پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

رابطه دین و نعمت ها


رابطه دین و نعمت ها

خداوند حکیم از سویی به انسان نعمت های زیادی داده و به نوعی کل دنیا را در خدمت انسان قرار داده است و از سوی دیگر راههای استفاده صحیح از این نعمات را با اعزام پیامبران و ارسال دین ارائه کرده تا انسان با استفاده درست از نعمات مسیر رشد وتعالی را بپیماید

خداوند حکیم از سویی به انسان نعمت‌های زیادی داده و به نوعی کل دنیا را در خدمت انسان قرار داده است و از سوی دیگر راههای استفاده صحیح از این نعمات را با اعزام پیامبران و ارسال دین ارائه کرده تا انسان با استفاده درست از نعمات مسیر رشد وتعالی را بپیماید. دین در یک معنا کانون سعادت و طرز استعمال نعمت‌ها و راه استفاده از داده های الهی است. نعمت های بیشمار و عنایت های نامحدود خداوند حکیم که در زندگی انسان فراوان و بی حساب است، بدون انضباط آنها به وسیله احکام دین هر قدر هم بزرگ و مهم باشند، نه تنها قابل استفاده نیستند، بلکه زیان‌آور و موجب بلا و نقمت خواهند بود.

به عنوان مثال چشم یکی از نعمت‌های گرانبهای خدادادی است و به وسیله آن انسان امور خویش را اداره می‌کند و از مناظر دلگشای زمینی و چشم اندازهای زیبای آسمانی به وسیله آن کسب طرب و بشاشت می‌نماید و از همه گرانبهاتر وسیله تعلیم و تعلم و فراگرفتن انواع فنون و معارف است، اما اگر این نعمت بزرگ به وسیله دیانت کنترل نشود، به هوس و چشم چرانی میل کند و به مطالعه نامحرمان عادت نماید، بلای جان انسان خواهد شد، و حتما زیانش از نفع آن بیشتر و موجب توفان فضای وجود و ناراحتی جسم و جان و جنون روح و روان و علت جنایتها و خیانت‌ها و همه نوع تیرگی در حیات و زندگی خواهد بود.درد چشم که مرض ظاهری است هر گاه خوب نشود فقط خودش را نابود می‌سازد، اما درد بی درمان چشم چرانی و دزدی نوامیس چه بسا تن و جان را در معرض خطر قرار می‌دهد و آبرو و اعتبار و همه چیز شخص را نابود می‌سازد. بنابراین اعمی هزار بار از این بینا شریف تر و آسوده تر است و نابینایی به مراتب از این بینایی خوش تر است.

زبان را هم تصور کنیم که وسیله انس و نشاط و واسطه تفهیم و تفهم و مظهر ناطق بودن انسان است و در واقع نعمت ذیقیمت وجود آدمی به شمار می‌آید، اما اگر تحت مراقبت دین به کار نیفتد، دروغ بگوید، فحاشی نماید، غیبت کند، افترا ببندد و میلیونها بدبختی و شقاوت به بار می‌آورد، در این صورت گنگ بودن به راحتی و آزادی نزدیک تر است. امام زین‌العابدین(ع) در باب زبان می‌فرماید: زبان را باید از دشنام ارجمندتر بدانی و به سخن خوب عادتش دهی و مودبش سازی، سکوت اختیار کنی، مگر در وقت حاجت برای سود دین و دنیا و از پر گفتن و یاوه سرایی بپرهیزی که ایمنی از زیانش نیست.آیین اسلام که پایه و اساس سعادت بشر است راه استفاده از نعمت های پروردگار را به ما تعلیم می‌دهد. به عنوان مثال درباره چشم که یکی از نعمت های بزرگ است اسلام نظاماتی قرار داده است.

امام سجاد(ع) درباره استفاده این نعمت می‌فرماید: چشم را باید از هر ناروا پوشاند و فاسدش نساخت استفاده از چشم برای دین و عبرت گرفتن است که انسان بینا شود یا دانشی از راه چشم به دست آورد، زیرا دیده وسیله عبرت است.یکی دیگر از نعمت‌ها ثروت و مال است که اگر در راه صحیح به کار گرفته شود، عاقبت انسان را به خیر می‌کند. احادیث زیادی درباره محاسن ثروت و مذمت آن آمده است. علمای اخلاق می‌گویند سودگرایان که انگیزه ای جز اندوختن ثروت ندارند و محرکشان فقط بهره های مادی است تمامی فضایل را که سد راه خود می‌بینند به چنگ و ستیز با آن می‌پردازند و معیار اخلاق را فقط عیش و نوش و عیاشی می‌دانند، اما استفاده‌کنندگان واقعی از ثروت کسانی هستند که با انفاق آن در مسیر الهی بهره‌ای بی‌پایان از آن می‌برند و با ثروت ناپایدار خود را پایدار می‌کنند.