طرح خاورمیانه ای بوش

هفته گذشته رئیس جمهوری آمریكا خواستار برگزاری اجلاسی بین المللی برای بررسی اوضاع فلسطین و صلح خاورمیانه شد و باز هم ادعا نمود كشور مستقل فلسطینی باید تشكیل شود و جنبش حماس اگر اسرائیل را به رسمیت نشناسد و خشونت را كنار نگذارد, از دایره بیرون گذاشته می شود

۱) هفته گذشته رئیس جمهوری آمریكا خواستار برگزاری اجلاسی بین المللی برای بررسی اوضاع فلسطین و صلح خاورمیانه شد و باز هم ادعا نمود كشور مستقل فلسطینی باید تشكیل شود و جنبش حماس اگر اسرائیل را به رسمیت نشناسد و خشونت را كنار نگذارد، از دایره بیرون گذاشته می شود.

۲) به گفته منابع مطلع فلسطینی، آنچه در غزه گذشت و به استیلای جنبش حماس بر این منطقه پر جمعیت جهان منجر شد، در واقع شكست طرح ژنرالی آمریكایی به نام «دایتون» بود كه حماس آن را ناكام گذارد و موجب شد آمریكا دوباره شكست دیگری را متحمل شود. ولی آنها سناریویی جدید را می خواهند به اجرا بگذارند وآن هم تشكیل نشستی بین المللی برای تأیید مطلق طرفی فلسطینی است كه قرار بود طبق طرح دایتون در غزه كودتا كند و اختیار همه امور را در دست داشته باشد.

متأسفانه، اینك اختلاف و جدایی میان فتح و حماس به جایی رسیده كه محمود عباس (ابومازن) نه تنها درخواست حماس و برخی از دولتهای اسلامی را برای مذاكره رد می كند، بلكه سعی در حذف حماس از صحنه فلسطین دارد و شورای مركزی سازمان آزادیبخش فلسطین را در رام ا... گرد آورده است تا برگزاری انتخابات زودتر ازموعد پارلمانی و ریاست جمهوری را تحقق بخشد. این اقدام قبل از هر چیز به منزله تحكیم جداسازی كرانه باختری از نوار غزه است، چون نه در غزه می توانند انتخاباتی انجام دهند و نه دولت اسماعیل هنیه لزومی به برگزاری هر نوع انتخابات جدید می بیند.

عربستان و مصر و بسیاری دیگر از دولتهای اسلامی و عربی خواستار آن شده اند كه فلسطینیان با هم مذاكره كنند و به راه حلی میان خود دست یابند. معنای دیگر نشست پیشنهادی بوش، از میان بردن امكان هرگونه مصالحه میان فلسطینیان و واداشتن دولتهای عربی به دست برداشتن از تلاش به منظور احیای مذاكره و مصالحه میان فلسطینیان است.

۳) هم جرج بوش در آمریكا و هم المرت در اسرائیل و هم ابومازن در فلسطین، اكنون در پایین ترین حد محبوبیت قرار دارند. هر سه می خواهند كاری صورت دهند تا به بی كفایتی متهم نشوند. دولت المرت از جنگ ۳۳ روزه سال قبل با لبنان هنوز ناتوان و رنجور و نگران است گزارش نهایی كمیته «وینوگراد» منتشر شود و او و وزیر جنگ و رئیس ستاد مشترك سابقش و دیگران مقصر شناخته شوند و چاره ای جز استعفا نداشته باشد.

این دولت اگر هم تا كنون مانده است، تنها به سبب حمایتی است كه آمریكا از آن به عمل می آورد؛ چون اگر سقوط كند، همه در جهان حزب ا... لبنان را عامل اصلی آن می دانند و این امر موقعیت این حزب در لبنان را در مقابل جناح آمریكایی طرفدار دولت سنیوره تقویت می كند و دادگاه بین المللی ترور رفیق حریری به سرنوشتی نامعلوم دچار می شود. جرج بوش هم در عراق و افغانستان آبرویی برای ارتش آمریكا و استراتژیستهای نظامی وسیاسی و نظریه پردازان آمریكایی باقی نگذاشته و در كنگره هم سیاستهایش را نقد می كنند. بنابراین، بی علت نیست كه بسیاری می گویند این نشست تنها مانوری تبلیغاتی و انتشار تصاویر كسانی است كه نگرانی را نمی توانند از چشمان خود بزدایند.

۴) هنوز جرج بوش طرح خود را اعلام نكرده بود كه اسرائیلیها پیش شرط گذاشتند این نشست بین المللی به شرطی برگزار شود كه عربستان و دیگر دولتهای عرب كه با اسرائیل هنوز ارتباط سیاسی و دیپلماتیك رسمی ندارند، در آن شركت كنند. تكلیف روشن است: اسرائیلیها هدف اصلی خود را از این نشست، برقراری روابط با بخشی از دولتهای اسلامی عرب قرار داده اند كه از نفوذ قابل ملاحظه ای در سطح منطقه و فلسطین برخوردارند. البته، این دولتها به نحوی تا كنون اسرائیل را به صورت غیر رسمی به رسمیت شناخته و در اجلاس وزیران خارجه خود تصویب كردند وزیران مصر و اردن و فلسطین «طرح عربی» را پیش رهبران اسرائیل ببرند تا شاید نظرشان را جلب كند.

۵) جرج بوش گفته است این نشست بین المللی باید به مذاكرات نهایی و تشكیل كشور مستقل فلسطینی بینجامد، بدون آنكه تاریخ مشخصی را برایش تعیین كند. وی ۵ سال قبل وعده داد تا ۳ سال دیگر جهان شاهد دو كشور مستقل اسرائیل و فلسطین در كنار هم خواهد بود. برای رسیدن به این هدف هم طرح «نقشه راه» را عرضه كرد كه بلافاصله اسرائیلیها شروطی را برای اجرای َآن مطرح كردند كه كار را به دایره محال كشاند و بعد هم «دیوار حائل» را ساختند تا برای همیشه امكان تشكیل كشور مستقل فلسطینی را از بین ببرند. تنها كاری كه آمریكاییها در صحنه فلسطین انجام دادند، گشودن گذرگاه «رفح» در غزه بود كه ناظران بین المللی در آن حضور داشتند.

اینك این گذرگاه هم بسته است و مردم فلسطینی غزه هیچ راهی به جهان خارج ندارند. دولتی كه در خلال ۷ سال هیچ گامی برای صلح در خاورمیانه برنداشته است و می گوید كه اولویت با عراق است و همه مسائل خاورمیانه را باید با هم حل كرد، قطعا در یك سال و اندی كه از دوره اش مانده، نمی تواند مبدع طرحی ریشه ای باشد. باید به این نكته هم توجه كرد كه در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریكا، نه جمهوریخواهان و نه دمكراتها هیچ طرحی جدی را مطرح نمی كنند كه مستلزم امتیاز گرفتن از اسرائیل باشد؛ چون نگرانند كه لابی صهیونیستی در كنگره را ناخرسند سازند و آرای خود را از دست بدهند.

سید محی الدین ساجدی