مسمومیت با الکل

چند ماهی است که وزارت بهداشت به کمک متخصصان رشته‌های متفاوت مانند سم‌شناسی بالینی و روان‌پزشکان تصمیم به بازگشایی مراکز ترک الکل گرفته است.

چند ماهی است که وزارت بهداشت به کمک متخصصان رشته‌های متفاوت مانند سم‌شناسی بالینی و روان‌پزشکان تصمیم به بازگشایی مراکز ترک الکل گرفته است.

مرکز مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی عنوان می کند که آمار افراد معتاد به الکل در ایران به ۲۰۰ هزار نفر رسیده است، اما آمار دقیقی از موارد مسمومیت حاد وجود ندارد چون افرادی که مشروب می خورند با توجه به مشکل شرعی و برخورد نیروی انتظامی با آن اغلب به بیمارستان مراجعه نمی کنند و عده زیادی از این افراد به درمان های خانگی و سنتی روی می آورند.

از طرفی جمعی از بیماران آن قدر دیر به بیمارستان مراجعه می کنند که دچار عوارض ناشی از الکل می شوند.

ماده اصلی در مشروبات الکلی اتانول است. اتانول در بعضی از دهان شویه ها، عطر و ادکلن ها هم وجود دارد.

اتانول الکلی است بی رنگ با بو و طعم خاص که به دلیل حالت مستی ای که ایجاد می کند، مقبول افراد قرار می گیرد. اتانول خاصیت پاک کنندگی و ضدعفونی داشته و در بیمارستان برای تمیز کردن پوست و محل تزریق استفاده می شود.

علائم مصرف را می توان در چهار دستگاه بدن یعنی دستگاه عصبی با آرام بخشی، اختلال در تکلم، عدم کنترل بر رفتار، حالت مستی و افت هوشیاری جستجو کرد.

فردی که اتانول خورده باشد روی حرکاتش مهار نداشته و دائم صحبت کرده یا به طور ناخواسته می خندد یا گریه می کند.

در دستگاه قلبی ممکن است افت در فشار خون یا حذف میانی بروز کند. در دستگاه تنفس به ضعف در تنفس منجر می شود. در دستگاه گوارش اثرات موضعی اتانول باعث تحریک معده و بروز تهوع، استفراغ و درد شکمی می شود.

از اثرات دیگر الکل که شایع بوده و در اثر درمان نشدن می تواند برای همیشه بر زندگی فرد تاثیر بگذارد، افت قند خون است. افت قند خون، هوشیاری فرد مسموم را مختل کرده و اگر طولانی مدت قند خون پایین بماند اثرات ماندگار بر مغز به جا می گذارد.

برخورد با فرد مسموم

هر فرد مشکوک به مصرف زیاد (تغییر در هوشیاری و دارای رفتار غیرطبیعی) را باید به اورژانس رساند. فرد مسموم ممکن است دچار استفراغ شود پس باید مواظب بود مواد استفراغی وارد راه های هوایی نشود. در صورت استفراغ، بیمار را به یک پهلو بخوابانید.

دقت کنید که نباید فرد را وادار به استفراغ کرد، چراکه اگر به دلیل خطر، هوشیاری کاهش یافته، مواد استفراغی وارد راه های هوایی شده و خطری بیشتر از خود مسمومیت ایجاد می کند.

موردی که اغلب همراهان از آن غفلت می کنند، این است که بیمار را به اورژانس انتقال نمی دهند. نباید فراموش کنیم که اشتباه بیمار را نباید با اشتباهی دیگر بدتر کرد. اگر الکل مصرفی با الکل صنعتی مخلوط شده باشد خطر نابینایی و گاهی مرگ را برای بیمار به همراه دارد.

اگر قند خون بیمار از شب تا صبح پایین باشد صبح با فردی روبه رو می شوید که به دلیل عوارض مغزی یک عمر ناتوانی و فلج را به دوش خواهد کشید.

دکتر بهروز هاشمی

متخصص طب اورژانس