و جایزه تعلق می گیرد به

اواخر بهمن ماه بهترین های موسیقی جهان جوایز گرمی خود را دریافت کردند و بالاخره اوایل اسفند ۸۵ برگزیدگان سینما به پایکوبی دریافت تندیس های اسکار مشغول شدند

۱۰ ماه پیش بود که جشنواره کن در غیاب نماینده ای از سینمای ایران برگزار شد. دو ماه پیش برگزیدگان گوی طلایی یا همان گلدن گلاب پیروزی خود را جشن گرفتند. اواخر بهمن ماه بهترین های موسیقی جهان جوایز گرمی خود را دریافت کردند و بالاخره اوایل اسفند ۸۵ برگزیدگان سینما به پایکوبی دریافت تندیس های اسکار مشغول شدند.

سهم ایران از این رویدادهای هنری چه بود؟ هیچ. چرا؟ خوب، حتما قواعد بازی را نمی دانسته ایم. می توان به آینده امیدوار بود؟ صحبت از امیدواری نیست. چون اصلا قرار نیست اتفاق خاصی برای ما بیفتد. جهانی شدن هنر ایران در سیاست های کشور تعریف نشده. دست کم جزو اولویت ها نیست، تنها کاری که می شود کرد این است که نگاهی انداخت به سینما و موسیقی جهان در سالی که گذشت، یعنی سال ۱۳۸۵، همین.

به تقویم ما، نخستین مهم رویداد سال گذشته، جشنواره کن بود که از ۱۷ تا ۲۸ مه، یعنی ۲۷ اردیبهشت تا هفت خرداد برگزار شد. «بادی بر مرغزار می وزد» اثر کن لوچ جایزه نخل طلایی را گرفت. جایزه بزرگ جشنواره به «فلاندرس» اثر برونو دومونت رسید. پدرو آلمادوار جایزه بهترین فیلمنامه را به خاطر فیلم »Volver» دریافت کرد. جایزه بهترین کارگردانی به آلخاندرو گونزالس ایناریتو به خاطر فیلم «بابل» رسید و جایزه هیات داوران به فیلم جاده سرخ اثر آندرا آرنولد اعطا شد.

دیگر رویداد معتبر سینمایی در سال گذشته، شصت و چهارمین دوره جوایز گلدن گلاب بود که در ۱۷ ژانویه ۲۰۰۷ یعنی ۲۷ دی ماه ۸۵ برگزار شد. در این دوره فیلم بابل جایزه بهترین فیلم را در ژانر درام دریافت کرد. هلن میرن هنرپیشه سالمند فیلم ملکه نیز جایزه بهترین هنرپیشه زن را در ژانر درام گرفت تا راه را برای امتیازگیری در اسکار هموار کند.

همین اتفاق در مورد فارست ویتاکر افتاد. او جایزه بهترین هنرپیشه مرد (ژانر درام) را به خاطر فیلم «آخرین پادشاه اسکاتلند» دریافت کرد. جایزه بهترین فیلم در ژانر موزیکال و کمدی به فیلم «دختران رویایی» رسید. در همین ژانر، مریل استریپ به خاطر بازی در فیلم «شیطان پرادا می پوشد» جایزه بهترین هنرپیشه زن را گرفت و معادل مردانه این جایزه به ساشا بارن کوهن برای بازی در کمدی «بورات؛ آموزه های فرهنگی آمریکا برای ملت قزاقستان» اعطا شد.

فیلم «ماشین ها» محصول کمپانی والت دیسنی جایزه بهترین انیمیشن داستانی را گرفت و جایزه بهترین فیلم خارجی زبان نیز به «نامه هایی از ایووجیما» اثر کلینت ایستوود رسید. جنیفر هادسن به خاطر بازی در فیلم دختران رویایی جایزه بهترین هنرپیشه مکمل زن را گرفت و ادی مورفی هم به خاطر همین فیلم، جایزه بهترین هنرپیشه مکمل مرد را دریافت کرد.

جایزه بهترین کارگردانی را مارتین اسکورسیزی، خالق فیلم «جدا افتاده» گرفت. بهترین فیلمنامه نویسی به پیتر مورگان، نویسنده فیلمنامه «ملکه» رسید و الکساندر دسپلات، خلاق موسیقی فیلم «نقاب رنگ شده» جایزه بهترین موسیقی فیلم را گرفت. «پرینس»، خواننده سیاهپوست سبک پاپ آمریکایی که در دهه ۸۰ پرفروغ بود پس از مدت ها سکوت، بازگشتی توفیق آمیز داشت.

او به خاطر ترانه «آهنگ قلب» در انیمیشن Happy Feet جایزه بهترین ترانه فیلم را دریافت کرد. بد نیست بدانید مراسم گلدن گلاب توسط انجمن مطبوعات خارجی هالیوود برگزار می شود. این موسسه ۶۰ سال پیش از سوی گروهی از خبرنگاران مقیم لس آنجلس که برای بنگاه های خبری خارجی کار می کردند، تاسیس شد. مدتی بعد از این رویداد سینمایی، اصحاب موسیقی بهترین های سال را شناختند.

چهل و نهمین مراسم گرمی در ۱۱ فوریه ۲۰۰۷، یعنی ۲۲ بهمن ۸۵ در لس آنجلس برگزار شد. بدون شک شگفتی آفرینان این دوره گرمی، دختران گروه دیکسی چیکز بودند که موفق شدند در مجموع پنج جایزه اصلی را درو کنند.

