بهترین سن جوان سازی پوست با لیزر

دکتر حسین طباطبایی می گوید مناسب ترین زمان برای این کار بین۵۰ تا ۵۵ سالگی است

این روزها مخصوصا با نزدیک‌شدن عید بسیاری از خانم‌ها به مراکز زیبایی یا آرایشگاه‌ها یا مطب متخصصان پوست مراجعه می‌کنند تا با لیزر چین‌و‌چروک و جای جوش یا لک‌هایشان را بردارند و صورتشان را جوان‌تر و زیبا‌تر کنند...

در مصاحبه‌ای با دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو از کاربرد لیزر در زیبایی و عوارض و خطرات آن پرسیدیم!

▪ آقای دکتر! آیا لیزر تنها در درمان بیماری‌ها کاربرد دارد یا در زیباسازی هم می‌توان از آن استفاده کرد؟

بسیاری از مسایلی که ما متخصصان پوست آن را بیماری می‌دانیم برای مردم زیبایی تلقی می‌شود مثلا موی زائد یک بیماری است که در اصطلاح پزشکی به آن «هیرسوتیسم» می‌گویند اما از آنجا که نتیجه درمان‌ آن زیبایی است برای بیمار زیبایی تلقی می‌شود. جای جوش یا فرورفتگی‌ها هم همین‌طور. لک‌وپیس یا لک‌های سفید که به آن «برص» می‌گویند بیماری و نتیجه درمان آن زیبایی است. درواقع کار زیبایی به مساله‌ای اطلاق می‌شود که فرد هیچ بیماری‌ای نداشته باشد و به منظور بهترشدن شرایط پوست (میزان ضخامت، چین و چروک، رنگ و...) به متخصص مراجعه ‌کند. با این دید اگر نگاه کنیم بسیاری از افراد برای درمان‌هایی که نتیجه آن زیبایی است به متخصص مراجعه می‌کنند.

چهار گروه بزرگ بیماری وجود دارد که متخصص پوست آن را لیزر می‌‌کند و نتیجه آن زیبایی است. گروه اول لیزر موهای زائد، گروه دوم لیزرهای رنگدانه‌، گروه سوم لیزرهای عروقی و گروه چهارم لیزرهای مسطح‌کننده یا لیزر جوان‌سازی است.

▪ موهای زائد را در هر شرایطی باید لیزر کرد؟

نه، مشکلی که ما با همکاران غیرمتخصص داریم این است که بدون ارزیابی دلیل بیماری تنها به دلیل منفعتی که لیزر از نظر مالی برای آنها دارد، فورا مراجعه‌کننده را به انجام لیزر سوق می‌دهند. درحالی که اول باید دلیل بیماری شناسایی شود. موهای زائد می‌توانند به دلایل ارثی، اختلالات هورمونی (مشکلات تخمدان، اختلالات غدد فوق‌کلیوی، تیرویید و هپیوفیز) یا مصرف برخی داروها رشد کنند. پزشک باید در درجه اول بیماری را که برای درمان موی زائد مراجعه می‌کند از جنبه‌های مختلف بررسی کند.

▪ در چه شرایطی موی زائد را لیزر می‌کنید؟

اگر دلیل بروز موی زائد ارثی باشد و موهای کرک‌ به دلیل هورمون‌های آندروژن مردانه ضخیم شده باشد و فرد نه دارو مصرف ‌کند نه دچار اختلال هورمونی نه مشکل تخمدان و... باشد، می‌توان از لیزر برای از بین بردن موهای زائد کمک گرفت. این موها با دارو از بین نمی‌روند بلکه تنها نازک می‌شوند.

▪ لیزر‌های رنگدانه چه نقشی در زیبایی ایفا می‌کنند؟

به‌طور کل رنگدانه‌ها می‌توانند تیره‌تر از پوست یا روشن‌تر باشند. لک بارداری، لک قرص‌های ضدبارداری، لک آفتاب‌سوختگی و لک برخی داروها تیره‌تر از پوست هستند. لک برص، آفتا‌ب‌سوختگی و لک برخی داروها هم روشن‌تر از پوست هستند. لیزرها براساس رنگ پوست متفاوت هستند و کمک می‌کنند تا رنگ لک‌ها به رنگ طبیعی پوست نزدیک شود.

▪ در مورد لک‌ها هم قبل از لیزر نیاز به معاینه دقیق و بررسی است؟

بله، گرچه نتیجه این لیزرها زیبایی است اما درواقع وقتی فردی دچار لک است ممکن است مبتلا به بیماری?های تیرویید باشد. در این صورت باید اول مشکل تیرویید را درمان کرد. مصرف قرص ضدبارداری نیز ممکن است باعث لک تیره شود. در این افراد، اول باید مصرف قرص قطع شود بعد با کرم‌های روشن‌کننده، لک را برطرف کرد و بعد از رفع عامل ایجادکننده لک اگر درمان‌ها جواب داد از لیزر استفاده می‌کنیم.

▪ لیزر‌های عروقی چه کاربردی دارند؟

کسانی که عروق اضافه دارند مثلا دچار ماه‌گرفتگی یا آنژیوم هستند یا دچار واریس یا مویرگ‌های ظریف پوستی یا بیماری روزاسه مزمن دارند که عروق پوستی در آنها باز می‌شود را می‌توان به کمک لیزر درمان کرد.

