وقتی که کیک بادام زمینی نفستان را می گیرد

فرض کنید دوستی عصرپنج شنبه شما را به صرف کیک خانگی دعوت کند و شما به خاطر طعم دلپذیر و خوشمزه ایی که از آشپزی او سراغ دارید هر لحظه منتظرید تا وقت صرف کیک برسد, اما به محض اینکه کیک را می بینید متوجه بادام زمینی های خرد شده و تزئینات روی کیک می شوید

فرض کنید دوستی عصرپنج شنبه شما را به صرف کیک خانگی دعوت کند و شما به خاطر طعم دلپذیر و خوشمزه‌ایی که از آشپزی او سراغ دارید هر لحظه منتظرید تا وقت صرف کیک برسد، اما به محض اینکه کیک را می‌بینید متوجه بادام زمینی‌های خرد شده و تزئینات روی کیک می‌شوید.

لعنتی! شما به بادام زمینی حساسیت دارید!

با خودتان می‌گویید شاید خوردن یک قطعه کوچک بی‌خطر باشد؟

هرگز، حتی یک قطعه کوچک از کیک را هم مزه نکنید. اگر به ماده غذایی حساسیت دارید حتی یک ذرة کوچک از آن نیز ممکن است سلامت شما را به خطر بیندازد. بنابراین بهتر است از میزبانتان تشکر کنید و از دسر یا کیکی استفاده کنید که بادام زمینی نداشته باشد.

بسیاری از کودکان در سراسر جهان به برخی از مواد غذایی آلرژی دارند. بادام‌زمینی و دیگر دانه‌های خوراکی، برخی غذاهای دریایی مثل میگو، شیر به‌خصوص شیر گاو، تخم‌مرغ، سویا و گندم از جمله غذاهایی هستند که موجب بروز حساسیت در افراد به ویژه کودکان می‌شوند.

● حساسیت‌های غذایی

حساسیت به مواد غذایی زمانی در بدن انسان بروز می‌کند که سیستم ایمنی بدن دچار اختلال و اشتباه می‌شود. به طور طبیعی سیستم ایمنی بدن‌تان، شما را در مقابل بیماری‌ها و میکروب‌ها محافظت می‌کند. سیستم ایمنی این کار را با تولید پادتن انجام می‌دهد و کمک می‌کند تا بدن شما با ویروس‌ها، باکتری‌ها و دیگر عواملی که ممکن است شما را به بیماری مبتلا کنند، مبارزه کند. اما وقتی که به حساسیت مبتلایید، سیستم دفاعی شما در مقابل مواد غذایی که مصرف می‌کنید و به آن حساسیت دارید از خود مقاومت نشان می‌دهد و این مقاومت حال انسان را دگرگون می‌کند.

بنابراین وقتی به ماده غذایی حساسیت دارد، در صورتی که آن را مصرف کنید، دچار عکس‌العمل سیستم دفاعی می‌شوید. در این حالت سلول‌های سیستم ایمنی در جریان گردش خون، ماده‌ای به نام هیستامین ترشح می‌کنند که با جریان خون به تمام نقاط بدن می‌رود.

هیستامین در جریان گردش خون غلائمی را روی چشمان، بینی، گلو، سیستم تنفسی، پوست و سیستم گوارشی بوجود می‌آورد. عکس‌العمل سیستم ایمنی ممکن است از همان لحظه مصرف و یا چند ساعت بعد از مصرف ماده غذایی نمایان شود. بعضی از عکس‌العمل‌ها و علائمی که در این افراد بعد از مصرف مواد آلرژی‌زا بوجود می‌آید، شامل آبریزش بینی، خارش پوست، جوش و دانه‌های پوستی، کهیر و یا سوزش‌ لب‌ها و زبان است.

نشانه‌های دیگری مثل گرفتگی گلو، خش‌ صدا، خس‌خس سینه، سرفه، حالت تهوع، استفراغ، دردشکم و اسهال از دیگر علائمی است که ممکن است در این افراد بروز کند.

در موارد بسیار جدی، حساسیت به مواد غذایی موجب Anaphylaxis در فرد می‌شود. این حالت در حقیقت عکس‌العملی است که در مقابل ماده‌ غذایی در بدن رخ می‌دهد و حتی یک بار اتفاق افتادن آن موجب به‌وجود آمدن مشکلاتی در پوست، تنفس، هضم، قلب و عروق می‌شود. در این حالت ممکن است فشارخون فرد آنچنان پایین بیاید که وی دچار مشکلات تنفسی و تورم زبان شود.

افرادی که چنین علایمی را مشاهده می‌کنند، می‌بایست همیشه مراقب باشند تا در مواقع ضروری برای مقابله با حملات تنفسی و … آمادگی لازم را داشته باشند.

بسیاری از کودکان به شیر و تخم‌مرغ آلرژی دارند اما در بزرگسالی حساسیت‌شان برطرف می‌شود، اگرچه برخی از حساسیت‌ها مثل حساسیت به دانه‌هایی مثل بادام‌زمینی و …، برخی ماهی‌ها و میگو ممکن است برای یک عمر با انسان همراه باشد.

● چگونه می‌فهمیم که به چه چیزی آلرژی داریم؟

بعضی مواقع پیدا کردن حساسیت به مواد غذایی بسیار ساده امکان پذیر است. ممکن است بعد از مصرف ماده‌غذایی دچار کهیر یا دیگر مشکلات مطرح شده، شویم. اما در موارد دیگر، پیدا کردن دلیل این حساسیت‌ها به این سادگی نیست.

