته ادبیات گرفت. اما اگر جامعهشناسی را نه یک علم، که یک ایدئولوژی بدانیم که دغدغه تغییر و تحول وضع موجود را دارد، شریعتی بدین معنا جامعهشناس است.
«جامعه در حال گذار»، «تفکیک میان زمان تاریخی و اجتماعی»، «نهضت و نهاد» و «سهگانه دین، طبقه و دولت»، همگی مقولههایی است که میتوان در آثار شریعتی رد آنان را یافت.
شریعتی در جامعهشناسیاش انسان را بررسی کرده و توضیح میدهد که او چگونه تحت تأثیر جامعه از خود بیگانه میشود. اگر جامعهشناسی را در دو سطح خرد و کلان بررسی کنیم، شریعتی جامعهشناسی کلان است.
شریعتی دغدغه اصلاح داشت و از اینرو مباحثی چون تضاد طبقاتی، تحول اجتماعی و عوامل آن و قانونمندیهای حاکم بر اجتماع را مورد بحث و بررسی قرار میداد. او در تحلیل و تعلیل پدیدههای اجتماعی، اقتصاد و فرهنگ را توأمان میدید؛ تا جایی که وقتی از او پرسیدند اندیشه شما متکی به «کارل مارکس» است یا «ماکس وبر»، پاسخ داد اندیشه من متکی به «مارکس وبر» است! آری! شریعتی یک مارکس وبری بود و با تقلیلگرایی سر ستیز داشت. مارکس وبری بودن، تلفیق روششناختی شریعتی را نشان میدهد که در آن عین و ذهن، ماده و معنا، دین و اقتصاد و روح و جسم به عنوان دو عامل متقابل نقشی اساسی را در تحولات اجتماعی دارند.
شریعتی به دنبال آن بود تا با افسون زدایی از دین، نوعی عقلانیت را بر آن حاکم نماید.
جامعهشناسی برای شریعتی یک «وسیله» بود نه یک «هدف» و او در آن حل نمیشد و نشد. او بر آن بود که علم یک ابزار است و در صورتی ارزشمند است که انسان را به هدفش برساند؛ جامعهشناسی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
شریعتی خود درباره جامعهشناسی میگوید: جامعهشناسی یک ظاهر خیلی پرجلال و جبروت و پرپرستیژ دارد و یک باطن بیمعنا و بسیار ابتدایی. او روشنتر توضیح میدهد: اینکه بچهها خیال کنند جامعهشناسی علمی است که جامعه را میسازد و مشکلات مردم را حل میکند، یا علمی است که مردم را لااقل با جنس و محتوا و نظام و روابط خودشان آشنایی علمی میدهد، یک توهم است.
لذا از دیدگاه او جامعهشناسی امروزی علمی نیست که بتواند جامعهشناسی نموده و مشکلات جامعه را حل کند. شریعتی جامعهشناسی امریکایی را از آن رو که جامعه را مجموعهای از آحاد اشیا دانسته و در بررسی آن به آمار و ارقام بسنده میکند، به فریبکاری متهم میکند. لذا شریعتی آنجا که به دنبال اصلاح و تحول اجتماعی است، جامعهشناس است و آنجا که جامعهشناسی علاقهای به تغییر وضع موجود ندارد، نه!
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
ویزای تضمینی ایتالیا کانادا
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 شورای نگهبان دولت دولت سیزدهم ریاست جمهوری شورای حکام رئیس جمهور انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم فرانسه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳
تالاب انزلی آتش سوزی فضای مجازی هواشناسی تهران ترافیک قتل شهرداری تهران هلال احمر سیاست سازمان هواشناسی سلامت
همستر کامبت هوش مصنوعی خودرو چین قیمت خودرو حقوق بازنشستگان قیمت طلا قیمت دلار دلار بانک مرکزی بازار خودرو قیمت سکه
بیمارستان رضا رشیدپور مهران غفوریان عمو قناد مجید قناد جوکر سینمای ایران رسانه ملی سریال سینما تلویزیون موسیقی
اینترنت فضا
اسرائیل رژیم صهیونیستی جنگ غزه غزه روسیه فلسطین اوکراین سازمان ملل حماس لبنان ترکیه جو بایدن
فوتبال ایران استقلال حسن یزدانی پرسپولیس والیبال تیم ملی فوتبال ایران تیم ملی والیبال ایران تیم ملی ایران لیگ برتر رئال مادرید باشگاه استقلال
سامسونگ همستر کمبات اپل مایکروسافت اینستاگرام بازی تلگرامی ایلان ماسک
بازنشستگی ویتامین دیابت فشار خون کاهش وزن چای صبحانه