▪ و لیزر جوان‌سازی؟

از این لیزر برای رفع جای آکنه یا آبله‌مرغان یا برطرف‌کردن چین و چروک استفاده می‌شود. این لیزر نیز با توجه به رنگ پوست و عمق جای جوش یا چین و چروک به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. البته همیشه این لیزر مربوط به جاهای گود نیست. گاهی به کمک این لیزر می‌توان گوشت‌های اضافه، کلویید یا اسکار برجسته را مسطح کرد. به کمک این لیزر الیاف کلاژنی که تخریب شده یا پیر است از بین می‌روند و تحریک باعث ساخت کلاژن نو می‌شود. این کلاژن در جوانه شروع به فعالیت، ‌رشد و تقسیم می‌کند و جای چروک یا جوش و آبله‌ را اصلاح می‌کند.

▪ آیا بعد از لیزر تمام مشکلات برطرف می‌شود و پوست مجددا جوانی خود را بازمی‌یابد؟

نه این‌طور نیست. بیمار نباید انتظار پوست کودکی را داشته باشد. لیرز کمک می‌کند پوست فرد نسبت به حالت فعلی‌اش بهتر شود. در ضمن اثر لیزرها را تنها با یک بار استفاده نمی‌توان دید. در اثر تکرار می‌توان آثار مثبت آنها را مشاهده کرد.

▪ آیا تاثیر لیزر به سن فرد هم مرتبط است؟

بله، هرچه سن فرد پایین‌تر و شخص جوان‌تر باشد، لیزر بهتر جواب می‌دهد زیرا افراد جوان کلاژن‌سازی بیشتری دارند. افراد ۸۰-۷۰ ساله گزینه مناسبی برای جوان‌سازی پوست نیستند زیرا پوست آنها زیاد تحریک نمی‌شود و کلاژن‌سازی ندارد. افرادی که جای جوش یا آبله یا بریدگی یا زخم جراحی دارند، بهتر است در سن جوانی لیزر کنند.

▪ اما در سن پایین هنوز چین‌و‌چروکی وجود ندارد تا فرد بخواهد آن را لیزر کند!

درست است. در مورد چین و چروک بهتر است فرد حدود یائسگی یعنی ۵۵-۵۰ سالگی برای لیزر مراجعه کند. بعد از ۸۰-۷۰ سالگی درست است که چین و چروک‌ها بیشتر می‌شود اما ترمیم پوست به سادگی انجام نمی‌شود و پوست به تحریک‌های پوستی جواب نمی‌دهد. ۵۰ سالگی بهترین زمان برای لیزر چین و چروک است. بعد از این زمان هر ۶ ماه یک بار باید یک دوز یادآوری لیزر انجام داد تا کلاژن‌ها دوباره تحریک شوند و چروک‌ها نمایان نشوند. این افراد می‌توانند تا ۸۰-۷۰ سالگی هم دوز یادآوری را ادامه دهند.

▪ آیا لیزر بهترین درمان برای جوان‌سازی و زیباسازی پوست است؟

می‌توان گفت بله. اگر دستگاه‌های لیزر ارزان‌تر شوند اولویت با لیزر است اما در حال حاضر لیزر دستگاه گران‌قیمتی است و زمانی پیشنهاد می‌شود که یا خود بیمار متقاضی است یا روش‌های دیگر را انجام داده و به هدف خود نرسیده است. غیر از لیزر، روش‌های آسان‌تر و کم‌هزینه‌تری وجود دارد که گاهی به بیمار توصیه می‌شود. روش‌هایی مثل پیلینگ شیمیایی، درم‌ابریشن، فریز، سوزاندن با الکترولیز و... البته به‌ شرطی که زیر نظر متخصص انجام شوند. شاید اثر آنها به اندازه لیزر نباشد ولی هزینه آن کمتر و دفعه‌های موردنیاز پایین‌تر است. لیزر گاهی باید تا ۸ جلسه هر یک یا دو یا حداکثر ۳ ماه انجام شود.

▪ لیزر عوارضی هم به دنبال دارد یا بعد از استفاده مراقبت‌های خاصی را می‌طلبد؟

بله، توصیه می‌شود بیمار در رابطه با مزایا و معایب لیزر، هزینه و وقت موردنیاز و مراقبت‌های لازم از جمله کرم‌هایی که باید استفاده شود تا اثر لیزر پایدار شود از پزشک سوال کند.

باید پذیرفت حتی در کسانی که آزموده‌اند، آموزش کامل‌دیده و متخصص پوست هستند و کارگاه آموزشی لیزرها تازه را گذرانده‌ و تجربه‌های زیادی دارد ممکن است انجام لیزر با عوارض همراه باشد. عوارض گاهی گذراست مثل درد و گاهی طولانی‌مدت مثل سوختگی، لک، اسکار یا جوشگاه و بروز مویرگ‌های دائمی به صورت قرمزی پایدار و...

متخصص که فردی آزموده است با انتخاب بیمار صحیح، لیزر صحیح، پارامترهای درستی که به لیزر می‌دهد و شرایط بیمار از نظر داروهای تجویزی، می‌تواند این عوارض را به حداقل برساند اما این به آن معنی نیست که فرد آزموده اگر با لیزر کار کند بیمار دچار عوارض نمی‌شود. هر چه آزموده‌تر، تجربه بیشتر و احتمال عوارض کمتر!

▪ با این اوصاف انجام لیزر را در مراکز زیبایی و آرایشگاه‌ها درست می‌دانید؟

نه، به هیچ عنوان حتی انجام لیزر پیش پزشکان عمومی نیز درست نیست چه برسد به آرایشگر! فردی که با لیزر کار می‌کند باید پوست، فیزیولوژی و آناتومی و بیماری‌های پوستی را بشناسد و آشنایی با لیزر و کار با آن کافی نیست.

سمیه مقصودعلی