سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
مجله ویستا

تا ملتی نخواهد


تا ملتی نخواهد

علامه دهخدا پس از سال ها فعالیت سیاسی در قالب مطبوعات و نوشتن مقالات روشنگرانه اش، آنگاه که مشروطه سرکوب شد، به جای ناامیدی و سرخورده شدن، برای ادامه مبارزه آزادی خواهانه، …

علامه دهخدا پس از سال ها فعالیت سیاسی در قالب مطبوعات و نوشتن مقالات روشنگرانه اش، آنگاه که مشروطه سرکوب شد، به جای ناامیدی و سرخورده شدن، برای ادامه مبارزه آزادی خواهانه، به تاکتیک جدیدی رو آورد و آن تدوین لغت نامه بود.

حدود ۴۰ سال و روزانه ۱۴ ساعت وقت خود را صرف جمع آوری اطلا عات و نوشتن کتاب بزرگ لغتنامه کرد تا زمینه ساز دستیابی به مقصود یعنی ریشه کنی جهل و خرافات از جامعه و در نهایت کسب دموکراسی و آزادی و دفع هرگونه ستم و زورگویی شود. او خود در این مورد می گوید: «وقتی ضعف و انکسار ملت خود را دیدم، دانستم که ما ناگزیریم به سلا ح وقت مسلح شویم و آن آموختن علوم امروزی بود. زبان اس و اساس ممیزات یک ملت است و این میسر نمی شود جز به این که اول، لغات خود را بدانیم. این بود که به فکر تدوین لغات افتادم ».

حال که سالیانی از تدوین و چاپ این لغت نامه گذشته است و هر چند سال یکبار تجدید چاپ می شود و از آن بالا تر، لوح فشرده این کتاب بزرگ به راحتی در دسترس است، این سوال مطرح می شود که آن جامعه آرمانی که دهخدا برای تحقق آن، اساس و بنیان آن را با تالیف لغت نامه پی افکنده بود، آیا ایجاد شده است؟

متاسفانه باید گفت به رغم گذشت ۳۰ سال از انقلا ب و شکست اختناق و خودکامگی رژیم گذشته و برگزاری هر یک سال یک انتخابات- که این خود رکورد بزرگی است - و حق رای مردم، اما هنوز آن جامعه ایده ال دهخدایی محقق نشده است.

بنابراین گام نخست ایجاد جامعه ایده آل را دهخداها با تولید علم و دانش برداشته وبر می دارند و گام بعدی بر عهده ملت است. تا ملتی نخواهد دانش اندوزی کند و از جهل و جمود و خرافات و عقب ماندگی رهایی یابد، در همه گونه فقر و فساد و فلا کت مبتلا خواهد ماند و هرگز روی سعادت و آزادی و رفاه را نخواهد دید.

نویسنده : دارا فخری