بیشتر غذاها بیش از یک نوع ماده را در خود دارند برای مثال اگر فردی میگو با سس بادام بخورد و دچار عوارض حساسیتی شود، باید بررسی کرد که کدام یک از این مواد سس و ترکیباتش و یا میگو باعث بروز این علائم در او شده است.

پزشکان معتقدند که آلرژی‌ها بواسطه وراثت به افراد منتقل می‌شوند، این مسئله به این معنا است که اگر پدر و مادر و یا خویشاوندان نزدیک شما به ماده‌ایی حساسیت دارند، مثلا اگر یکی از آنها به زکام‌ حساسیتی دچار است، ممکن است شما هم به همان آلرژی مبتلا باشید.

البته برخی از کودکان از بدو تولد به بعضی از مواد غذایی حساسیت دارند که در طول رشد این حساسیت‌ها به مرور کم‌رنگ شده و کم کم از میان می‌روند.

اگر فکر می‌کنید که نسبت به ماده‌غذایی حساسیت دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر پزشک شما تشخیص داد که به ماده غذایی خاصی حساسیت‌ دارید از او بخواهید که شما را به یک متخصص آلرژی معرفی کند. متخصص آلرژی در مورد عکس‌العمل‌های بدن شما در مقابل ماده‌غذایی، مدت زمان بروز علائم بعد از مصرف ماده و نوع علائمی که شما مشاهده می‌کنید سوالاتی مطرح می‌کند. همینطور در مورد سابقه خانوادگی شما در مورد انواع حساسیت‌ها و آلرژی‌ها نظیر آسم و اگزما سوالاتی مطرح می‌کند و پس از آن به بررسی وضع شما می‌پردازد.

متخصص آلرژی ممکن است آزمایشی را بر روی پوست شما انجام دهد. این شیوه یکی از راه‌هایی است که پزشک چگونگی عکس‌العمل بدن شما را در مقابل مقدار بسیار کمی از ماده غذایی بررسی می‌کند. متخصص ممکن است مقداری از عصاره مواد مختلفی را که در غذای شما بوده بر روی پوست شما آزمایش کند تا دریابد کدام یک از اجزاء تشکیل دهنده غذا یا ماده غذایی موجب بروز حساسیت در بدن شما شده است.

در این موارد ممکن است متخصص خراش بسیار کوچکی روی سطح پوست ایجاد کند و قطره‌ای از عصاره ماده غذایی را روی خراش قرار دهد. عموما برای هر عصاره یک خراش لازم است، در صورتی که محل خراش تغییر رنگ داد، قرمز و یا متورم شد، متخصص آلرژی تشخیص می‌دهد که بدن شما به کدام عصاره و تا چه حد حساسیت نشان می‌دهد.اما برخی از متخصصان ترجیح می‌دهند که برای تشخیص نوع آلرژی مقداری از شما خون بگیرند و آن را به آزمایشگاه بفرستند.. در هر صورت توصیه می‌کنیم که سادگی این نوع آزمایش شما را وسوسه نکند تا خودتان نوع آلرژی را تشخیص دهید چرا که گاهی ممکن است با همان مقدار کم بدن شما آنچنان عکس العملی از خود نشان دهند که نیاز به مراقبت‌های ویژه و امکانات خاص و تجربه پزشکی باشد، و در صورتی که این امکانات در اختیارتان نباشد، ممکن است لطمات جبران ناپذیری به شما وارد شود.

● چگونه حساسیت‌غذایی خود را درمان کنیم؟

متاسفانه داروی خاصی برای درمان حساسیت‌های غذایی وجود ندارد. برخی از این حساسیت‌ها بعد از دوران کودکی خود به خود مرتفع می‌شوند و برخی تا پایان عمر با شما می‌مانند. بنابراین بهترین درمان برای این نوع از حساسیت‌ها عدم مصرف مواد غذایی است که حاوی مواد آلرژی‌زا می‌باشد.

یکی از راه‌حل ها این است که بر چسب روی بسته‌بندی مواد غذایی را با دقت بخوانید و از ترکیبات و محتویات آن مطلع شوید.

راه حل بعدی این است که از پزشکتان بخواهید لیستی از غذاهایی را که مجاز به مصرف هستید و یا لیستی از غذاهایی که مجاز به مصرف آنها نیستید برای شما تهیه کند.

گاهی ممکن است به طور تصادفی و اتفاقی از غذایی مصرف کنید که به یکی از مواد ترکیبی اش حساسیت دارید، در این زمان می‌بایست خونسردی خود را حفظ کنید و مقدمات برنامه‌ای را که می‌بایست این‌گونه مواقع برای خود در نظر داشته‌باشید، فراهم کنید.

● چه برنامه‌ای باید تنظیم کنیم؟

اگر به ماده‌ای حساسیت دارید بهتر است قبل از هر چیز با پزشکتان مشورت کنید و برنامه‌ای داشته باشید تا بدانید چنانچه سهوا از ماده‌ آلرژی‌زایی مصرف کردید؛ چه باید کنید.

این برنامه می‌بایست خیلی سریع و البته پله‌پله شما را راهنمایی کند که در این حالت چه رفتارهایی مناسب، چه داروهایی مجاز و چه کاری درست و به جا است.

در صورتی که حساسیت‌ شما سخت و شدید است، توصیه می‌کنیم حتما در مورد تهیه این برنامه با پزشک خود مشورت کنید.

در این مواقع ممکن است پزشکتان آنتی‌هیستامین و یا ماده‌ای تزریقی به نام Epinephrine تجویز کند که در مواقع ضروری برای کاهش علائم و عوارض بروز حساسیت‌ها در بدن از آنها استفاده کنید.

ایستا خجسته