اعضای این گروه کانتری در جریان کنسرت ۲۰۰۳ لندن سیاست های جنگی بوش را مورد انتقاد قرار داده بودند و کسی گمان نمی کرد آنها بتوانند بر مافیای حاکم بر موسیقی کانتری و آن همه تهدید و ارعاب و بایکوت فائق آیند، اما دست اندرکاران گرمی پنج جایزه را شامل بهترین ترانه، آلبوم، ضبط سال، بهترین آلبوم کانتری (گام گذاشتن بر راهی طولانی) و بهترین اجرای کانتری (به خاطر ترانه «آماده مهربانی نیستم») به آنها اعطا کردند تا توان تصمیم گیری و استقلال خود را به رخ افراد صاحب نفوذ در رادیوهای نشویل و تگزاس بکشند. گروه «رد هات چیلی پپرز» نیز موفق به دریافت سه جایزه (از مجموع شش جایزه نامزد شده) شد.

این گروه پیرو سبک پانک - فانک به خاطر ترانه دنی کالیفرنیا برنده جایزه بهترین اجرای گروهی راک شد و آلبوم همین ترانه نیز جایزه بهترین آلبوم راک را تصاحب کرد.

مری جی بلایج خواننده سیاهپوست سبک ار اندبی (تلفیق رپ و بلوز) هم سه جایزه را شامل بهترین آلبوم، بهترین ترانه و بهترین خواننده زن «آر اند بی» دریافت کرد. جایزه بهترین آلوم فولک معاصر آمریکا به هنرمندی رسید که با گرمی غریبه نیست. باب دیلن بزرگ، به خاطر آلبوم «عصر جدید» این جایزه را از آن خود کرد و در مقابل، جایزه بهترین آلبوم فولک سنتی آمریکا را بروس اسپرینگستین برای آلبوم «پیروز خواهیم شد» تصاحب کرد.

از میان دیگر هنرمندان منتخب گرمی ۲۰۰۷ می توان به کاری آندروود، جاستین تیمبرلیک، تونی بنت، جان مایر و مایکل برکر اشاره کرد. در شبی که حتی جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا در اواخر دهه ۷۰ میلادی به خاطر دکلمه هایش روی آلبوم «بحران اخلاقی آمریکا» جایزه گرفت هیچ نامی از تنها نامزد ایرانی امسال برده نشد.

صحبت از حسین علیزاده و آلبوم «به تماشای آب های سفید» است که در شب گرمی، سهمی از جوایز نداشت و سرانجام نوبت به اسکار رسید. هفتاد و نهمین دوره مراسم اسکار در ۲۶ فوریه ۲۰۰۷ معادل هفتم اسفند ۸۵ برگزار شد. به نام اسکورسیزی، به کام اسکورسیزی. همه پیش بینی کرده بودند که فاتح اصلی شب اسکار، مارتین کهنه کار باشد.

او هفت نامزدی بهترین کارگردانی را ناکام گذرانده بود و انصافا، نسخه بازسازی شده ای که او از یک فیلم هنگ کنگی ساخته بود اگرچه قابل مقایسه با آثار قدیمی اش (مثل گاو خشمگین و راننده تاکسی) نبود اما هیچ نقصی نداشت. فیلم «جدا افتاده» با بازی درخشان جک نیکلسون، لئوناردو دی کاپریو و مت دیمون سرانجام طلسم اسکورسیزی را شکست و برایش چهار اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین تدوین را به ارمغان آورد.

انیو موریکونه هم پس از سال ها آهنگسازی سرانجام یک اسکار گرفت. البته جنس این جایزه برای نامی مثل موریکونه چندان مرغوب نبود. او یک اسکار افتخاری گرفت برای یک عمر فعالیت هنری. فارست ویتاکر، هنرپیشه فیلم آخرین پادشاه اسکاتلند جایزه بهترین هنرپیشه مرد و هلن میرن هنرپیشه فیلم ملکه جایزه بهترین هنرپیشه زن را تصاحب کرد.

جایزه بهترین موسیقی فیلم به گوستا سانتائولا، خالق موسیقی فیلم بابل رسید. ال گور، رقیب اصلی جورج بوش در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۰ جایزه بهترین فیلم مستند را به خاطر «حقیقت تلخ» به خانه برد. او سال هاست در زمینه پدیده گرم شدن زمین و آثار زیانبار آن تحقیق می کند و مستند یاد شده را هم در همین ارتباط ساخته است.

دیگر برندگان اسکار هفتاد و نهم عبارت بودند از؛ آلن ارکین (بهترین هنرپیشه نقش مکمل مرد)، جنیفر هادسن (بهترین هنرپیشه نقش مکمل زن)، زندگی دیگران (بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان)، Happy Feet (بهترین انیمیشن بلند)، خورشید خانم کوچولو (بهترین فیلمنامه اصلی)، دزدان دریای کارائیب (بهترین جلوه های ویژه)، هزار توی پن (بهترین فیلمبرداری، کارگردانی هنری و گریم)، شاعر دانمارکی (بهترین انیمیشن کوتاه)، داستان کرانه باختری (بهترین فیلم کوتاه)، ماری آنتوانت (بهترین طراحی لباس)، دختران رویایی (بهترین ترکیب صدا) و نامه هایی از ایووجیما (بهترین صداگذاری). و سال ۸۵، اینگونه برای ما تمام شد. راستی سهم هنر ما از رویدادهای بزرگ جهان چه بود؟ بله، یادم آمد، هیچ....

فرهاد فرجاد